● مرتضي عزتيان -
برگزیده تفسیر نمونه ج2
نوح به سلامت فرود آمد! در این آیه اشاره به فرود آمدن نوح از کشتى و تجدید حیات و زندگى عادى بر روى زمین شده است.
نخست مىگوید: «به نوح خطاب شد که اى نوح! به سلامت و با برکت از ناحیه ما بر تو و بر آنها که با تواند فرود آى» (قِیلَ یا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَکاتٍ عَلَیْکَ وَ عَلى أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَکَ).
بدون شک «طوفان» همه آثار حیات را در هم کوبیده بود، و طبعا زمینهاى آباد، مراتع سرسبز و باغهاى خرم، همگى ویران شده بودند، و در این هنگام بیم آن مىرفت که نوح و یارانش از نظر «زندگى» و «تغذیه» در مضیقه شدید قرار گیرند، اما خداوند به این گروه مؤمنان اطمینان داد که درهاى برکات الهى به روى شما گشوده خواهد شد و از نظر زندگى هیچ گونه نگرانى به خود راه ندهید که محیطى «سالم» و پربرکت براى شما فراهم است.
سپس اضافه مىکند: با این همه باز در آینده از نسل همین مؤمنان «امتهایى به وجود مىآیند که انواع نعمتها را به آنها مىبخشیم (ولى آنها در غرور و غفلت فرو مىروند) سپس عذاب دردناکى از سوى ما به آنها مىرسد» (وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ یَمَسُّهُمْ مِنَّا عَذابٌ أَلِیمٌ).
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● عبدالله عبداللهي -
اثنی عشری
بعد از خرابى دنیا به طوفان و استقرار کشتى بر کوه، بیان امر را فرماید:
قِیلَ یا نُوحُ اهْبِطْ: حق تعالى یا ملکى از جانب الهى گفت: اى نوح فرود بیا از کوه یا از کشتى. بِسَلامٍ مِنَّا: به سلامتى حاصل از حضرت ما، یا به سلام و تحیتى از ما بر تو. وَ بَرَکاتٍ عَلَیْکَ: و برکتهائى بر تو به ازدیاد نسل تا آدم ثانى باشى، یا کثرت و دوام نعم بر تو. بنا به قولى به غیر از نوح و سه پسرش، دیگر از اهل کشتى نسلى باقى نماند، و تمام نسب عالم بدین سه کس منتهى شود. سام، پدر عرب و فرس؛ یافث، پدر ترکان؛ و حام، پدر هنود. وَ عَلى أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَکَ: و سلام و برکت بر گروهى که با تواند در ایمان. و تسمیه ایشان به امم به جهت تحزّب یا تشعب امم است از ایشان. یا سلام بر آنهائى که ناشى شوند از جماعتى که با تو باشند، یعنى مؤمنان تا روز قیامت لقوله: وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ: و گروهى که از ذریه آنها باشند، زود باشد که بهرهور سازیم ایشان را در دنیا به فراخى زندگانى و وسعت رزق. ثُمَّ یَمَسُّهُمْ مِنَّا عَذابٌ أَلِیمٌ: پس برسد ایشان را از جانب ما عذابى دردناک به سبب آنکه کافر شوند و ثابت گردند در ناسپاسى و حق ناشناسى.
جماعتى از مفسران قائلند بر اینکه: این سلام و برکت، شامل است اهل کشتى و تمام مؤمنانى را که بیایند بعد از آنها تا روز قیامت، و همچنین در عذاب و نقمت مماثل خواهند بود هرچه از فرزندان اینان کافر شوند تا روز قیامت. در وسیط از قراطنى نقل مىکند که: «2» هیچ مؤمن و مؤمنه نباشد مگر آنکه داخل در این سلام و برکت باشد و هیچ کافر و کافرهاى نباشد مگر آنکه داخل است در عذاب و تمتع. عاقلى گوید: هلاک شدند بهرهوران دنیا به سبب غلبه جهل بر آنها و حصول غفلت، پس فکر نکنند در عاقبت خود، مشغول شوند به عمارت و زینت دنیا.
موعظه: اى مغرور دوره زندگانى، و اى آواره بیابان آمال و امانى، گاهى بر خاک عزیزان رفته گذارى کن و بر لوح مزارشان نگاه اعتبارى افکن، از صفحه پیشانى هر کلّه پوسیده سرنوشت خود را مطالعه نما، و از الواح قبور پیش آمد احوال خویش برگشاى و تدارک گذشته نماى.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» اطیب البیان
و گفته شد ای نوح فرود آی بسلامتی از جانب ما و برکتهایی بر تو و بر امّتهایی که با تو هستند و امّتهایی زود باشد که ما آنها را بهرهمند کنیم پس از آن برسد آنها را از جانب ما عذاب دردناکی.
قِیلَ یا نُوحُ قائل خداوند و ملائکه خطاب بحضرت نوح اهبِط حبوط نزول است از بالا بپائین مقابل عروج از پائین ببالا یعنی از کشتی پس از اینکه بکوه جودی قرار گرفت و زمین از آب خالی شد خارج شو و از کوه سرازیر شو روی زمین بِسَلامٍ مِنّا وَ بَرَکاتٍ ممکن است مراد تحیت مبارکه طیبه باشد و ممکن است سلامتی از شر کفار و برکات زمینی و آسمانی باشد.
عَلَیکَ وَ عَلی أُمَمٍ مِمَّن مَعَکَ تعبیر بجمع با اینکه اصحاب سفینه عده قلیلی بودند امت نوح مراد اینها باشند و اصناف و انواع حیوانات که در کشتی سوار کرده بود بقرینه آیه شریفه وَ ما مِن دَابَّةٍ فِی الأَرضِ وَ لا طائِرٍ یَطِیرُ بِجَناحَیهِ إِلّا أُمَمٌ أَمثالُکُم انعام آیه 38.
وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُم کسانی که پس از اینکه بوجود میآیند و چهار روزی در دنیا بزخارف آن لذت میبرند و از نعم الهی بهره برداری میکنند و بکفر و شرک از دنیا بزخارف آن لذت میبرند و از نعم الهی بهره برداری میکنند و بکفر و شرک از دنیا میروند.
ثُمَّ یَمَسُّهُم مِنّا عَذابٌ أَلِیمٌ عذاب دنیوی مثل قوم عاد و ثمود و قوم لوط و شعیب و فرعونیان و عذاب اخروی جهنم مخلدین فیها.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر عاملی
آیت 48 جمله «وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ یَمَسُّهُمْ » تا آخر مى فهماند که مردم دو دسته شده اند اوّل آنها که پیرو نوح هستند و مشمول برکات، دوّم آنها که ملّتى هستند بهره مند که پیرو نوح و دین و آئین نیستند و اگرچه بهره اى از زندگى دارند ولى بسزاى انحراف خود مى رسند چون دسته اى جداگانه و خارج از پیروى و رهبرى نوح شده است، در مجمع: از حسن بصرى نقل کرده است: علّت اینکه مردم بهره مند از دنیا بعالم دیگر گرفتار خواهند شد و باین جمله گفته شده است «سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ یَمَسُّهُمْ مِنّٰا عَذٰابٌ » چون فکر دنیا و اشتغال به کارهاى مادّى و خوشیهاى زندگى موجب غفلت و جهل است که بفکر صلاح و فساد و سعادت و شقاوت نمى باشند
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن
قِیلَ یٰا نُوحُ اِهْبِطْ بِسَلاٰمٍ مِنّٰا وَ بَرَکٰاتٍ عَلَیْکَ وَ عَلىٰ أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَکَ پس ازآنکه کار طوفان به پایان رسید بنوح گفته شد،گوینده که بود بقولى ملک بود که از جانب خدا بنوح تحیت گفت که از شر کفار و ایذاء آنها خلاص گردیدى و خودت و اهلت و مؤمنین از غرق نجات یافتید و به سلامت بخشکى هبوط نمودى،و بقولى این سلام که اشاره به سلامتى است و تحیت از خود حق تعالى بود و بقرینه آیات بالا و سؤال و جوابى که بین نوح و پروردگارش حکایت شده مى توان گفت قول دوم بواقع نزدیک تر است که از مصدر جلال احدیت بنوح چنین تحیت شده باشد خلاصه بنوح خطاب مى رسد از دریا و طوفان از کشتى بخشکى خودت و جماعتى از مؤمنین که با تو هستند به سلامت و برکاتی که بر تو و امت تو است فرود آى و(من)در(ممن معک)تبیین است و برکات جمع برکت است یعنى خیر بر تو و امّت تو ثابت است وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ یَمَسُّهُمْ مِنّٰا عَذٰابٌ أَلِیمٌ و نیز خیر و برکت بر گروهى از فرزندانى که از پس اینها مى آیند که ما آنها را در دنیا متمتع و برخوردار مى گردانیم پس از آن به آنها مى چشانیم عذاب الیم را بواسطه نافرمانى آنها مفسرین گفته اند این سلام و تحیت شامل کسانى است که در کشتى با نوح بودند و فرزندان آنها از مؤمنین تا قیامت که همه مؤمنین مشمول سلام و تحیت مى باشند و نیز عذاب شامل مى گردد کافرین را و اولادان آنها را که کافرند تا روز قیامت
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر نور
نکته ها
دستور «هبوط»، هم دربارهى حضرت آدم علیه السلام و هم در مورد حضرت نوح علیه السلام آمده و به دنبال آن، مردم به دو دستهى مؤمن و کافر تقسیم شدهاند.
منظور از «امّتهایى» که با نوح بودند، یا هر نفر از همراهان آن حضرت است که بعدها سر سلسله قبیلهاى شدند و یا اینکه مراد، هر کدام از مؤمنانى است که سوار کشتى شده و از یک قبیلهاى بودند.
پیام ها
1- زندگانى پس از آن سیلفراگیر، با دوخطر عمده روبرو بود، یکى آلودگىها و تلاقىبودن زمین که با کلمهى «بِسَلامٍ» و وعدهى سلامتى بر طرف شد و دیگر نابودى انواع گیاهان که با وعده برکات تأمین گردید. «بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَکاتٍ عَلَیْکَ»
2- اگر چه خداوند در مواردى موعظه مىکند، هشدار مىدهد و یا حتّى فرزند بىدین را در مقابل چشمان پدر غرق مىسازد، امّا در جاى خود، سلام و برکات خویش را نیز نثار مىکند. «بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَکاتٍ عَلَیْکَ»
3- آنچه مؤمن از نعمتهاى الهى دریافت مىکند، سلامت و برکت است، ولى دریافت کافر از نعمتها جنبهى متاع بودن آن است، پس هر متاع و کامیابى، نعمت و برکت نیست، بلکه نعمت، آن دریافتى است که عاقبت خوب هم داشته باشد. «بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَکاتٍ»
4- خداوند متاع دنیا را از کفّار دریغ نمىکند. «سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ یَمَسُّهُمْ»
5- این سنّت خداوندى است که ابتدا نعمت و مهلت مىدهد، سپس به پاداش یا کیفر مىرساند. «سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ یَمَسُّهُمْ»
6- مهر و قهر، هر دو از اوست. بِسَلامٍ مِنَّا ... یَمَسُّهُمْ مِنَّا
7- خداوند نوح را به پدید آمدن جامعهها و امّتهایى کافر، از نسل مؤمنانى که سوار کشتى شدند، خبر داد. «وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ یَمَسُّهُمْ مِنَّا عَذابٌ أَلِیمٌ»
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر کاشف
قِیلَ یٰا نُوحُ اِهْبِطْ بِسَلاٰمٍ مِنّٰا وَ بَرَکٰاتٍ عَلَیْکَ وَ عَلىٰ أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَکَ وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ یَمَسُّهُمْ مِنّٰا عَذٰابٌ أَلِیمٌ زمانى که توفان به پایان رسید و خداوند مشرکان را غرق کرد، خدا به نوح دستور داد که او و همراهانش با سلامتى و برکت در زندگى و روزى بر زمین فرود آیند و به عنوان امّت هاى مستقل و جدا از یکدیگر، در همه جا پراکنده شوند آن گاه امّت هاى دیگرى از نژاد آنان به وجود آیند؛ مانند قوم عاد و ثمود که اندکى در دنیا بهره مند و آن گاه، براثر کفر و گناهشان گرفتار عذاب خواهند شد
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» روان جاوید
پس از صدور ترک اولى از حضرت نوح و عتاب الهى بشرح مذکور در آیه سابقه آنحضرت با کمال خضوع و خشوع و تذلّل از خداوند مسئلت نمود که در آتیه او را حفظ فرماید از سؤال بیجا و هر امر نامناسبى با مقام نبوّت و محبّت خدا و منحصر نمود راه فوز و فلاح و نجات از هر خطر و خسران را بمغفرت و رحمت الهى خلاصه آنکه توبه نمود از ترک اولى به آدابیکه موجب قبول و مرحمت شود و خداوند پس از استقرار کشتى و بر طرف شدن طوفان امر فرمود او و کسانیرا که با او بودند به نزول از کشتى و مژده داد آنها را بسلامتى از آفات و ایمنى از بلیّات و زیادتى برکات و وفور خیرات از قبل خود چون ایشان براى خرابى زمین از زندگانى آتیه خود مأمون نبودند و فرمود این نعم ممتدّ است براى تو و فرقى که با تو هستند در کشتى چون امّت بمعناى جماعت است و آنها جماعتهائى بودند یا فرقى که بعد از این از آنها بوجود مىآیند که گفتهاند یا فرقى که با تواند در طریقه حقّه و ایمان
جلد 3 صفحه 88
بخدا و پیغمبر وقت که بنظر حقیر رسیده و نیز فرمود و فرقى بعد از این از نسل آنها بوجود مىآیند که این نعم براى آنها ممتدّ نمیشود بلکه چندى برخوردار میکنیم آنانرا از نعم دنیوى و پس از آن براى کفر و عصیان بعذاب الیم گرفتار خواهند شد و اخیرا به حبیب خود فرمود این قصه نوح علیه السّلام از اخبار غیب است که وحى نمودیم ما آنرا بتو براى اثبات دین و اعجاز کتابت چون تو و قومت که عربند اهل کتاب و تاریخ نبودید و از این وقایع اطلاع نداشتید و حال مطّلع شدید پس مانند نوح علیه السّلام صبر کن بر ثبات در دعوت و آزار قومت و بدانکه در نتیجه موفق بظفر بر اعداء در دنیا و فائز بنعیم ابدى در آخرت خواهى شد چون حسن عاقبت مخصوص به اهل تقوى است قمّى ره از امام صادق علیه السّلام نقل نموده که حضرت نوح در موصل از کشتى بزیر آمد با هشتاد نفر و شهرى بنا نمودند که نام آن ثمانین شد و او دخترى داشت که با او در کشتى بود و مردم از نسل او بوجود آمدند و به این جهت پیغمبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم فرمود نوح علیه السّلام یکى از دو پدر است و در عیون از امام رضا علیه السّلام نقل نموده که پرسیدند از آنحضرت چرا خداوند تمام اهل زمین را در زمان نوح علیه السّلام غرق فرمود با آنکه در میان آنها بیگناهان و اطفال بودند فرمود اما اطفال که وجود نداشتند چون خداوند چهل سال قبل از طوفان آنها را عقیم نمود و اما بقیّه مردم که غرق شدند یکدسته براى تکذیبشان بود پیغمبر وقت را و دسته دیگر براى رضاى آنها بود بتکذیب تکذیب کنندگان چون کسیکه از کارى بر کنار باشد و راضى بآن مانند کسى است که وارد در آن باشد خداوند کسى را بدون تقصیر عذاب نمیفرماید و در کافى و اکمال از امام صادق علیه السّلام نقل نموده که چون آب بزمین فرو رفت و حجاب بر طرف شد و استخوان مردگان ظاهر گشت نوح علیه السّلام آنها را دید و جزع نمود و بسیار غمناک شد و خداوند به او وحى فرمود این کار را خودت کردى که نفرین به آنها نمودى نوح عرض کرد خدایا توبه کردم و استغفار نمود و وحى شد به او که انگور سیاه بخورد براى آنکه غم او زائل شود و نیز از آنحضرت روایت شده است که نوح علیه السّلام بعد از طوفان پانصد سال زندگانى فرمود پس جبرئیل نازل شد و عرض کرد خدا فرموده ایّام حیات تو منقضى شد و باید ودائع نبوّت را به پسرت سام بسپرى چون زمین نباید خالى از حجّت باشد و باید در هر زمان راهنمائى
جلد 3 صفحه 89
به طاعت من وجود داشته باشد و آن یا پیغمبر است یا امام و حضرت نوح اطاعت نمود و اسم اکبر و میراث علم و آثار نبوت را بسام سپرد و حام و یافث بىبهره شدند براى آنکه قابل نبودند و حضرت نوح آنها را بشارت داد به هود علیه السّلام و وصیّت فرمود به اطاعت و انتظار مقدم او و این خلاصه روایت اخیره است که ذکر شد ..
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.