کلمه ‏«استباق» همانطور که قبلا هم گفتیم به معناى مسابقه است. [ نظرات / امتیازها ]

کلمه ‏«استباق» همانطور که قبلا هم گفتیم به معناى مسابقه است. [ نظرات / امتیازها ]

کلمه ‏«قد» و همچنین ‏«قط» به معناى پاره کردن است، الا اینکه ‏«قد» به معناى پاره کردن از طول است ولى ‏«قط» به معناى پاره کردن از عرض است. [ نظرات / امتیازها ]

کلمه ‏«دبر» و ‏«قبل» به معناى پشت و جلو است. [ نظرات / امتیازها ]

از سیاق آیات برمى‏آید که مسابقه زلیخا و یوسف، به دو منظور مختلف بوده: یوسف مى‏خواسته خود را زودتر به در برساند و آن را باز نموده از چنگ زلیخا فرار کند و زلیخا سعى مى‏کرده خود را زودتر به در برساند و از باز شدنش جلوگیرى نماید، تا شاید به مقصود خود نائل شود، ولى یوسف خود را زودتر رسانید و زلیخا او را به طرف خود کشید که دستش به در نرسد در نتیجه پیراهن او را از بالا به پایین پاره کرد، و این پیراهن از طرف طول پاره نمى‏شد مگر به همین جهت که در حال فرار از زلیخا و دور شدن از وى بوده است. [ نظرات / امتیازها ]

کلمه ‏«الفاء» به معناى یافتن است، مثلا گفته مى‏شود: ‏«الفیته کذا- من او را چنین یافتم». [ نظرات / امتیازها ]

مقصود از ‏«سید» همان عزیز است که شوهر زلیخا بوده. بعضى گفته‏اند: اینکه قرآن او را ‏«سید» خوانده از این جهت است که خواسته به اصطلاح و عرف مصر حرف زده باشد، چون در مصر زنان، شوهران خود را سید مى‏گفته‏اند، و تا کنون هم این اصطلاح ادامه دارد. [ نظرات / امتیازها ]

بعد از آنکه به شوهر زلیخا برخورده‏اند مجلس مراوده صورت جلسه تحقیق را به خود گرفته، آرى، وجود عزیز در دم در، این تحول را پدید آورد، از آیه مورد بحث تا پنج آیه این تغییر و ماجراى آن را بیان مى‏کند.
همسر عزیز پیشدستى کرد و از یوسف شکایت کرد که متعرض من شده و باید او را مجازات کنى، یا زندان و یا عذابى سخت. لیکن در باره اصل قضیه و آنچه جریان یافته هیچ تصریحى نکرد، بلکه بطور کنایه یک حکم عمومى و عقلى را در باره مجازات کسى که به زن شوهردارى قصد سوء کند پیش کشید و گفت: ‏«کیفر کسى که به همسر تو قصد سوء کند جز این نیست که زندانى شود و یا عذابى دردناک ببیند» و اسمى از یوسف نبرد که او چنین قصدى کرده، و همچنین اسمى هم از خودش نبرد که مقصود از همسر تو خودم هستم، و نیز اسمى هم از قصد سوء نبرد که آن قصد، زنا با زن شوهردار بوده است. همه اینها به منظور رعایت ادب در برابر عزیز و تقدیس ساحت او بوده است.
و اگر مجازات را هم تعیین نکرد، بلکه میان زندان و عذاب الیم مردد گذاشت براى این است که دلش آکنده از عشق به او بود، و این عشق و علاقه اجازه نمى‏داد که بطور قطع یکى را تعیین کند. آرى، در ابهام، یک نوع امید گشایش است که در تعیین نیست. و لیکن تعبیر به ‏«اهل» خود یک نوع تحریک و تهییج بر مؤاخذه است، و او نمى‏بایست چنین تعبیرى مى‏کرد، و لیکن منظورش از این تعبیر مکر و خدعه بر شوهرش عزیز بوده. او مى‏خواست با این تعبیر تظاهر کند که خیلى از این پیشامد متاسف است، تا شوهرش واقع قضیه را نفهمد، و در مقام مؤاخذه او برنیاید، آرى، فکر کرد اگر بتوانم او را از مؤاخذه خودم منصرف کنم، منصرف کردنش از مؤاخذه یوسف آسان است. [ نظرات / امتیازها ]

«استباق» به معناى سبقت و پیشى‏گرفتن دو یا چند نفر از یکدیگر است، یوسف براى فرار از گناه به سوى در فرار کرد و زلیخا نیز به دنبال او مى‏دوید. گویا به سوى در مسابقه گذارده‏اند. «قدّ» به معناى پاره شدن پارچه از طرف طول است. «لفاء» به یافتن ناگهانى چیزى گفته مى‏شود.
[ نظرات / امتیازها ]