(و لما فتحوا متاعهم وجدوا بضاعتهم ردت الیهم قالوا یا ابانا ما نبغی هذه بضاعتنا ردت الینا و نمیر اهلنا و نحفظ اخانا و نزداد کیل بعیر ذلک کیل یسیر):(و زمانیکه بار خود را گشودند، دیدند که سرمایه آنها به ایشان برگردانده شده ، گفتند: مادیگر چه می خواهیم ، سرمایه مابازگردانده شده و ما برای خانواده خویش آذوقه می آوریم و از برادرمان محافظت می کنیم و پیمانه بزرگتر وبیشتری غیر از این پیمانه کوچک دریافت می داریم )،(میوه )یعنی طعامی که ازشهری به شهر دیگر حمل می شود و (بغی )یعنی طلب کردن ، مخصوصا طلب شر، به هر جهت برادران وقتی بارها را گشودند و دیدند که سرمایه آنها به آنان برگردانده شده ، بسیار خوشحال شدند و آن را دال بر مهمانوازی و اکرام عزیزمصر دانستند که طعام را به رایگان در اختیار آنها نهاده بود، پس باخوشحالی گفتند: پدرجان دیگر ما چه چیزی از سفرمان طلب کنیم ، آنها حتی سرمایه ما را باز گردانده اند، پس با خیال راحت برادر را با ما بفرست ، ما می رویم و از آنجا برای خانواده طعام می آوریم و همانطور که وعده دادیم ، مواظب برادرمان خواهیم بود و این پیمانه فعلی پیمانه کوچکی است ، اگر برادر را ببریم سهم او را هم خواهیم گرفت و پیمانه بزرگتری دریافت می کنیم ، چون ما احتیاج به طعام بیشتر داریم . یا آنکه (یسیر) را به معنای آسان بگیریم که در این صورت معنا چنین خواهدبود که به این صورت ما پیمانه بیشتری می گیریم و این کیل آسان و سهل است . [ نظرات / امتیازها ]

وَ لَمَّا فَتَحُوا مَتاعَهُمْ وَجَدُوا بِضاعَتَهُمْ رُدَّتْ إِلَیْهِمْ قالُوا یا أَبانا ما نَبْغِی هذِهِ بِضاعَتُنا رُدَّتْ إِلَیْنا وَ نَمِیرُ أَهْلَنا وَ نَحْفَظُ أَخانا وَ نَزْدادُ کَیْلَ بَعِیرٍ ذلِکَ کَیْلٌ یَسِیرٌ (65)
وَ لَمَّا فَتَحُوا مَتاعَهُمْ‌: و چون گشودند و باز کردند بارهاى خود را. وَجَدُوا بِضاعَتَهُمْ‌: یافتند بضاعت خود را که تسلیم ملک کرده بودند در بارهاى خود و به حکم یوسف علیه السّلام. رُدَّتْ إِلَیْهِمْ‌: بازگردانیده بودند بدیشان. قالُوا یا أَبانا ما نَبْغِی‌: گفتند اى پدر ما چه چیز طلب کنیم از احسان و کرم ملک مصر زیاده از این؟ هذِهِ بِضاعَتُنا: این بضاعت ما است که غلّه به این بضاعت به ما فروخته‌ رُدَّتْ إِلَیْنا: بازگردانیده شده است به ما، یعنى غله را با بضاعت به ما داده‌اند. نزد بعضى «ما» نافیه است، یعنى زیاده از این طلب احسان و اکرام از ملک مصر نکنیم که هم طعام به ما داده هم بضاعت و قیمت آن را به ما رد نموده، پس به جهت این احسان و انعام باز به او برگردیم، یا آنکه طلب دراهم از تو ننمائیم براى بازگشت، بلکه همین بضاعت براى ما کافى است، و چون امر ملک را در حق برادر خود بجا آوریم و او را بردیم وعده ملک ما را وافى خواهد بود بفرست او را با ما.
وَ نَمِیرُ أَهْلَنا: و جلب کنیم طعام را بسوى کسان خود. وَ نَحْفَظُ أَخانا: و نگهدارى نمائیم برادر خود را در رفتن و آمدن. وَ نَزْدادُ کَیْلَ بَعِیرٍ: و زیاده بستانیم مکیل شترى را به سبب او، زیرا ملک براى هر نفرى یک بار شتر طعام دهد، پس ما به مصاحبت برادر یک بار اضافه آوریم. ذلِکَ کَیْلٌ یَسِیرٌ: این یک شتر بار مکیلى است اندک، و ملک با ما مضایقه نخواهد کرد بدین مقدار. یا این مکیل طعام که آوردیم کم و ما را کافى نیست، پس محتاجیم به اضافه مکیل برادرمان را. این کلمات تمام تنبیه بود از ایشان بر وجه صواب بر فرستادن بنیامین با ایشان. [ نظرات / امتیازها ]

وَ لَمّا فَتَحُوا مَتاعَهُم‌ وَجَدُوا بِضاعَتَهُم‌ رُدَّت‌ إِلَیهِم‌ قالُوا یا أَبانا ما نَبغِی‌ هذِه‌ِ بِضاعَتُنا رُدَّت‌ إِلَینا وَ نَمِیرُ أَهلَنا وَ نَحفَظُ أَخانا وَ نَزدادُ کَیل‌َ بَعِیرٍ ذلِک‌َ کَیل‌ٌ یَسِیرٌ (65)
‌پس‌ موقعی‌ ‌که‌ باز کردند اوعیه‌ متاعی‌ ‌که‌ آورده‌ بودند یافتند ‌که‌ ثمنی‌ ‌که‌ بازاء ‌آن‌ داده‌ بودند ‌در‌ ‌آن‌ اوعیه‌ بآنها برگردانیده‌ ‌شده‌ گفتند پدر بزرگوار ‌ما دیگر چه‌ میخواهیم‌ و چه‌ توقع‌ داریم‌ اینست‌ ثمنی‌ ‌که‌ بازاء متاع‌ داده‌ایم‌ ‌بما‌ برگردانده‌ ‌که‌ ‌اینکه‌ متاع‌ مجانی‌ داده‌ ‌شده‌ ‌اگر‌ برادرمان‌ ‌را‌ ‌که‌ خواسته‌ ببریم‌ بیشتر ‌بما‌ و باو احسان‌ میکند و باعث‌ ‌اینکه‌ میشود ‌که‌ اهل‌ ‌ما بیشتر استفاده‌ کنند و البته‌ ‌ما برادرمان‌ ‌را‌ محافظت‌ میکنیم‌ ‌اینکه‌ مقدار کیل‌ ‌که‌ آورده‌ایم‌ نسبت‌ بآنچه‌ بعدا ‌بما‌ عطاء میشود یسیر و بار شتر بیشتر ‌بما‌ میدهند حضرت‌ یعقوب‌ [ع‌] چون‌ فهمید محبت‌ ملک‌ مصر ‌را‌ نسبت‌ بآنها و ‌از‌ ‌آن‌ طرف‌ ‌هم‌ عده‌ زیادی‌ اهل‌ بیت‌ ‌او‌ هستند ‌که‌ ‌هر‌ کدام‌ ‌آنها‌ اولاد زیاد و خانواده‌ دارند و ‌اینکه‌ مقدار وافی‌ نیست‌ قلب‌ ‌او‌ رام‌ شد ‌بر‌ فرستادن‌ ‌إبن‌ یامین‌ ‌را‌ همراه‌ ‌آنها‌ وَ لَمّا فَتَحُوا مَتاعَهُم‌ نفس‌ متاع‌ ‌که‌ باز کردن‌ ندارد مراد ظرف‌ متاع‌ ‌که‌ دربسته‌ بوده‌ موقعی‌ ‌که‌ باز کردند ‌که‌ متاع‌ ‌را‌ بمصرف‌ رسانند وَجَدُوا بِضاعَتَهُم‌ رُدَّت‌ إِلَیهِم‌ بضاعة ثمن‌ ‌است‌ ‌که‌ بازاء طعام‌ داده‌ بودند عوض‌ مثمن‌ ‌که‌ طعام‌ ‌باشد‌ سؤال‌‌-‌ ‌اگر‌ مقصود دادن‌ متاع‌ بلا ثمن‌ ‌بود‌ چرا ‌از‌ ابتداء بعنوان‌ هدیه‌و هبه‌ و صلح‌ بلا عوض‌ نداد و بعنوان‌ بیع‌ داده‌ ‌با‌ اینکه‌ بیع‌ بلا ثمن‌ باطل‌ ‌است‌ جواب‌‌-‌ ‌اگر‌ بآن‌ عناوین‌ داده‌ ‌بود‌ اظهار یک‌ منتی‌ ‌بر‌ ‌آنها‌ ‌بود‌ و مورث‌ یک‌ خفتی‌ ‌بر‌ ‌آنها‌ میشد و بیع‌ بلا ثمن‌ نبوده‌ و ‌او‌ منت‌ ‌هم‌ ندارد سپس‌ ثمن‌ ‌را‌ بآنها هبه‌ کرده‌ بنحوی‌ ‌که‌ متوجه‌ نشوند ‌که‌ موجب‌ خفت‌ ‌باشد‌.
قالُوا یا أَبانا ما نَبغِی‌ ‌یعنی‌ چه‌ میخواهیم‌ و چه‌ طلب‌ میکنیم‌ و چه‌ توقع‌ داریم‌.
هذِه‌ِ بِضاعَتُنا رُدَّت‌ إِلَینا ثمنی‌ ‌که‌ برده‌ بودیم‌ ‌برای‌ خرید متاع‌ ‌بما‌ برگشته‌ و طعام‌ ‌برای‌ ‌ما مجانا واقع‌ ‌شده‌ و ‌اینکه‌ نیست‌ مگر محبت‌ و احسان‌ و بزرگی‌ ملک‌ مصر.
وَ نَمِیرُ أَهلَنا ‌یعنی‌ ‌اگر‌ برادرمان‌ ‌را‌ همراه‌ ‌خود‌ بردیم‌ و اظهار خدمت‌ و اطاعت‌ و تمنّای‌ ‌او‌ ‌را‌ کردیم‌ ‌برای‌ مصرف‌ اهل‌ و عیال‌ ‌خود‌ و توسعه‌ ‌بر‌ ‌آنها‌ طعام‌ وافی‌ کافی‌ میآوریم‌ و همین‌ ثمنی‌ ‌که‌ بضاعت‌ ‌ما بوده‌ میبریم‌ و ثانیا خریداری‌ میکنیم‌ وَ نَحفَظُ أَخانا ‌که‌ ‌بر‌ فرض‌ ‌شما‌ تصور کنید ‌که‌ ‌ما محبتی‌ ببرادرمان‌ نداشته‌ باشیم‌ و مراعات‌ حال‌ ‌شما‌ ‌را‌ ‌هم‌ نکنیم‌ ‌برای‌ نفع‌ خودمان‌ ‌او‌ ‌را‌ محافظت‌ میکنیم‌ وَ نَزدادُ کَیل‌َ بَعِیرٍ بار شتر ‌هم‌ ببرادرمان‌ داده‌ میشود ‌هم‌ ‌بما‌ بیشتر میدهند ذلِک‌َ کَیل‌ٌ یَسِیرٌ معنی‌ ‌اینکه‌ نیست‌ ‌که‌ ‌بما‌ کیل‌ یسیر داده‌ ‌شده‌ بلکه‌ چون‌ امور نسبی‌ ‌است‌ ‌یعنی‌ نسبت‌ بآنچه‌ ‌که‌ بعدا ‌بما‌ داده‌ میشود ‌اینکه‌ یسیر ‌است‌ و قلیل‌ و احتیاج‌ بتفسیر بعضی‌ نداریم‌ ‌که‌ بمعنی‌ سهل‌ و آسان‌ تفسیر کردند و ‌اینکه‌ خلاف‌ ظاهر بلکه‌ صریح‌ قرآن‌ ‌است‌ ‌در‌ مقابل‌ نَزدادُ کَیل‌َ بَعِیرٍ ‌یعنی‌ ‌اینکه‌ قلیل‌ ‌است‌ ‌در‌ مقابل‌ کثیر و ناقص‌ ‌است‌ ‌در‌ مقابل‌ زائد حضرت‌ یعقوب‌ [ع‌] چون‌ ‌اینکه‌ ‌را‌ مشاهده‌ کرد قلبا راضی‌ شد ولی‌ ‌از‌ ‌آنها‌ عهد و میثاق‌ گرفت‌ ‌که‌ ‌آنها‌ ‌در‌ محافظت‌ ‌او‌ کوتاهی‌ نکنند. [ نظرات / امتیازها ]

«ذٰلِکَ کَیْلٌ یَسِیرٌ» 65 فخر: مقاتل گفته است: یعنى مقدار بار یک شتر که براى برادر بگیریم آسان است و اندک در برابر بخشش و ذخیره ى مصرى و ممکن است معنى این باشد: این مقدار که آورده ایم کم است و باید دوباره با برادر برویم و بیش از این بیاوریم و ممکن است مقصود این باشد که این عمل آسان است آوردن این مقدار خوراکى مشقّتى ندارد [ نظرات / امتیازها ]

وَ لَمّٰا فَتَحُوا مَتٰاعَهُمْ وَجَدُوا بِضٰاعَتَهُمْ رُدَّتْ إِلَیْهِمْ قٰالُوا یٰا أَبٰانٰا مٰا نَبْغِی هٰذِهِ بِضٰاعَتُنٰا رُدَّتْ إِلَیْنٰا وقتى پسرهاى یعقوب بکنعان برگشتند و بارهاى خود را باز نمودند دیدند متاعى که براى خریدارى غلّه بمصر برده بودند بسوى آنها برگردانیده شده ازروى تعجب گفتند اى پدر ما(ما نبغى)چه چیز از احسان ملک زیاده بر این مى طلبیم که غله بما فروخته و متاع ما را بما با غله برگردانیده ما بایستى بسبب احسانى که بما نموده اطاعت او را بنمائیم و بسوى او برگردیم که براى اهل وعیالمان طعام بیاوریم وَ نَحْفَظُ أَخٰانٰا وَ نَزْدٰادُ کَیْلَ بَعِیرٍ و حفظ مى کنیم برادرمان را و کیل شترى زیاده بر این کیل بستانیم زیرا اینکه گرفته ایم براى معاش ما کافى نیست ظاهرا چون برادران یوسف عزیز مصر را که برادرشان بود بسیار شخص بزرگوارى یافتند و احسان او را درباره خودشان بدون حدّ انتظار دیدند و شخصیت او در نظرشان بزرگ آمد این بود که جدیت مى کردند که هرچه بشود زودتر ابن یامین را با خود ببرند گفتند اى پدر ابن یامین را با ما بفرست ما هم او را محافظت مى کنیم و هم کیل غله اى براى او زیادتر مى گیریم [ نظرات / امتیازها ]

وَ لَمّٰا فَتَحُوا مَتٰاعَهُمْ وَجَدُوا بِضٰاعَتَهُمْ رُدَّتْ إِلَیْهِمْ آنان با کمال خرسندى به سوى پدرشان شتافتند قٰالُوا یٰا أَبٰانٰا مٰا نَبْغِی؛ یعنى ما از عزیز مصر چه درخواست کنیم ؟ و اگر برادرمان را به نزد او نبریم چه بهانه اى آوریم، در حالى که مى بینى، چگونه با برگردانیدن سرمایۀ اصلى، ما را گرامى داشته است ؟ هٰذِهِ بِضٰاعَتُنٰا رُدَّتْ إِلَیْنٰا برخى گفته اند: سرمایۀ آنها کفش و پوست بوده است برخى از مفسران جدید گفته اند: آنان سرمایه شان را یافتند و گندمى را ندیدند و یوسف چیزى به آنها نداد تا آنان را مجبور سازد که همراه برادرشان بازگردند این نظریه اشتباه است؛ زیرا با ظاهر قرآن منافات دارد، آنجا که مى فرماید: «مگر نمى بینید که پیمانه را کامل ادا مى کنم و من بهترین میزبانم» به علاوه، ندادن خوراک به خویشاوندان و نزدیکان، با وجود نیاز شدید آنها به آن، نوعى سنگدلى و پستى است و شأن یوسف علیه السّلام بالاتر از آن است که چنین عملى انجام دهد امّا مراد از سخن آنان: «از دادن خوراک به ما خوددارى کرد»، خوددارى از آن در مرحله دوم و در آینده است، چنان که پیش تر هم بدان اشاره کردیم وَ نَمِیرُ أَهْلَنٰا؛ یعنى غذا براى خانوادۀ خود بیاوریم وَ نَحْفَظُ أَخٰانٰا؛ یعنى برادرمان را از هر سختى نگه مى داریم وَ نَزْدٰادُ کَیْلَ بَعِیرٍ؛ زیرا یوسف به هر نفر یک بار شتر مى داد؛ زیرا دربارۀ خوراک صرفه جویى مى کرد تا به همگى برساند و اگر آنها برادرشان را همراه خود ببرند، بیش از یک بار شتر، خوراک خواهند آورد ذٰلِکَ کَیْلٌ یَسِیرٌ؛ یعنى با وجود برادرمان، افزایش بار امکان پذیر است، امّا بدون او خیر؛ چرا که عزیز به هر نفر در این بحران خشکسالى، بیشتر از یک بار نمى فروشد [ نظرات / امتیازها ]

(آیه 65)- سپس برادرها «هنگامی که متاع خود را گشودند دیدند سرمایه آنها، به آنها بازگردانده شده»! و تمام آنچه را به عنوان بهای غلّه، به عزیز مصر پرداخته بودند، در درون بارهاست! (وَ لَمَّا فَتَحُوا مَتاعَهُمْ وَجَدُوا بِضاعَتَهُمْ رُدَّتْ إِلَیْهِمْ).
آنها که این موضوع را سندی قاطع بر گفتار خود می‌یافتند، نزد پدر آمدند
ج2، ص435
«گفتند: پدر جان! ما دیگر بیش از این چه می‌خواهیم؟ این سرمایه ماست که به ما باز پس گردانده شده است» (قالُوا یا أَبانا ما نَبْغِی هذِهِ بِضاعَتُنا رُدَّتْ إِلَیْنا).
پدر جان! دیگر جای درنگ نیست، برادرمان را با ما بفرست «ما برای خانواده خود مواد غذایی خواهیم آورد» (وَ نَمِیرُ أَهْلَنا).
«و در حفظ برادر خواهیم کوشید» (وَ نَحْفَظُ أَخانا).
«و یک بار شتر هم (به خاطر او) خواهیم افزود» (وَ نَزْدادُ کَیْلَ بَعِیرٍ).
«و این کار (برای عزیز مصر، این مرد بزرگوار و سخاوتمندی که ما دیدیم) کار ساده و آسانی است» (ذلِکَ کَیْلٌ یَسِیرٌ). [ نظرات / امتیازها ]