کلمه «یلههم» از «الهاء» به معناى صرفنظر کردن از کارى و اشتغال به کارى دیگر است. وقتى گفته مى‏شود «ألهاه کذا من کذا» معنایش این است که فلان کار از فلان کار بازش داشته و آن را از یادش ببرد. [ نظرات / امتیازها ]

اینکه فرمود: «رهایشان کن! بخورند و کیف کنند، و آرزو بازشان بدارد» دستورى است به رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) به اینکه دست از ایشان بر دارد و رهایشان کند تا در باطل خود سرگرم باشند. و این تعبیر کنایه از این است که سر بسرشان نگذار، و براى اثبات حقانیت دعوتت و اثبات اینکه بزودى آرزو مى‏کنند که اى کاش آن را پذیرفته بودند، با ایشان محاجه مکن، بزودى آن روز را خواهند دید و آرزوى اسلام خواهند کرد، اما وقتى که دیگر راهى بدان نداشته باشند و دیگر نتوانند ما فات را تدارک کنند.
جمله «فَسَوْفَ یَعْلَمُونَ» به منزله تعلیل دستوریست که داده است، و معنایش این است که از این جهت احتیاجى به استدلال و احتجاج نیست که خودشان به زودى مى‏فهمند، چون حق و حقیقت بالأخره یک روزى ظاهر خواهد گردید. [ نظرات / امتیازها ]

قمى در تفسیرش (ج 1، ص 372 و 373) به سند خود از پدرش از ابن ابى عمیر از عمر بن اذینة از رفاعه از امام صادق (علیه السّلام) روایت کرده که فرمود: چون روز قیامت مى‏شود منادى از ناحیه خداى تعالى ندا مى‏کند که هیچ کس جز مسلمان به بهشت نخواهد رفت، آن روز است که کفار آرزو مى‏کنند اى کاش در دنیا مسلمان بودند. آن گاه این آیه را تلاوت فرمودند: «ذَرْهُمْ یَأْکُلُوا وَ یَتَمَتَّعُوا وَ یُلْهِهِمُ الْأَمَلُ» یعنى رهایشان کن تا مشغول عمل خود شوند، «فَسَوْفَ یَعْلَمُونَ».

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

بدون شک امید و آرزو و یا به تعبیر عرب ((امل )) عامل حرکت چرخهاى زندگى انسانها است ، که حتى اگر یک روز از دلهاى مردم جهان برداشته شود، نظام زندگى به هم مى ریزد، و کمتر کسى دلیلى بر فعالیت و تلاش و جنب و جوش خود پیدا مى کند.
حدیث معروفى که از پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) نقل شد الامل رحمة لامتى و لو لا الامل ما رضعت والدة ولدها و لا غرس غارس ‍ شجرا: ((امید مایه رحمت امت من است ، اگر نور امید نبود هیچ مادرى فرزند خود را شیر نمى داد، و هیچ باغبانى نهالى نمى کاشت اشاره به همین واقعیت است .
ولى همین عامل حیات و حرکت اگر از حد بگذرد و به صورت ((آرزوى دور و دراز)) در آید بدترین عامل انحراف و بدبختى است ، و درست همانند آب باران است که مایه حیات است اما این آب اگر از حد گذشت مایه غرق شدن و نابودى خواهد شد.
این آرزوى کشنده همان است که آیات فوق روى آن تکیه کرده و آنرا مایه بى خبرى از خدا و حق و حقیقت مى شمارد، این آرزوها و امیدهاى دور و دراز چنان انسان را به خود مشغول مى دارد و غرق در عالمى از تخیل مى سازد، که از زندگى و هدف نهائیش به کلى بیگانه مى شود.
حدیث معرفى که در نهج البلاغه از على (علیهالسلام ) نقل شده نیز بیان گویائى براى این واقعیت است : ایها الناس ان اخوف ما اخاف علیکم اثنان : اتباع الهوى و طول الامل ، اما اتباع الهوى فیصد عن الحق ، و اما طول الامل فینسى الاخرة : ((اى مردم مخوفترین چیزى که بر شما از آن مى ترسم دو چیز است :
پیروى از هوا و هوسها، و آرزوهاى دراز، چرا که پیروى از هوسها شما را از حق باز مى دارد، و آرزوى دراز آخرت را بدست فراموشى مى سپارد)).
و براستى چه افراد با استعداد و شایسته و لایقى که بر اثر گرفتارى در دام آرزوى دراز به موجودات ضعیف و مسخ شده اى مبدل گشتند که نه تنها به حال جامعه شان مفید نیفتادند، بلکه منافع شخصى خود را نیز پایمال کردند، و از هرگونه تکامل نیز بازماندند آنچنانکه در دعاى کمیل مى خوانیم و حبسنى عن نفعى بعد املى : ((آرزوى دراز مرا از منافع واقعیم محروم ساخت ))!
اصولا آرزو که از حد گذشت ، دائما انسانرا در رنج و تعب وا مى دارد، شب و روز باید تلاش کند به گمان خود دنبال سعادت و رفاه مى رود در حالى که چیزى جز بدبختى و شقاوت براى او فراهم نمى شود، و این گونه افراد غالبا در همین حال جان مى دهند و زندگى دردناک و غم انگیزشان مایه عبرت است براى آنها که چشم و گوش بینا و شنوا دارند. [ نظرات / امتیازها ]