(وقالوا لن یدخل الجنه الا من کان هودا او نصاری ):(یهود و نصاری گفتند هرگز داخل بهشت نمی شود مگر کسی که یهودی یا نصاری باشد)تا اینجااعتراضات وسرزنشهامتوجه یهود بود وازاینجا خطاب متوجه نصاری هم می شود،(تلک امانیهم قل هاتوا برهانکم ان کنتم صادقین ): (این آرزوی آنانست ،ای پیامبر بگو اگر راست می گوئید دلیل خود را بیاورید)یعنی برای ادعای دروغین خود برهان و دلیل اقامه نمائید . [ نظرات / امتیازها ]

هرگونه عقیده‏اى باید بر اساس دلیل باشد. قرآن، مطالب خود را با دلیل بیان کرده است و از مخالفان نیز تقاضاى دلیل مى‏کند. [ نظرات / امتیازها ]

وَ قالُوا لَنْ یَدْخُلَ الْجَنَّةَ إِلاَّ مَنْ کانَ هُوداً أَوْ نَصارى‌ تِلْکَ أَمانِیُّهُمْ قُلْ هاتُوا بُرْهانَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ (111)
شأن نزول: نزد اکثر مفسرین آنکه: یهود گفتند داخل بهشت نشود مگر یهود. و نصارى گفتند: داخل بهشت نشود مگر نصارى. به جهت عنادى که میان آنها بود یکدیگر را طعن مى‌زدند در گمراهى، حق تعالى بیان ادعادر آنها را فرماید:

وَ قالُوا لَنْ یَدْخُلَ الْجَنَّةَ: و گفتند یهود و نصارى هر یک به دیگرى، هرگز داخل نمى‌شود بهشت را، إِلَّا مَنْ کانَ هُوداً أَوْ نَصارى‌: مگر آن کسى که یهودى یا نصرانى باشد.
نکته: تلفیف میان قول یهود و نصارى به جهت اعتماد است بر فهم سامع که ردّ هر فرقه‌اى کند به قول خودش که آنچه گویند و ادعا نمایند باطل مى‌باشد.
تِلْکَ أَمانِیُّهُمْ‌: این تمناها آرزوى یهود و نصارى است از ادعاى عدم نزول خیر از خدا بر مؤمنان، و تمناى ردّ ایشان به کفر و داخل نشدن غیر یهود و نصارى به بهشت، تماما از اباطیل و اکاذیب آنها است.
قُلْ هاتُوا بُرْهانَکُمْ‌: بگو اى پیغمبر در جواب ایشان: بیاورید برهان و حجت خود را بر دعوى اختصاص شما به داخل بهشت، إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ‌: اگر شماها راستگو هستید در قول خود، زیرا هر ادعائى که بدون دلیل باشد از درجه اعتبار ساقط و مسموع نیست؛ و البته آن دلیل باطل، و تکیه بر تمناى بى‌دلیل، مستلزم حماقت و بلاهت است؛ چنانچه حضرت امیر المؤمنین علیه السلام فرماید: لا تتّک على المنى فانّها بضایع النّوکى یعنى تکیه مکن بر آرزوهاى باطل و غیر واقع، که آن سرمایه احمقها مى‌باشد.
و از حضرت رسالت صلّى اللّه علیه و آله و سلم مروى است که فرمود:
الکیّس من دان نفسه و عمل لما بعد الموت و العاجز من اتّبع نفسه هواها و تمنّى على اللّه‌ «1»: یعنى عاقل کسى است محاسبه نفس خود کند و عمل نماید براى بعد از مرگ، و عاجز کسى است که عقل خود را تابع هواى نفس خود گرداند و آرزو داشته باشد براى خداى تعالى.

تنبیه: آیه شریفه دال است بر فساد تقلید در اصول دین و ملحقات آن،
زیرا اگر تقلید جایز بود هر آینه به برهان و حجت مأمور نمى‌شدند؛ و لکن در فروع که اعمال طاعات و عبادات شرعیه است، تقلید لازم مى‌باشد. و نیز دلالت دارد بر جواز محاجه در دین نسبت به عالم براى اثبات حق و ردّ باطل. [ نظرات / امتیازها ]

قالُوا لَنْ یَدْخُلَ الْجَنَّةَ إِلاَّ مَنْ کانَ هُوداً أَوْ نَصارى‌ تِلْکَ أَمانِیُّهُمْ قُلْ هاتُوا بُرْهانَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ (111)

ترجمه‌

گفتند هرگز داخل نمیشود بهشت را مگر کسیکه بوده است یهودیا ترسا این است آرزوهاى آنها بگو بیاورید دلیلتان را اگر هستید راستگویان..

تفسیر

طائفه یهود میگفتند بهشت مخصوص بما است و فرقه نصارى هم اظهار این اعتقاد را در باره خودشان میکردند و هیچکدام دلیل و برهانى بر دعوى خود اقامه نمینمودند فقط آرزوى هر یک از آن دو فرقه این بود که خداوند بهشت را مخصوص بآنها فرماید لذا خداوند مطالبه برهان و دلیل از آنها فرموده است تا عاجز شوند و خلاف مدعاى آنها بر اهل عالم ظاهر و هویدا گردد. [ نظرات / امتیازها ]