مومنین فقیر به علت عفتی که دارند، دیگران از فقر آنان آگاه نمی شوند؛ نیز اصلا در هنگام فقر اهل دریوزگی نیستند. {یَحْسَبُهُمُ الْجاهِلُ ... لا یَسْئَلُونَ النَّاسَ إِلْحافاً}
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : یعنى کسى که از حال ایشان اطلاع ندارد از شدت عفتى که دارند ایشان را توانگر مى پندارد. چون با اینکه فقیرند ولى تظاهر به فقر نمى کنند. پس جمله نامبرده دلالت دارد بر همین که مؤمنین تا آنجا که مى توانند تظاهر به فقر نمى کنند و از علامت هاى فقر به غیر آن مقدارى که نمى توان پنهان داشت، پنهان مى دارند و مردم پى به حال آنان نمى برند مگر اینکه شدت فقر رنگ و رویشان را زرد کند و یا لباسشان کهنه شود (و یا مثلا از زبان اطفالشان اظهار شود و امثال این ها). از اینجا معلوم مى شود که مراد از جمله (لا یَسْئَلُونَ النَّاسَ إِلْحافاً) این است که فقراى مؤمن اصلا دریوزگى نمى کنند تا منجر به اصرار در سؤال شود. زیرا به طورى که گفته اند: «وقتى روى کسى به سؤال باز شود براى بار دوم دیگر طاقت صبر ندارد و نفس او از تلخى فقر به جزع درمى آید و عنان اختیار را از کف مى دهد و در هر فرصتى تصمیم مى گیرد باز هم سؤال کند و اصرار هم بورزد و راه را بر هر کس بگیرد». ولى بعید نیست که منظور نفى اصرار باشد نه نفى اصل سؤال و منظور از الحاف اظهار حاجت بیش از مقدار واجب باشد. براى اینکه صرف اظهار حاجت ضرورى حرام نیست بلکه گاهى واجب هم مى شود؛ آن سؤالى مذموم است که زائد بر مقدار لزوم باشد.
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]
آیه می گوید که باید آبروى فقرا را حفظ نمود و راز آنان را پوشاند و پرده تعفف آنان را هتک نکرد. چون معروف شدن فقرا نزد همه مردم نوعى خوارى و اظهار ذلت ایشان است. {تَعْرِفُهُمْ بِسِیماهُمْ}
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : ولی خطاب را تنها متوجه رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) می کند و می فرماید: نتو ایشان را به سیمایشان مى شناسى». براى اینکه آن جناب پیامبرى است که به سوى فقرا و اغنیا و همه طبقات مبعوث شده است؛ نسبت به همه رؤوف و مهربان است. به نظر ما براى او از حال فقرا گفتن نه کسر شان ایشان است و نه آبروریزى از آنان و خدا داناتر است- نکته التفات از همه مسلمین به خطاب به شخص رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) این است.
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]
1 فقرا، در اموال اغنیا حقّى دارند. (للفقراء)
2 باید به مجاهدان وکسانى که به خاطر فعالیّت هاى سیاسى براى مبارزه با طاغوت ها در محاصره ى زندان ها وتبعیدگاه ها قرار دارند ومهاجران بى پناه و همه کسانى که در راه خدا دچار فقر شده وفرصت تلاش براى تاءمین زندگى را ندارند، توجّه لازم صورت گیرد. (اُحصروا فى سبیل اللّه لایستطیعون ضربا...)
3 کسانى که مى توانند با مسافرت و مهاجرت به نقطه اى دیگر زندگى خود را تاءمین نمایند، نباید منتظر انفاق مردم باشند. (لایستطیعون ضرباً فى الارض )
4 فقیران عفیف ، پاکدامن وآبرودار، مورد ستایش خداوند هستند. (یحسبهم الجاهل اغنیاء)
5 فقراى گمنام و محترم ، در اولویّت هستند. (تعرفهم بسیماهم )
6 حتّى اگر ضرورتى پیش آمد، باز هم سؤ الِ با اصرار از مردم نداشته باشید. (لایسئلون الناس الحافاً) تکدّى گرى ، ناپسند است .
7 شرط انصاف نیست که گروهى خود و تمام هستى خود را فدا کرده و در محاصره قرار گیرند، ولى گروه دیگر حتّى از انفاق به آنان تنگ نظرى داشته باشند.(751) (للفقراء الّذین اُحصروا)
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : انفاق شما باید براى نیازمندانى باشد که در راه خدا محصور شده اند
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]