وَ عَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَیِّ الْقَیُّومِ وَ قَدْ خابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْماً (111)
وَ عَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَیِّ الْقَیُّومِ: و صفت دیگر آنکه: و ذلیل و خوار باشند اصحاب رویها براى ذات زندهاى پاینده، یعنى تمامى مردمان خاضع باشند خداوند سبحان را مانند ذات اسیران در دولت پادشاه قهار و تسلیمند فرمان خداوند حى قیوم را. وَ قَدْ خابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْماً: و بتحقیق بىبهره و ناامید گشت از رحمت واسعه الهیه هر که برداشت بار ستم را، که کفر و شرک و ظلم به مردمان باشد و به محضر برد بدون تدارک و توبه در دنیا.
تنبیه: در معنى «حى و قیوم» اختلاف است: ابن بابویه در توحید فرموده:
حى، معنى آن فعال مدبرى است که زنده است لذاته، و جایز نباشد بر ذاتاو موت و فنا، و محتاج نیست به حیاتى که زنده باشد به آن.
قیوم، معنى آن قائم دائم بدون زوال و تغیر است.
حاصل آنکه ذات زنده و پایندهاى که حیات و قیام تمامى موجودات منوط به او و ذات سبحانى حى و قائم است بالذات
[ نظرات / امتیازها ]
وَ عَنَتِ الوُجُوهُ لِلحَیِّ القَیُّومِ وَ قَد خابَ مَن حَمَلَ ظُلماً (111)
و خاضع و خاشع میشود تمام وجوه در پیشگاه خداوند حیّ قیّوم و بتحقیق مأیوس و ناامید میشود کسی که بار ظلم بر گردن خود بار کرده.
(وَ عَنَتِ الوُجُوهُ) عنی خضوع و ذلّت است و کلمه الوجوه جمع محلی بالف و لام افاده عموم میکند تمام وجوه ممکنات در پیشگاه احدیت خاضع و خاشع و و ذلیل و حقیر هستند.
(سیه رویی ز ممکن در دو عالم
نشد هرگز جدا و اللَّه اعلم)
همه فقیر و محتاج و او است غنىّ بالذات (یا أَیُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ) فاطر آیه 16 (وَ اللَّهُ الْغَنِیُّ وَ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ) محمّد صلّى اللَّه علیه و سلم آیه 40 شاه و گدا وضیع و شریف عزیز و ذلیل، و وجهى ندارد تفسیر بصاحبان وجوه کرد از اعیان و اشراف.
(لِلْحَیِّ الْقَیُّومِ) خداوند زنده پاینده ازلا و ابدا حتى اشرف ممکنات میفرماید:
(الفقر فخرى)
و از مولى الموالى نقل است عرض میکند
(کفانى فخرا ان اکون لک عبدا و کفانى عزّا ان تکون لى ربا).
(وَ قَدْ خابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْماً) در حدیث قدسى است فرمود:
(و عزّتى و جلالى لا یجوزنى ظلم ظالم)
و ظلم اقسامى دارد ظلم بنفس
(ظلمت نفسى)
دعاء کمیل ظلم بغیر ظلم در دین و مصداق اتمّ هر سه قسم ظالمین بآل محمد علیهم السلام است ظلم بنفس خود را مورد اشدّ عذاب قرار دادند ظلم بغیر بمقربان درگاه الهى از قتل و اسیرى و سایر ظلمهاى نگفتنى ظلم بدین بندهگان خدا را در ضلالت و گمراهى انداختند تا زمان ظهور حضرت بقیة اللَّه که از آنها و اتباع آنها انتقام بکشد دیگر خیبت و حسرت و ناامیدى و خسران و زیان و ذلّت و عذاب و غضب الهى بالاتر از این میشود که براى چهار روز دنیا خود را باین مهلکه بیندازند.
[ نظرات / امتیازها ]