در قرآن، یازده مورد کلمهى فلاح (رستگارى) با کلمهى «لعلّ» (شاید) همراه است: «لعلّکم تفلحون» لکن در سه مورد بدون این کلمه و به طور حتمى مطرح شده است، یکى در همین سوره ویکى در سورهى شمس: «قد أَفلح مَن زکّاها» ودیگرى در سورهى اعلى: «قد اَفلح مَن تَزکّى». از مقایسه این سه مورد با یکدیگر، روشن مىشود که ایمان و تزکیه داراى جوهر واحدى هستند.
برترین و آخرین هدف تمام برنامههاى اسلام، فلاح و رستگارى است. در بسیارى از آیات قرآن از تقوا سخن گفته شده و هدف از احکام دین هم رسیدن به تقواست: «لعلّکم تتّقون» [51] و آخرین هدف تقوا نیز فلاح است: «واتّقوا اللّه لعلّکم تفلحون» [52] جالب است که مهمترین و آخرین هدف دین اسلام در اوّلین شعار آن آمده است: «قولوا لا اله الاّ اللّه تفلحوا» به یگانگى خداوند ایمان آورید و «لا اله الاّ اللّه» بگویید تا رستگار شوید.
هر شبانه روز، در اذان و اقامهى نمازهاى یومیّه جملهى «حَىّ على الفَلاح» را بیست بار بر زبان مىآوریم و هدف نهائى را با فریاد رسا اعلام مىکنیم، تا راه را گم نکنیم.
اسلام مىگوید: «قد أفلح المؤمنون»، «قد أفلَح مَن تَزکّى» [53] کسانى رستگارند که ایمان و تزکیهى نفس داشته باشند، ولى کفر مىگوید: «قد أفلح الیوم مَنِ استعلى» [54] فرعون مىگفت: امروز هر کس زور و برترى دارد رستگار است.
کلمهى «فَلاح» به معناى رستن است، شاید دلیل اینکه به کشاورز، «فَلاّح» مىگویند آن باشد که وسیلهى رستن دانه را فراهم مىکند. دانه که در خاک قرار مىگیرد با سه عمل خود را نجات مىدهد و به فضاى باز مىرسد: اوّل آنکه ریشهى خود را به عمق زمین بند مىکند. دوّم اینکه مواد غذایى زمین را جذب مىکند. سوّم آنکه خاکهاى مزاحم را دفع مىکند.
آرى، انسان هم براى رهایى خود و رسیدن به فضاى باز توحید و نجات از تاریکىهاى مادّیات و هوسها و طاغوتها باید مثل دانه همان سه عمل را انجام دهد: اوّل ریشهى عقاید خود را از طریق استدلال محکم کند. دوّم از امکانات خدادادى آنچه را براى تکامل و رشد معنوى اوست جذب کند. سوّم تمام دشمنان و مزاحمان را کنار زند و هر معبودى جز خدا را با کلمه «لا اله» دفع کند تا به فضاى باز توحیدى برسد.
[ نظرات / امتیازها ] 1- عابدان. «واعبدوا ربّکم وافعلوا الخیر لعلّکم تفلحون» [57] پروردگارتان را پرستش کنید، شاید رستگار شوید.
2- آنان که اعمالشان ارزشمند وسنگین است. «فَمَن ثَقُلت مَوازینه فاولئک هم المفلِحون» [58]
3- دورى کنندگان از بخل. «و مَن یُوقَ شُحَّ نفسه فاولئک هم المفلِحون» [59]
4- حزب اللّه. «اَلا اِنّ حزب اللّه هم المفلِحون» [60] حزب خدا رستگارند.
5 - اهل ذکرکثیر. «واذکروا اللّه کثیرا لعلّکمتفلحون» [61] خدارا بسیار یادکنید تا رستگار شوید.
6- تقوا پیشگان. «فاتّقوا اللّه یا اولى الالباب لعلّکم تُفلِحون» [62] اى خردمندان! تقوا پیشه کنید تا رستگار شوید.
7- مجاهدان. «و جاهدوا فى سَبیله لعلّکم تُفلحون» [63] در راه خدا جهاد کنید تا رستگار شوید.
8 - توبه کنندگان. «تُوبوا الى اللّه جمیعاً ایّها المؤمنون لعلّکم تُفلحون» [64] اى اهل ایمان! همگى توبه کنید تا رستگار شوید.
[ نظرات / امتیازها ]
سوره مومنون در مکه نازل شده و شامل یکصد و هیجده آیه و هزار و هشتصد و چهل کلمه و چهار هزار و هشتصد و دو حرف است.
در ثواب قرائت این سوره ابن بابویه از حضرت صادق(ع) روایت کرده فرمود: هر کس سوره مومنون را در روزهای جمعه تلاوت نماید جایگاهش در بهشت اعلی و جلیس پیغمبر است.
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : خلاصه مطالب این سوره عبارت است از بیان اوصاف مومنین و آفرینش انسان و داستان نوح و ساختن کشتی او و اشاره اجمالی به داستان پیغمبران بعد از نوح و بیان حال و گفتار کفار و منافقین و دلایل توحید و خداشناسی و خال کفار و منافقین در دوزخ و توبیخ و نکوهش آنان و آنکه انسان به جهت عبث و بازیچه آفریده نشده.
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]