قُلْ یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِکُلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ (79)
قُلْ یُحْیِیهَا: بگو اى پیغمبر این شخص منکر اعاده و بعث را: زنده گرداند استخوانهاى پوسیده را، الَّذِی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ: آن ذاتى که به قدرت کامله
بیافرید اول بار و از عدم به وجود آورد، وَ هُوَ بِکُلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ: و او به همه آفریده‌ها داناست، یعنى به علم شامل خود تفاصیل مخلوقات و کیفیت خلقان را مى‌داند، پس عالم باشد به اجزاى اشخاص معینه متعدده و به اصول و فصول آن و قادر بر ضم بعضى بر کیفیت سابق و بر اعاده اعراض و قواء و احداث مثل آن بر نهجى که از این بوده.
برهان:
آیه شریفه از سه جهت نص بر مطلوب باشد.
1- از جهت شأن نزول و ابى بن خلف از جمله کفار و در میان ایشان افصح و انطق بود از حیث لسان، چه اگر حق تعالى حکایت سؤال را از (قال من یحیى العظام و هى رمیم) نمى‌فرمود و تصریح به جواب هم نمى‌فرمود بلکه همینقدر بیان مى‌نمود: (ا و لم یر الانسان انا خلقناه تا نسى خلقه) و اقتصار مى‌فرمود در مقام جواب بقوله (ان اللّه لمحیى الموتى) مانند آیات دیگر به نحو عموم و کلیة، هر آینه آیه صریح نص بر مطلوب بود، زیرا از قواعد مسلمه است که حکم آیه نص است به مورد نزول.
2- از جهت تصریح به سؤال (قال من یحیى العظام و هى رمیم) چون حکایت سؤال تصریحا و نصا بیان فرمود، اگر در مقام جواب اکتفا مى‌فرمود به عموم و کلى که (ان اللّه لمحیى الموتى) هر آینه جواب به مورد سؤال نص در مطلوب بود.
3- از جهت صراحت و نصّیّت در جواب به فرمایش (قل یحییها الذى انشأها اول مره ...) و مرجع ضمیر غایب در (یحییها) و (انشأها) عظام مذکوره در سؤال است که ابى بن خلف آن را نرم کرده و از آن سؤال نموده بود و (هاء) غایب و اشاره به ذات و نفس آن عظام است که (هى هى لا غیر) و ضمیر غایب از براى تثبیت ذات اشاره به هویت همان است نه غیر و هو المطلوب
[ نظرات / امتیازها ] ل یُحیِیهَا الَّذِی أَنشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِکُلِّ خَلق‌ٍ عَلِیمٌ (79)
بفرما در جواب آن زنده میکند اینکه عظام پوسیده را آن کسی که اینکه عظام را در اول مره خلق فرمود کسی که نطفه را عظام کند و عظام را پوسیده کند میتواند عظام پوسیده را زنده کند و او بهر قسمت خلق کردنی دانا است و قادر است.
برای خداوند خلقت عرش با خلقت پشه تفاوتی ندارد همین که صلاح در ایجاد باشد ایجاد میفرماید إِذا أَرادَ شَیئاً أَن یَقُول‌َ لَه‌ُ کُن فَیَکُون‌ُ اراده علم بصلاح است ایجاد مشیت است فعل الهیست بمعنی مصدری موجود میشود.
[ نظرات / امتیازها ]