{ن وَ الْقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ ما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّکَ بِمَجْنُونٍ}
"سوگند بقلم و آنچه خواهد نگاشت نیستی تو به نعمت پــروردگارت دیوانه, چنانکه کافران پندارند".
مفسرین در معنای نون اختلاف کرده اند, ابن عباس گفت نون حرفی است از حروف الرحمن و بعضی گفتند اسم سوره است مانند "حم", دیگری گفت مراد به ماهی در دریا است, چه ماهی از آیات و معجزات با عظمت خـــداوند است و از مخلوقات آبی است که اگر آن را از آب خارج کنند میمیرد و چنانچه بعضی از حیواناات و مخلوقات خاکی اگر داخل آب شوند بمیرند.
ابن بابویه از حضرت صادق ع روایت کرده فرمود نون نهریست در بهشت که خـــداوند آن را منجمد نمود و مرکب گردید پس از آن به نظر هیبت بقلم نگرید, آنگاه خـــداوند بآن فرمود: بنویــــس, عرض کرد چه بنویسم؟ فرمود هر چه بوده و خواهد بود تا روز قیامت در لوح محفوظ بنگار, و قلم در لوح نوشت و سپس آن را پیچید و در رکن عرش گذاشت و دهان قلم ختم شد و دیگر نطق نکرد و نخواهد کرد, پس مداد از نور و قلم از نور و لوح از نور بود.
راوی میگوید حضورش عرض کردم این موضوع را بطور تفضیل برای من بیان فرمائید فرمود: اگر اهل جواب نبودی پاسخت را نمیدادم, بدان که نون فرشته ایست که میرساند بفرشته دیگر که قلم باشد و او به لوح که فرشته ای دیگری است میرساند و لوح به اسرافیل و اسرافیل به میکائیل و او به جبرئیل و جبرئیل به پیغمبران میرساند.
و قلم آلتی است که بآن کتابت میکنند و پـــروردگار بآن سوگند یاد نموده بخاطر منفعت بسیاری که در او است از برای انسان, زیرا آن یکی از دو بیان است که بآن اظهار منویات خود میکنند و برای اشخاص دور چنانکه زبان اظهار درونی است برای شخص حاضر, به وسیله قلم حفظ میشود, احکام دین و امور عالم اگر بصورت بیانی به زبان آورده شود در اثر گذشتن ماه و سال فراموش میشود ولی بیان قلم ثابت و برقرار میماند.
دانشمندان میگویند قوام دین و دنیا بدو چیز است یکی قلم و دیگری شمشیر ولی قلم از شمشیر تیزتر و زبردست تر است, پس رواست که خـــداوند را به آن سوگند یاد کنیم و مراد از نعمت ولایت امیرالمؤمنین ع است و شرحش در تفاسیر آیات بعدی گفته شود.
[ نظرات / امتیازها ]