● معنای کلمه «سقط فی ایدیهم»
در مجمع البیان (ج 4 ص 480 ط تهران) فرموده: معناى جمله «سُقِطَ فِی أَیْدِیهِمْ» این است که بلا در دستهایشان قرار گرفت، یعنى طورى بلا بر ایشان مسلط شد که گویى دستهایشان در آن بود، و این تعبیر را غالبا در باره نادمینى که به آثار سوء عمل گذشتهشان مبتلا شدهاند و این ابتلاء را پیشبینى نمىکردند بکار برده و گفته مىشود «سقط فى یده»، البته «اسقط فى یده» هم گفته مىشود، و لیکن اولى فصیحتر است. بعضى هم گفتهاند معناى جمله مزبور این است که: اثر سویى که او را زیان مىرساند در دستش افتاد.
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : البته در تفسیرهاى مطول (تفسیر ابو الفتوح ج 5 ص 290 ط تهران و تفسیر قرطبى ج 7 ص 285 ط بیروت و تفسیر فخر رازى ج 15 ص 7 ط تهران) وجوه بسیارى در توجیه این جمله ذکر شده و لیکن بیشتر آن وجوه- اگر نگوییم همه آنها- خالى از تکلف نیست، و از همه آنها نزدیکتر به ذهن همان وجهى است که ما از کتاب مجمع البیان نقل نمودیم، چون از ظاهر سیاق آیه بر مىآید که مراد از جمله مورد بحث این است که بنى اسرائیل وقتى بخود آمدند و فهمیدند که چه عملى کردهاند، و بدست آوردند که در این عمل گمراه بودهاند گفتند: «چه و چه». پس ظاهر سیاق، معناى تنبه و توجه به غفلت گذشته را افاده مىکند، گویا عملى را که کردهاند به حضور آن کسى که براى او کردهاند تقدیم نمودهاند و او عملشان را زشت و نکوهیده یافته و آن را جلو صاحبانشان پرت کرده، و صاحبان عمل آن را برداشته و از نزدیک در آن نظر انداخته و دیدهاند که سخت گمراه بودهاند و در انجام این عمل آن امرى را که نمىبایست در آن اهمال کنند رعایت ننموده و در نتیجه عملشان فاسد شده است، و بهر حال جمله مورد بحث به منزله یک مثل معروف است.
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]
منبع : ترجمه المیزان، ج8، ص: 320 |
قالب : لغوی |
موضوع اصلی : بدون موضوع |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● ندامت بنی اسرائیل از گوساله پرستی
آیه شریفه از جهت معنا مترتب بر آیات بعدى است که داستان مراجعت موسى را ذکر مىکند، چون بنى اسرائیل بعد از مراجعت موسى متنبه شدند. و در آیات سوره «طه «نیز تنبه ایشان را بعد از مراجعت موسى (علیه السّلام) ذکر مىکند، و اگر در اینجا جلوتر ذکر کرده براى این است که در اینجا تنها خواسته است ندامت ایشان را از کرده خود ذکر نماید و بدنبال آن، اظهارات ایشان را که گفتند: «لَئِنْ لَمْ یَرْحَمْنا رَبُّنا وَ یَغْفِرْ لَنا لَنَکُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِینَ» نقل نماید، چون هر گویندهاى وقتى بخواهد ندامت و پشیمانى قومى را حکایت کند مناسبتر آن است که خطاى آنها را ذکر نموده آن گاه بلا فاصله اظهار ندامتشان را نقل کند، و میان این دو فاصله زیاد نیندازد، خداى تعالى هم به همین ملاحظه وقتى در آیه قبلى گوسالهپرستى ایشان را ذکر نمود بلا فاصله و بدون پرداختن به جریان برگشتن موسى (علیه السّلام) در آیه بعد، ندامت و حسرت ایشان را نقل نمود.
علاوه بر این، از آنجایى که اظهار ندامت بنى اسرائیل صورت دعا را دارد، و در ذیل داستان مراجعت موسى (علیه السّلام) هم صحبت از دعاى موسى به خود و برادرش به میان آمد لذا اظهار ندامت بنى اسرائیل را جلوتر ذکر کرد تا این دو دعا با هم نقل نشده باشد.
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : ترجمه المیزان، ج8، ص: 321 |
قالب : تاریخی |
موضوع اصلی : داستان قوم بنی اسرائیل |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● ضرب المثل -
احمد يوسفي
جمله "سُقِطَ فی أَیْدیهِمْ"در مورد فرد یا گروهی بکار می رود که به اشتباه خود پی برده و پشیمان شده اند . این جمله ضرب المثلی است برای شخص نادم و پشیمان که به خود آمده باشد .
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : مهدی محمودیان |
قالب : لغوی |
موضوع اصلی : داستان حضرت موسی (علیهالسلام) |
گوینده : احمد یوسفی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● ندامت وپشیمانی ومعیارهای زیانکاری بشر -
عبدالله عبداللهي
1 تعبیر «هنگامى که حقیقت به دستشان افتاد»، در ادبیات عرب، کنایه از ندامت و پشیمانى است؛ زیرا وقتى واقعیت به دست انسان بیاید و به نتایج نامطلوب برسد و راه چاره بر او بسته شود، پشیمان مى گردد
2 در این آیه به معیارهاى زیانکارى بشر اشاره شده است که عبارت اند از:
الف) اگر انسان گناه کند ولى خدا او را نیامرزد، زیان مى بیند؛ چون پاک نمى گردد و گرفتار عذاب الهى مى شود
ب) اگر انسان از رحمت الهى محروم شود، از رشد و کمال بازمى ماند و به سعادت و بهشت نمى رسد و زیان مى بیند
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : تفسیر قرآن مهر ج 7 ، ص 247 |
قالب : تفسیری |
موضوع اصلی : خسران |
گوینده : عبدالله عبداللهی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.