(ونادی اصحاب النار اصحاب الجنه ان افیضوا علینا من الماء او ممارزقکم الله قالوا ان الله حرمهما علی الکافرین ):(واهل آتش ،اهل بهشت راندامی دهند که از آن آب یا از آن چیزهایی که خدا روزیتان کرد بر ما بریزید، امابهشتیان می گویند: بدرستی خدا اینها را بر کافران حرام کرده است )،(افاضه )یعنی لبریز شدن و ریختن آب و اهل دوزخ از اهل بهشت انتظار آب و همه انواع نعمتهایی را که خداوند به آنها بخشیده دارند و مسلما مهمترین حاجت آنها آب است تا آتش دوزخ رابوسیله آن مهار کنند، به هر حال از آیه شریفه استفاده می شود که مکان اهل بهشت بالاتر و بلندتر از مکان دوزخیان است که باید از آن مکان بلند، آب و سایر نعمات را بر سر دوزخیان بریزند، لکن بهشتیان در جواب می گویند: خداوند این نعمتها را بر کافران حرام نموده و در آیه بعدی کافران راتوصیف می کند. [ نظرات / امتیازها ]

هنگامى که در روز قیامت، بهشتیان و دوزخیان در جاهاى خود قرار گرفتند. همدیگر را خواهند دید و امکان گفتگو با یکدیگر را خواهند داشت. یکى از موارد گفتگوى اهل جهنم با اهل بهشت همان است که در این آیات آمده است .
طبق این آیات، دوزخیان وقتى برخوردارى و متنعّم بودن بهشتیان را دیدند ، آنها را از دور ندا مى دهند که قدرى از آب و یا نعمتهایى که خدا به شما داد به ما ببخشید. آنها پیش از هر چیز از بهشتیان آب مى خواهند چون در آتش سوزان جهنم تشنگى شدیدى دست مى دهد و آنها سخت به آب نیاز دارند. غیر از آب از نعمتهاى دیگر مانند غذاها و میوه ها هم مى خواهند و این نهایت ذلت و خوارى و درماندگى اهل عذاب است که از یک سو در میان عذاب جهنم قرار گرفته اند و از سوى دیگر برخوردارى اهل بهشت را مى بینند و این حسرت، خود عذاب دیگرى است.
البته میان اهل جهنم و اهل بهشت فاصله مکانى زیاد است; بدین منظور سخن اهل جهنم را با لفظ ندا آورده که دلالت بر دورى دارد. اینکه چگونه آنها از این فاصله دور، سخنان همدیگر را خواهند شنید هیچ گونه استبعادى ندارد; چون خداوند به زبان و گوش آنها آن قدرت را مى دهد که سخن یکدیگر را بشنوند. ما در زمان خود نظیر آن را مشاهده مى کنیم که مردم از فاصله هاى بسیار دور به کمک وسایل ارتباطى تصویر یکدیگر را مى بینند و با هم صحبت مى کنند.
بهشتیان درخواست اهل جهنم را مى شنوند و در پاسخ آنها مى گویند: همانا خداوند، آب و نعمتهاى بهشتى را بر کافران حرام کرده است; یعنى اینکه ما توانایى آن را نداریم که از این نعمتها در اختیار شما بگذارید. گویا وضعیت جسمانى دوزخیان به گونه اى است که امکان استفاده از نعمتهاى بهشتى را ندارند . آنها این وضع ناگوار را خود براى خود ساخته اند و با کفر و معصیت ، شایستگى استفاده از نعمتهاى بهشتى را از کف داده اند [ نظرات / امتیازها ]

برگزیده تفسیر نمونه، ج‏2، ص: 51
(آیه 50)- نعمتهاى بهشتى بر دوزخیان حرام است! پس از آن که بهشتیان و دوزخیان هر کدام در محل مناسب خود مستقر شدند گفتگوهایى در میان آنها رد و بدل مى‏شود که نتیجه آن مجازات و کیفرى است روحانى و معنوى براى دوزخیان، نخست مى‏فرماید: «دوزخیان، بهشتیان را صدا مى‏زنند که (محبت کنید) و مقدارى آب یا از آنچه خدا به شما روزى داده، به ما ببخشید» تا عطش سوزان خود را تسکین دهیم و از آلام خود بکاهیم (وَ نادى‏ أَصْحابُ النَّارِ أَصْحابَ الْجَنَّةِ أَنْ أَفِیضُوا عَلَیْنا مِنَ الْماءِ أَوْ مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ).
ولى بلافاصله بهشتیان دست ردّ بر سینه آنها زده، و «مى‏گویند: خداوند اینها را بر کافران تحریم کرده است» (قالُوا إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَهُما عَلَى الْکافِرِینَ).
1- جمله «مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ» (از آنچه خدا به شما روزى داده) که تعبیرى است سر بسته و توأم با یک نوع ابهام نشان مى‏دهد که حتى دوزخیان نمى‏توانند از ماهیت و انواع نعمتهاى بهشتى آگاه شوند.
2- جمله «إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَهُما عَلَى الْکافِرِینَ» (خداوند آنها را بر کافران حرام کرده) اشاره به این است که بهشتیان مضایقه‏اى از بخشیدن این نعمتها ندارند زیرا نه چیزى از آنها کم مى‏شود و نه در درون سینه، کینه‏اى نسبت به کسى دارند، ولى وضع دوزخیان آنچنان است که نمى‏توانند از نعمتهاى بهشتى بهره گیرند، این تحریم در حقیقت یک نوع «تحریم تکوینى» است، همانند محرومیت بسیارى از بیماران از غذاهاى لذیذ و رنگارنگ. [ نظرات / امتیازها ]

تفسیر کشاف
(أفیضوا علینا) فیه دلیل علی أن الجنة فوق النار (أو مما رزقکم الله ) من غیره من الأشربة لدخوله فی حکم الإفاضة ، و یجوز أن یراد : أو ألقوا علینا مما رزقکم الله من الطعام و الفاکهة . کقوله : * علفتها تبنا و ماء باردا * و إنما یطلبون ذلک مع یأسهم من الإجابة إلیه حیرة فی أمرهم ، کما یفعل المضطر الممتحن . (حرمهما علی الکافرین ) منعهم شراب الجنة و طعامها کما یمنع المکلف ما یحرم علیه و یحظر ، کقوله : * حرام علی عینی أن تطعم الکری * [ نظرات / امتیازها ]

تفسیر نور
یکى از نام‏هاى قیامت، «یوم التّناد» <131> است. یعنى روزى که نداها بلند و استمداد و فریاد در کار است و بهشتیان و دوزخیان همدیگر را صدا مى‏زنند. 1- بهشتیان و دوزخیان با یکدیگر گفتگو دارند و صداى یکدیگر را مى‏شنوند. «و نادى‏...» 2- اوّلین درخواستِ دوزخیان، آب است. «من الماء...» 3- آنان که در دنیا توشه‏اى براى آخرت برندارند، در قیامت دست گدایى و نیازشان پیش همه دراز است. «افیضوا علینا من الماء...» 4- ناله مجرمان در قیامت، بى‏فایده است. «انّ اللّه حرّمهما» 5 - نعمت‏هاى آخرت، مخصوص مؤمنان است. «حرّمهما على الکافرین» 6- خداوند و بهشتیان بخیل نیستند، ولى کیفر کافرانى که در دنیا مؤمنان فقیر را اذیّت مى‏کردند، تحریم نعمت‏ها در قیامت است. «حرّمهما على الکافرین» [ نظرات / امتیازها ]

تفسیر کشاف
(أفیضوا علینا) فیه دلیل علی أن الجنة فوق النار (أو مما رزقکم الله ) من غیره من الأشربة لدخوله فی حکم الإفاضة ، و یجوز أن یراد : أو ألقوا علینا مما رزقکم الله من الطعام و الفاکهة . کقوله : * علفتها تبنا و ماء باردا * و إنما یطلبون ذلک مع یأسهم من الإجابة إلیه حیرة فی أمرهم ، کما یفعل المضطر الممتحن . (حرمهما علی الکافرین ) منعهم شراب الجنة و طعامها کما یمنع المکلف ما یحرم علیه و یحظر ، کقوله : * حرام علی عینی أن تطعم الکری [ نظرات / امتیازها ]

تفسیر نور
یکى از نام‏هاى قیامت، «یوم التّناد» <131> است. یعنى روزى که نداها بلند و استمداد و فریاد در کار است و بهشتیان و دوزخیان همدیگر را صدا مى‏زنند. 1- بهشتیان و دوزخیان با یکدیگر گفتگو دارند و صداى یکدیگر را مى‏شنوند. «و نادى‏...» 2- اوّلین درخواستِ دوزخیان، آب است. «من الماء...» 3- آنان که در دنیا توشه‏اى براى آخرت برندارند، در قیامت دست گدایى و نیازشان پیش همه دراز است. «افیضوا علینا من الماء...» 4- ناله مجرمان در قیامت، بى‏فایده است. «انّ اللّه حرّمهما» 5 - نعمت‏هاى آخرت، مخصوص مؤمنان است. «حرّمهما على الکافرین» 6- خداوند و بهشتیان بخیل نیستند، ولى کیفر کافرانى که در دنیا مؤمنان فقیر را اذیّت مى‏کردند، تحریم نعمت‏ها در قیامت است. «حرّمهما على الکافرین» [ نظرات / امتیازها ]

افاضه ) از ماده (فیض ) و به معناى لبریز شدن و ریختن آب است، و معناى آیه (ترى اعینهم تفیض من الدمع ) این است که : مى بینى دیدگان شان را که لبریز از اشک شده.

در آیه مورد بحث سایر نعمت هایى را که خداوند به اهل بهشت روزى کرده عطف بر آب نموده، و از اینجا معلوم مى شود که اهل دوزخ از اهل بهشت تنها انتظار آب ندارند، بلکه تقاضاى همه انواع نعمت ها را مى کنند، چیزى که هست به طور عموم مجاز از همه آنها به افاضه تعبیر شده. ممکن هم هست کسى بگوید: (افاضه ) تنها به معناى فرو ریختن آب نیست تا اطلاقش در غیر آب مجاز باشد، بلکه به معناى دادن نعمت فراوان است. بنابراین، این اطلاق به طور حقیقت خواهد بود نه عموم مجاز.
به هر حال، آیه شریفه اشعار دارد بر اینکه مکان اهل جنت بلندتر از مکان دوزخیان است. و اگر ابتدا از میان همه نعمت ها آب را ذکر کرد و آنگاه بقیه نعمت ها را بر آن عطف نمود، از این جهت است که براى دوزخیان و مبتلایان به حرارت دوزخ آب از هر چیز دیگرى ضرورى تر است. [ نظرات / امتیازها ]

یکى از نام‏هاى قیامت، «یوم التّناد» [131] است. یعنى روزى که نداها بلند و استمداد و فریاد در کار است و بهشتیان و دوزخیان همدیگر را صدا مى‏زنند.

--------------------------------------------------------------------------------
131) غافر، 32



پیام ها

1- بهشتیان و دوزخیان با یکدیگر گفتگو دارند و صداى یکدیگر را مى‏شنوند. «و نادى‏...»
2- اوّلین درخواستِ دوزخیان، آب است. «من الماء...»
3- آنان که در دنیا توشه‏اى براى آخرت برندارند، در قیامت دست گدایى و نیازشان پیش همه دراز است. «افیضوا علینا من الماء...»
4- ناله مجرمان در قیامت، بى‏فایده است. «انّ اللّه حرّمهما»
5 - نعمت‏هاى آخرت، مخصوص مؤمنان است. «حرّمهما على الکافرین»
6- خداوند و بهشتیان بخیل نیستند، ولى کیفر کافرانى که در دنیا مؤمنان فقیر را اذیّت مى‏کردند، تحریم نعمت‏ها در قیامت است. «حرّمهما على الکافرین» [ نظرات / امتیازها ]

یکى از نام‏هاى قیامت، «یوم التّناد» [131] است. یعنى روزى که نداها بلند و استمداد و فریاد در کار است و بهشتیان و دوزخیان همدیگر را صدا مى‏زنند.

--------------------------------------------------------------------------------
131) غافر، 32



پیام ها

1- بهشتیان و دوزخیان با یکدیگر گفتگو دارند و صداى یکدیگر را مى‏شنوند. «و نادى‏...»
2- اوّلین درخواستِ دوزخیان، آب است. «من الماء...»
3- آنان که در دنیا توشه‏اى براى آخرت برندارند، در قیامت دست گدایى و نیازشان پیش همه دراز است. «افیضوا علینا من الماء...»
4- ناله مجرمان در قیامت، بى‏فایده است. «انّ اللّه حرّمهما»
5 - نعمت‏هاى آخرت، مخصوص مؤمنان است. «حرّمهما على الکافرین»
6- خداوند و بهشتیان بخیل نیستند، ولى کیفر کافرانى که در دنیا مؤمنان فقیر را اذیّت مى‏کردند، تحریم نعمت‏ها در قیامت است. «حرّمهما على الکافرین»

[ نظرات / امتیازها ]

1028. The Companions of the Fire will thirst for water and not get it, and for sustenance which will not be theirs, while the Companions of the Garden will have the crystal waters of the springs and rivers and they will enjoy the bliss of Allah's Countenance, which will be their supreme nourishment and the fruit of their life of probation and seeking. These things will not be transferable. Cf. also 37:41-47, 37:4147, 47:15, and 62-67. (R). [ نظرات / امتیازها ]

بعد از آن بیان سؤال و جواب اهل جنت و نار را فرماید: وَ نٰادىٰ أَصْحٰابُ اَلنّٰارِ أَصْحٰابَ اَلْجَنَّةِ :و ندا کنند اهل جهنم اهل بهشت را بعد از دخول هریک به موضع خود به اسماء و کنیات آنها، یا فلان بن فلان، أَنْ أَفِیضُوا عَلَیْنٰا مِنَ اَلْمٰاءِ :اى ملازمین بهشت، افاضه کنید بر ما از آب، أَوْ مِمّٰا رَزَقَکُمُ اَللّٰهُ :یا آنچه روزى عطا فرموده خداى تعالى از اغذیه و اطعمه لذیذه غیر متناهیه، چه ما به آتش شدید سوختیم و بى نهایت تشنه و گرسنه شده ایم

العیاشى عن احدهما علیهما السّلام قال: انّ اهل النّار یموتون عطاشا و یدخلون قبورهم عطاشا و یدخلون جهنّم عطاشا فیرفع لهم قراباتهم من الجنّة فیقولون: افیضوا علینا من الماء او ممّا رزقکم اللّه عیاشى از حضرت باقر علیه السّلام روایت نموده که: اهل جهنم مى میرند بسیار بسیار تشنه، و داخل قبر شوند بسیار بسیار تشنه، و داخل جهنم شوند بسیار بسیار تشنه پس خویشان را در بهشت ببینند و گویند: افاضه کنید بر ما آب یا آنچه روزى فرموده شما را خدا

ابو على رازى گوید: این جماعت طالبین آب و نعمت، آنهایند که در دنیا کمال رغبت و شهوت به أکل و شرب داشته و در آخرت هم بقائشان بر همان حالت طبیعیه مى باشد پس این دلیل است که آدمى مى میرد بر آنچه به زندگانى طالب آن بوده، و محشور شود بر آنچه مرده باشد

قٰالُوا إِنَّ اَللّٰهَ حَرَّمَهُمٰا عَلَى اَلْکٰافِرِینَ :گویند اهل بهشت در جواب اهل جهنم: به درستى که خداى تعالى حرام فرموده آن و اطعمه را بر کافرین، و حظر و منع نموده از آن و این جواب بعد از طول زمانى باشد

ابن عباس نقل نموده که: اهل جهنم عرض کنند خدایا ما را اقربا و دوستانى است در بهشت، اجازه فرما تا ببینیم ایشان را به امر الهى بهشت مزیّن گردیده، اهل جهنم تماما معاینه کنند ایشان را با نعمات، و مى شناسند خویشان خود را و اهل بهشت نشناسند آنها را به سبب سیاهى روى و ابدان بدهیئت پس اصحاب جهنم اصحاب بهشت را ندا کنند که افاضه نمائید بر ما آب سرد را، تا بخوریم و بر ابدان خود پاشیم تا التهاب باطنى و ظاهرى ما قدرى کم گردد اهل بهشت گویند: به درستى که خداى تعالى حرام فرموده آن را بر کافرین [ نظرات / امتیازها ]

وَ نٰادىٰ أَصْحٰابُ اَلنّٰارِ أَصْحٰابَ اَلْجَنَّةِ أَنْ أَفِیضُوا عَلَیْنٰا مِنَ اَلْمٰاءِ أَوْ مِمّٰا رَزَقَکُمُ اَللّٰهُ قٰالُوا إِنَّ اَللّٰهَ حَرَّمَهُمٰا عَلَى اَلْکٰافِرِینَ آیه پس از بیان سخنانى که بین اهل اعراف با بهشتیان و جهنمیان شده و نیز سخنان بهشتیان با جهنمیان مطرح گردیده و شرح داده در مقام التجاء و التماس کردن جهنمیان به بهشتیان برآمده که اهل آتش و عذاب با استغاثه از اهل بهشت درخواست آب مى کنند و ازروى بیچارگى نداء مى کنند و گویا مى گویند اى کسانى که در اثر اعمال نیکتان مورد رحمت و الطاف پروردگارتان خورسند گردیده اید قدرى از آبهاى خوشگوار خود از آنچه از نعمتها که خدا روزى شما قرار داده بما افاضه نمائید اهل بهشت در پاسخ آنها گویند خداى تعالى آب خوشگوار که از سر چشمه فیض رحمت او جریان دارد و نعمتهاى طیبه که روزى اهل ایمان نموده بر شما حرام گردانیده

این آیه نظیر قوله تعالى است که در سوره حدید آیه 13 حکایة از منافقین فرموده که وقتى خود را در تاریکى و ظلمت بینند از مؤمنین که صاحب نورند درخواست نور مى نمایند و گویند (اُنْظُرُونٰا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِکُمْ قِیلَ اِرْجِعُوا وَرٰاءَکُمْ فَالْتَمِسُوا نُوراً فَضُرِبَ بَیْنَهُمْ بِسُورٍ لَهُ بٰابٌ بٰاطِنُهُ فِیهِ اَلرَّحْمَةُ وَ ظٰاهِرُهُ مِنْ قِبَلِهِ اَلْعَذٰابُ الخ) خلاصه آیه خبر مى دهد که منافقین و کافرین در روز معاد هم در تاریکى و ظلمتى که از قبل نفاق سراسر قلبشان را گرفته و آنان را از نور معرفت بى بهره گردانیده فرو رفته اند و هم از جهت کفرشان که قلب و روحشان را از آب خوشگوار لذت بخش ایمان خورسند نگردیده و تشنگى و عطش بر آنها غالب مى گردد و تشنه مى باشند و اینست که بمؤمنین که صاحب نور و نهرها و چشمه هائى هستند که از الطاف الهى بروز کرده پناه مى آورند و التماس مى کنند و از آنها نور و آب طلب مى نمایند [ نظرات / امتیازها ]

وَ نٰادىٰ أَصْحٰابُ اَلنّٰارِ أَصْحٰابَ اَلْجَنَّةِ أَنْ أَفِیضُوا عَلَیْنٰا مِنَ اَلْمٰاءِ أَوْ مِمّٰا رَزَقَکُمُ اَللّٰهُ ؛ از بهشتیان مى خواهند که آب یا غذا به آنها بدهند اما بهشتیان در پاسخ آنان مى گویند: إِنَّ اَللّٰهَ حَرَّمَهُمٰا عَلَى اَلْکٰافِرِینَ ؛ خدا آنها را بر کافران حرام کرده است

دوزخیان پس از ناامید شدن از بهشتیان از نگهبانان دوزخ یارى مى طلبند چنان که در آیۀ 49 از سورۀ غافر آمده است: «و آنان که در آتشند به نگهبانان جهنم مى گویند: از پروردگارتان بخواهید تا یک روز از عذاب ما بکاهد نگهبانان مى گویند: آیا پیامبرانتان با دلایل روشن نزد شما نیامده بودند؟ مى گویند: بله مى گویند: پس دعا کنید و دعاى کافران جز آن که تباه شود هیچ نخواهد بود

اهل دوزخ پس از ناامید شدن از نگهبانان از خداى جهان کمک مى خواهند، درحالى که در هنگام آسایش و راحتى، هیچ گونه توجهى به خدا نداشتند: «گویند: اى پروردگار ما! شوربختیمان بر ما غلبه کرد و ما مردم گمراه بودیم اى پروردگار ما! ما را از این آتش بیرون آور اگر دیگربار چنان کردیم، از ستمکاران باشیم خداوند در پاسخ آنها گوید: «در آتش گم شوید و با من سخن مگویید» [ نظرات / امتیازها ]

یکى از القاب روز قیامت یوم التّناد است لذا پس از ختم نداء اهل بهشت اهل جهنم آنها را ندا نموده سؤال مى نمایند که قدرى از آب و میوه هاى بهشتى براى آنها بریزند چون ساحت بهشت مرتفع و مکان جهنم پست است تا تسکین حرارت یا رفع عطش و سدّ جوعى براى آنها حاصل شود ایشان جواب مى دهند خداوند شراب و طعام بهشتى را بر کفار و منافقین حرام فرموده است [ نظرات / امتیازها ]