1)
رمضانی (داور) : در آیات 2 تا 4 سوره مبارکه مزمل، میفرماید: شب برخیز و قرآن را به ترتیل بخوان. و در این برخاستن بین سه امر تردید شده است که این تردید بین سه امر، تردید تخییر است، مىخواهد بفرماید: مخیرى بین اینکه درست نیمى از شب را زنده بدارى، و یا کمى کمتر از نصف، و یا کمى بیشتر از آن را.
و ظاهرا مراد از ترتیل قرآن، ترتیل آن در نماز، و یا اصلا منظور از قرآن خود نماز است، و خداى تعالى نظیر این تعبیر را از نماز کرده، مثلا فرموده:" أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلى غَسَقِ اللَّیْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کانَ مَشْهُوداً" «الاسراء/78».
سپس آیه 5 علت حکمی که جمله" قُمِ اللَّیْلَ ..." بر آن دلالت دارد را بیان میکند، در نتیجه به مقتضاى سیاق- با در نظر گرفتن اینکه خطاب به خصوص رسول خدا (ص) است- این معنا را مىرساند که اگر گفتیم شبزندهدارى کن، و در شب با خواندن نماز متوجه درگاه ما شو، براى این بود که خود را براى کرامت قرب و شرف حضور، و افتخار همکلامى با ما آماده سازى، تا ما قول ثقیلى را بر تو القاء کنیم. بنا بر این، نماز شب راهى است که آن جناب را به چنین موقعى کریم منتهى مىسازد. در جاى دیگر هم خداى سبحان نماز شب را راه به سوى خدا خوانده، مىفرماید:
" إِنَّ هذِهِ تَذْکِرَةٌ فَمَنْ شاءَ اتَّخَذَ إِلى رَبِّهِ سَبِیلًا" «مزمّل/19».
خداى سبحان در آیه زیر وعده بیشترى داده، فرموده:" وَ مِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَکَ عَسى أَنْ یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقاماً مَحْمُوداً" «الاسراء/79» که در تفسیر همین آیه معناى مقام محمود را بیان شده است.
بیان این آیات حکایت دارد از اینکه در یرخاستن شب خاصیتی است ویژه. به طور خلاصه میتوان اینطور تشبیه کرد همانند باتری،برای اینکه فعال باشد نیاز دارد که شارژ باشد و باتری که شارژ نباشد فعال نیست؛ انسان نیز برای فعالیت در راه خدا در روز، نیازمند شارژ هست که این شارژ در شب داده میشود.