موضوع وجوب رحمت بر خدا، در قرآن دوبار آنهم در این سوره (آیات 12 و54) آمده است.
جملهى «لاریب فیه»، هم دربارهى قرآن آمده است، هم دربارهى قیامت.
خداوند همان گونه که بر ما تکالیفى واجب کرده است، وظایفى را هم بر خود مقرّر فرموده؛ از جمله: هدایت کردن: «اِنّ علینا للهدى» [250] ، رزق دادن: «على اللّه رزقها» [251] ، لطف کردن: «کتب على نفسه الرّحمة» [252] و پیروزى وغلبهى دین خدا: «کتب اللّه لاغلبنّ انا و رسلى» [253] ولى شرط بهرهمند شدن از رحمت الهى، رحم به بندگان است. چنانکه در حدیث آمده است: «مَن لایَرْحَم لا یُرحَم» [254]
سلمان از پیامبر صلى الله علیه وآله نقل کرده که فرمود: رحمت خداوند، صد درجه است، یک درجهى آن، منشأ همهى الطاف الهى در دنیا شده است، خداوند در قیامت، با همهى صد درجه رحمت خود با مردم معامله خواهد کرد. [255]
قرآن، رحمت الهى را بر همه چیز شامل مىداند: «رَحمَتى وَسعت کلّ شىء» [256] و این رحمت، مصداقهاى فراوان دارد، از جمله:
باران: «ینزّل الغیث من بعد ما قنطوا وینشر رحمته» [257]
باد: «یُرسل الرّیاح بُشرىً بین یدى رحمته» [258]
شب و روز: «و مِن رَحمته جَعَل لکم اللیل و النّهار» [259]
پیامبر: «و ما أرسلناک الاّ رحمة للعالمین» [260]
قرآن: «هذا بصائر للنّاس و هُدىً و رحمة» [261]
تورات: «کتاب موسى اماماً و رحمة» [262]
آزادى: «فأنجیناه و الّذین معه برحمة منّا» [263]
علاقه به همسر: «و جعل بینکم مودّة و رحمة» [264]
گیاهان و میوهها: «فانظُر الى آثار رحمة اللّه کیف یُحیى الارض بعد موتها» [265]
پذیرش توبه: «لاتَقنطوا من رحمة اللّه» [266]
--------------------------------------------------------------------------------
250) لیل، 12.
251) هود، 6.
252) انعام، 12.
253) مجادله، 31.
254) کنزالعمّال، ج3، ص162 وتفسیر فىظلالالقرآن.
255) تفسیر فىظلالالقرآن.
256) اعراف، 156.
257) شورى، 28.
258) اعراف، 57.
259) قصص، 73.
260) انبیا، 107.
261) جاثیه، 20.
262) هود، 17.
263) اعراف، 72.
264) روم، 21.
265) روم، 50.
266) زمر، 53.
[ نظرات / امتیازها ]