(ثم السبیل یسره ):(و سپس راه سعادتش را آسان و فراهم کرد) [ نظرات / امتیازها ]

1 - خداوند، پیمودن راه طاعت و حرکت در راه راست را، براى انسان ها آسان ساخته است.

ثمّ السبیل یسّره

«ال» در «السبیل» بیانگر ماهیت است. کلمه «السبیل» گرچه مطلق است، ولى به قرینه سیاق آیه ـ که در مقام بیان معذور نبودن کافران است ـ مراد راه طاعت خداوند است.

2 - کفر کافران با وجود آسانى راه هدایت، توجیه ناپذیر است.

ما أکفره ... ثمّ السبیل یسّره

3 - هدایت انسان به راه راست و آسان ساختن سلوک آن، مهم تر از آفرینش اندام او است.

ثمّ السبیل

حرف «ثمّ» براى تراخى است و چنانچه جمله «ثمّ السبیل یسّره»، تفسیر جمله «قدّره» و بیان گوشه اى از تقدیرات الهى درباره انسان باشد; مراد تراخى رتبى خواهد بود; یعنى، آنچه بعد از ثمّ ذکر شده است، والاتر و ارجمندتر است.

4 - توانمندى براى حرکت در راه اطاعت خداوند، از جمله مقدرات الهى در وجود انسان است.

فقدّره . ثمّ السبیل یسّره

5 - انسان، موجودى تکامل پذیر و آماده رشد

ثمّ السبیل یسّره

فراهم آوردن «راه» براى انسان و آسان سازى پیمودن آن، نشانگر این است که انسان، به گونه اى آفریده شده که کمالات خود را بالفعل دارا نیست و براى تحصیل آن باید راهى را طى کند.

6 - فراهم بودن زمینه آشنایى با راه خدا و آسان بودن سلوک آن، نعمتى سزاوار شکرگزارى است.

قتل الإنسـن ما أکفره ... ثمّ السبیل یسّره

چنانچه کفر در «ما أکفره» به معناى کفران نعمت باشد; آیات پس از آن ـ از جمله این آیه ـ درصدد بیان نعمت هایى خواهد بود که ناسپاسى آنها، موجب نفرین خداوند است.

7 - توجه به آسانى سلوک راه هدایت، مانع کفرورزى به خداوند است.

ما أکفره ... ثمّ السبیل یسّره [ نظرات / امتیازها ]

[20] و او را به شناختن آنچه برایش سود یا زیان دارد هدایت کرد، و به آنچه مایه خوشبختى یا بدبختى او است، و به روزى او که از کجا مى‏آید و چگونه باید آن را به مصرف برساند. انسان بنا بر فطرت و عقل خود، به منظومه‏اى از غریزه‏ها و اندیشه‏ها مجهز است که او را به راههاى زندگى رهبرى مى‏کنند.

ثُمَّ السَّبِیلَ یَسَّرَهُ- سپس راه (زندگى) را براى او آسان کرد.»

آرى، پرهیزگارى و فجور را به او الهام کرد، و پیامبران را برانگیخت تا تقواو پرهیزگارى را یادآور او شوند، و او را از پرداختن به فسق و فجور بیم دهند، و قوانین و شریعتها را به وسیله پیامبران خود براى او فرستاد که راههاى سلامت و درستى و پاکى را به او نشان دهند. [ نظرات / امتیازها ]

سپس راه را براى او آسان ساخت ( ثم السبیل یسره).
راه تکامل پرورش جنین در شکم مادر ، و سپس راه انتقال او را به این دنیا سهل و آسان نمود.
از عجائب تولد انسان این است که قبل از لحظات تولد آن چنان در شکم مادر قرار دارد که سر او به طرف بالا و صورتش به پشت مادر و پاى او در قسمت پائین رحم است ، ولى هنگامى که فرمان تولد صادر مى‏شود ناگهان واژگونه مى‏گردد سر او به طرف پائین مى‏آید ، و همین موضوع امر تولد را براى او و مادرش سهل و آسان مى‏کند ، البته گاهى بچه‏هائى هستند که از طرف پا متولد مى‏شوند و مشکلات زیادى براى مادر ایجاد مى‏کنند .
بعد از تولد نیز در مسیر نمو و رشد جسمى در دوران کودکى ، و سپس نمو و رشد غرائز ، و بعد از آن رشد در مسیر هدایت معنوى و ایمان ، همه را از طریق عقل و دعوت انبیاء براى او سهل و آسان ساخته است.
چه جمله جامع و جالبى است که در عین فشردگى به همه این مسائل اشاره مى‏کند ثم السبیل یسره.
این نکته نیز قابل توجه است که مى‏فرماید:راه را براى انسان آسان ساخت و نمى‏فرماید : او را مجبور بر پیمودن این راه کرد و این خود تاکید دیگرى بر مساله آزادى اراده انسان و اختیار است. [ نظرات / امتیازها ]