وَ الَّذِینَ کَفَرُوا بِآیاتِنا هُم أَصحاب‌ُ المَشأَمَةِ (19)
وَ الَّذِینَ کَفَرُوا: و آنان که کافر شدند، بِآیاتِنا: به نشانه‌های قدرت ما.
یعنی به دلایلی که نصب کرده‌ایم بر حق از کتاب و حجت و معجزات و بیّنات دالّه بر حق‌ّ و حقانیّت، هُم أَصحاب‌ُ المَشأَمَةِ: ایشانند اصحاب دست چپ که آنها را از جانب چپ عرش به جهنّم می‌برند، یا ایشان اهل شآمت و نکبت‌اند.
[ نظرات / امتیازها ] 1 - منکران آیات الهى که به بردگان، یتیمان و مسکینان خدمتى نکرده و صبر و ترحّم، را رواج ندهند، در آخرت گرفتار فرجامى شوم و نکبت بار خواهند شد.
و الذین کفروا بـایـتنا هم أصحـب المشئمة
«مشأمة» از «شُؤم»، نقطه مقابل یُمْن (صحاح) گرفته شده است. (العین)
2 - سمت چپ در آخرت، جایگاه استقرار کسانى است که به آیات الهى کفر ورزیده و از آزادسازى بردگان، غذا دادن به یتیمان و مستمندان و توصیه یکدیگر به صبر و ترحم، امتناع کرده اند.
فکّ رقبة ... و الذین کفروا بـایـتنا هم أصحـب المشئمة
چنانچه «مشأمة» به معناى «سمت چپ» باشد ـ که در «صحاح» از جمله معانى آن شمرده شده است ـ برداشت یاد شده استفاده مى شود. کلمه «أصحاب»، بیانگر حضور طولانى «اصحاب المشأمة» در سمت چپ است به گونه اى که با آن مصاحبت داشته و از آن فاصله نمى گیرند.
3 - جایگاه استقرار مردم در آخرت، براساس کردارشان، به آنان اختصاص خواهد یافت.
أُولـئک أصحـب المیمنة ... هم أصحـب المشئمة
4 - کافران در آخرت، نامه عمل خویش را با دست چپ، دریافت خواهند کرد.
هم أصحـب المشئمة
«سمت چپ و راست» در قیامت، ممکن است به معناى حقیقى آن نباشد تا از وجود جایگاهى حکایت کند که داراى سمت چپ و راست است; بلکه کنایه از مطلبى باشد که در آیات دیگر قرآن، با صراحت آمده است. بدین صورت که برخى نامه عمل خود را با دست راست و برخى با دست چپ دریافت مى کنند; در نتیجه دسته اول به «اصحاب الیمین» و «اصحاب المیمنة» نام گذارى شده و دسته دوم «اصحاب الشمال» و «اصحاب المشأمة»نام گرفته اند.
5 - جایگاه مؤمنان در آخرت، نشانه عزّت و کرامت آنان و جایگاه کافران، پست و ذلّت آفرین است.
هم أصحـب المشئمة
راست و چپ، کنایه از عظمت و پستى جایگاه است; زیرا در جوامع انسانى، مرسوم است که سمت راست، نشانه کرامت و سمت چپ رمز شوم بودن است; وگرنه راست و چپ حقیقى، وابسته به اعتبارات و با در نظر گرفتن مرکزیتى خاص است که در این آیات، از آن سخنى به میان نیامده است.
[ نظرات / امتیازها ]
وَ الَّذِینَ کَفَرُوا بِآیاتِنا هُم أَصحاب‌ُ المَشأَمَةِ
همانطور که در آیه قبل گفته شد اگر اینکه آیه را نیز در مقابل آیه قبل قرار دهیم بعید نیست که معنای اینکه آیه چنین باشد: آن افرادی که آیات ما را تکذیب نمودند، یا بنمایند آنان افرادی هستند که دست چپی میباشند و نامه اعمالشان را بدست چپشان خواهند داد
[ نظرات / امتیازها ] [19] اما کافران که در دام هوای نفس گرفتار شده‌اند، و به تراز چالش بالا نرفتند، به آتش فرو می‌افتند که بد سرنوشتی است.
«وَ الَّذِینَ کَفَرُوا بِآیاتِنا هُم أَصحاب‌ُ المَشأَمَةِ- و کسانی که به آیات ما کافر شدند، اصحاب دست چپ‌اند.»
انفاق ایشان پذیرفته نمی‌شود، زیرا که ایمان شرطی از پیش تعیین شده برای پذیرفته شدن هر عمل صالح است، و چون اعراب طرف چپ را شوم می‌دانستند، لفظ مشئمة در قرآن آمده است.
[ نظرات / امتیازها ]