کلمه «دع» به معناى رد کردن به زور و به جفا است. [ نظرات / امتیازها ]

حرف «فاء» در کلمه «فذلک» براى توهم معناى شرط است؛ و تقدیر کلام «أ رأیت الذى یکذب بالجزاء فعرفته بصفاته، فان لم تعرفه فذلک الذى ...» است؛ یعنى آیا آن کس را که روز جزا را تکذیب مى‏کند، از راه صفاتى که لازمه تکذیب است شناختى؟ اگر نشناختى پس بدان که او کسى است که یتیم را به زور از در خانه خود مى‏راند، و او را جفا مى‏کند، و از عاقبت عمل زشتش نمى‏ترسد، و اگر روز جزا را انکار نمى‏داشت چنین جرأتى را به خود نمى‏داد، و از عاقبت عمل خود مى‏ترسید، و اگر مى‏ترسید به یتیم ترحم می نمود. [ نظرات / امتیازها ]

«دَعّ» راندن همراه با خشونت است. [ نظرات / امتیازها ]

1 - رد معبودهاى کافران و امتناع از عبادت آنها در تمام عمر خویش، خط مشى ارائه شده از سوى پیامبر(ص)، در گفتوگو با کافران

لا أعبد ما تعبدون

2 - قاطعیت در اعلان جدایى از مشرکان و نفى ارتباط با برنامه هاى عبادى آنان، وظیفه اى الهى بر عهده پیامبر(ص)

قل ... لا أعبد ما تعبدون

3 - پیامبر(ص)، مأیوس سازنده کافران از پیوستن به آنان در شرک

لا أعبد ما تعبدون

حرف «لا» گرچه براى نفى مستقبل است; ولى مفهوم سخن، شامل زمان حال نیز مى شود.

4 - مشرکان، گرفتار توهّم هماهنگى دین پیامبر(ص) با عقاید شرک آلود آنان

لا أعبد ما تعبدون

سوره «کافرون»، بیانگر اعلان مواضع قطعى پیامبر(ص) در برابر معبودهاى مشرکان است. گویا آنان در آغاز رسالت، گمان مى کردند که دین پیامبر(ص) تباینى با آیین آنان ندارد و معبود آن حضرت از سنخ معبودان ایشان است. پیامبر(ص) در این سوره، با صراحت از تباین دو دین سخن مى گوید و خود را پرستشگر معبودى معرفى مى کند که از سنخ معبودهاى مشرکان نیست.

5 - پیامبر(ص)، مأمور ابلاغ تباین معبود خود با معبودهاى مشرکان و تصریح به ناهماهنگى کامل، بین شرک و توحید

قل ... لا أعبد ما تعبدون [ نظرات / امتیازها ]

اوصاف تکذیب کنندگان دین : راندن یتیم ، عدم اهتمام به طعام مسکین ،سهل انگارى در نمازگزاران ، ریاکارى و منع (ماعون )
فذلک الذى یدع الیتیم
کلمه (دع ) به معناى رد کردن به زور و به جفا است ، و حرف (فاء) در کلمه (فذلک ) براى توهم معناى شرط است ، و تقدیر کلام (ارایت الذى یکذب بالجزاء فعرفته بصفاته ، فان لم تعرفه فذلک الذى ...) است ، یعنى آیا آن کس را که روز جزا را تکذیب مى کند، از راه صفاتى که لازمه تکذیب است شناختى ؟ اگر نشناختى پس بدان که او کسى است که یتیم را به زور از در خانه خود مى راند، و او را جفا مى کند، و از عاقبت عمل زشتش نمى ترسد، و اگر روز جزا را انکار نمى داشت چنین جراتى را به خود نمى داد، و از عاقبت عمل خود مى ترسید، و اگر مى ترسید به یتیم ترحم مى نمود.
و لا یحض على طعام المسکین
کلمه (حض ) به معناى تحریک و تشویق است ، و در کلام مضافى حذف شده ، تقدیرش (و لا یحض على اطعام طعام المسکین ) است ، یعنى مردم را به اطعام طعام مسکین تشویق نمى کند.
بعضى از مفسرین گفته اند: اگر تعبیر به طعام کرد، نه به اطعام ، براى این بود که اشاره کرده باشد به اینکه مسکین گویا مالک زکات و صدقه است و احتیاج ندارد به اینکه کسى به او اطعام کند، وقتى طعام را که حق خود او است به او بدهند او خودش مى خورد، همچنان که در جاى دیگر فرموده : (و فى اموالهم حق للسائل و المحروم ).
بعضى دیگر گفته اند: طعام در آیه به معناى اطعام است . و اگر تعبیر به تشویق به طعام کرد، و نه به خود عمل (اطعام ) براى این بود که حض هم شامل تشویق عملى یعنى خود عمل اطعام مى شود، و هم شامل تشویق زبانى .
فویل للمصلین الذین هم عن صلاتهم ساهون
یعنى آنهایى که از نمازشان غافلند اهتمامى به امر نماز ندارند، و از فوت شدنش باکى ندارند چه اینکه به کلى فوت شود و چه اینکه بعضى از اوقات فوت گردد، و چه اینکه وقت فضیلتش از دست برود و چه اینکه ارکان و شرایطش و احکام و مسائلش را ندانسته نمازى باطل بخوانند.
در آیه شریفه تکذیب گر روز جزا به چنین نمازگزارانى تطبیق شده ، چون حرف (فاء) که بر سر جمله آمده مى فهماند جمله مزبور نتیجه تکذیب روز جزا است و مى رساند چنین نمازگزارانى خالى از نفاق نیستند، چون تکذیب روز جزا تنها به این نیست که به کلى آن را منکر شود، کسى هم که تظاهر به ایمان مى کند و نماز مسلمانان را مى خواند، اما طورى مى خواند که عملا نشان مى دهد باکى از روز جزا ندارد، او نیز روز جزا را تکذیب کرده .
الذین هم یراون
کسانى که عبادت را در انظار مردم انجام مى دهند، (و یا در انظار بهتر و غلیظتر انجام مى دهند )، اینگونه افراد شکارچیانى هستند که با زبان شکار حرف مى زنند، تا شکار بدامشان بیفتد، (در بین مسلمانان خود را مسلمان تر از آنان جلوه مى دهند، و معلوم است اگر در بین اهل ملتى دیگر قرار بگیرند چهره آن مردم را به خود مى گیرند).
و یمنعون الماعون
کلمه (ماعون ) به معناى هر عملى و هر چیزى است که به شخصى محتاج داده شود، و حاجتى از حوائج زندگى او را بر آورد، مانند قرض و هدیه و عاریه و امثال آن . تفسیرهاى متفرق دیگرى هم که براى این کلمه کرده اند به همین معنایى که ما کردیم بر مى گردد.
[ نظرات / امتیازها ]

آیات قرآن دلالت دارند بر اینکه عدم ایمان به معاد سبب بروز گناهان می شود. در این آیه هم صفت منکران معاد را می گوید که انفاق انجام نمی دهند و این به سبب انکار معاد است.
فای اول آیه دلالت بر تفریع داد یعنی این عدم انفاق به سبب تکذیب دین است. [ نظرات / امتیازها ]