● وسعت کلمات خداوند تعالی
این آیه بیان مستقلی است برای وسعت کلمات خداوند تعالی و اینکه کلمات او نابودی پذیر نیست و به همین جهت بعید نیست که تنها نازل شده باشد نه در ضمن آیات قبل و بعدش، لیکن اگر در ضمن آیات دیگری نازل شده باشد، آن وقت مربوط به تمامی مطالبی است که در این سوره مورد بحث قرار گرفته است به این خاطر که در اول این سوره اشاره شده است که حقایقی الهی را خاطرنشان می سازد. نخست پیغمبر خود را که از اعراض مردم از ذکر ناراحت شده بود تسلیت داد که همگی نسبت به تنبه به این حقایق در خواب و غفلتند و به زودی از خواب خود بیدار می شوند و برای ایضاح این معنا مثالی از داستان اصحاب کهف آورد.
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : ترجمه المیزان ج13 ص552 |
قالب : تفسیری |
موضوع اصلی : افعال خداوند |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● تکلم خداوند
تکلم خداوند به دهان باز کردن نیست بلکه تکلم او همان فعل او است و افاضه وجودی است که می کند هم چنانکه فرموده است: «إِنَّما قَوْلُنا لِشَیْءٍ إِذا أَرَدْناهُ أَنْ نَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ» (نحل/40).
[ نظرات / امتیازها ]
منبع : ترجمه المیزان، ج13، ص: 553 |
قالب : فلسفی |
موضوع اصلی : صفات خداوند |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● معنای «کلمه خداوند»
اگر قرآن فعل خداوند را «کلمه» نامیده است برای این است که فعل او بر وجود او دلالت می کند. از همین جا است که مسیح، کلمه خداوند نامیده می شود و قرآن کریم می فرماید: «ِنَّمَا الْمَسیحُ عیسَی ابْنُ مَرْیَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَ کَلِمَتُهُ» (نسا/171)
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : و نیز از اینجا روشن می شود که هیچ عینی از اعیان خارجی و هیچ واقعهای از وقایع بهوجود نمی آید مگر آنکه از این جهت که بر ذات خداوند تعالی دلالت دارد، کلمه اوست. چیزی که هست در عرف و اصطلاح قرآن کریم مخصوص اموری شده است که دلالتش بر ذات باری عز اسمه ظاهر باشد و در دلالتش خفا و بطلان و تغییری نباشد همچنانکه فرموده است: «وَ الْحَقَّ أَقُولُ» (ص/84) و نیز فرموده است: «ما یُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَیَّ» (ق/29) و چنین موجودی مثال روشنش عیسی بنمریم (علیه السلام) و موارد قضای حتمی خداوند است. و نیز از همین جا روشن می شود اینکه مجمعالبیان (ج 6، ص 498) «کلمات» در آیه را حمل بر معلومات و یا مقدورات و یا میعادهایی که به اهل ثواب و اهل عقاب داده شده نمودهاند، صحیح نیست.
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]
منبع : ترجمه المیزان، ج13، ص: 554 |
قالب : فلسفی |
موضوع اصلی : افعال خداوند |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● غیر متناهی بودن کلمات خداوند
مراد از «بمثله» جنس مثل است نه یک مثل، زیرا حقایقی که کلمات بر آن دلالت می کند از حیث دلالتش غلبه بر مقادیر دارد و چگونه چنین نباشد با اینکه هر ذره از ذرات دریا هر قدر هم بسیار فرضشود وافی نیست که دلالتهایش را بر جمال و جلال خداوند در طول وجود خودش ثبتکند تا چه رسد به اینکه غیر دریاها از موجودات دیگر هم به دریاها اضافه شود.
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : روح المعانی (ج 16، ص 51) گفته است: مراد از (بمثله) جنس مثل است نه یک مثل، چون کلمه (مثل) هر وقت اضافه به اصل شود از تناهی بیرون نمی رود و چون کلمات خداوند تعالی- یعنی معلوماتش- غیرمتناهی است، لذا متناهی نمی تواند غیرمتناهی را ضبطکند- این خلاصه گفتار مفسر مذکور است.
علامه طباطبایی: این گفته در جاى خود صحیح است لیکن نه به خاطر تناهی و عدم تناهی و اینکه کلمات خداوند غیرمتناهی است، بلکه به همان جهت که گفتیم.
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]
منبع : ترجمه المیزان، ج13، ص: 554 و 555 |
قالب : تفسیری |
موضوع اصلی : افعال خداوند |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● غیر متناهی بودن کلمات خداوند
امام صادق (علیه السلام) در ذیل آیه «قُلْ لَوْ کانَ الْبَحْرُ مِداداً لِکَلِماتِ رَبِّی...» فرمودند: به تو خبر می دهم که کلام خداوند نه آخر دارد و نه غایت و تا ابد انقطاع نمی پذیرد.
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : این روایت را تفسیر قمی (ج2، ص 46) از ابی بصیر روایت کرده است.
علامه طباطبایی: اینکه کلمات خداوند را به کلام تفسیر فرموده است، گفتار گذشته ما را تایید می کند.
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]
منبع : ترجمه المیزان، ج13، ص: 555 |
قالب : روایی |
موضوع اصلی : افعال خداوند |
گوینده : علامه طباطبایی |
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.