هر چه ضمیر جمع در این آیه است به مشرکین برمى‏گردد، چون مشرکین بودند که به جاى خدا خدایانى دیگر براى خود گرفتند به امید اینکه آن خدایان یاریشان کنند. [ نظرات / امتیازها ]

مراد از «آلهه» همان اصنام و یا شیاطین و یا فرعونهاى بشرى است، نه آن آلهه‏اى که از جنس ملائکه مقربین، و یا اولیائى از انسانها براى خود اتخاذ کرده بودند، براى اینکه با ذیل آیه که مى‏فرماید: و هم لهم جند محضرون- و مشرکین براى آلهه لشکرى هستند که در قیامت براى جزا حاضر مى‏شوند «نمى‏سازد، چون ملائکه مقرب خدا و اولیاى او، در این جریان گناهى ندارند تا براى کیفر حاضر شوند. [ نظرات / امتیازها ]

اینکه مشرکین خدایانى مى‏گرفتند به این امید بوده که آن خدایان ایشان را یارى کنند چون عامه مشرکین این اعتقاد غلط را داشتند که تدبیر امورشان به این خدایان واگذار شده، و خیر و شرشان هر چه هست در دست خدایان قرار گرفته، در نتیجه آن خدایان را عبادت مى‏کردند، تا با عبادت خود از خویشتن راضى‏شان کنند، و در نتیجه بر ایشان خشم نگیرند و نعمت را از ایشان قطع ننموده و یا بلا و نقمت نفرستند. [ نظرات / امتیازها ]

در تفسیر قمى (ج 2، ص 217) در روایت ابى الجارود از حضرت ابى جعفر (علیه السّلام) نقل شده که در تفسیر جمله «وَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ» تا جمله «محضرون» فرموده: خدایان مشرکین توانایى یارى مشرکین را ندارند، و مشرکین قشونى هستند براى آلهه که روزى احضار مى‏شوند. [ نظرات / امتیازها ]