در این آیه چهارمین دستور خود را به آنان گوشزد مىکند، و آن این است که در صورتى که اختلاف کلمه در بین شما روى داد و عدهاى از شما به طرف کفر متمایل شدند شما بخاطر آنان دست از حق و حقیقت بر ندارید. بلکه به طرف حق گرائیده، در مقابل کارشکنىهاى آنان صبر کنید، از اینجا معلوم مىشود که شعیب (علیه السّلام) از اتفاق مردم بر ایمان و عمل صالح مایوس بوده، و احساس کرده که چنین اتفاقى نخواهند کرد و مسلما اختلاف خواهند داشت، و طبقه اول و توانگران قومش به زودى دست به خرابکارى و کارشکنى و آزار مؤمنین خواهند زد، و قهرا مؤمنین در تصمیم خود سست خواهند شد، ناچار همه ایشان را از مؤمن و کافر امر به صبر و انتظار فرج نموده است تا خداوند در میانشان حکومت کند، چرا که او بهترین حکمکنندگان است، یکى از شواهد بر اینکه او بهترین حکمکنندگان است، همین امر به صبرى است که به کافر و مؤمن قوم شعیب کرده، زیرا صلاح جمعیتى که مرکب از کافر و مؤمن است در همین است که در برابر یکدیگر صبر و خویشتندارى را پیشه کنند، مؤمنین در زندگى
ترجمه المیزان، ج8، ص: 240
خود آرامش خاطر را از دست نداده و در دین خود دچار حیرت و اضطراب نشوند، کفار هم به کفر خود اکتفاء نموده، کارهایى که مایه ندامت است نکرده و از در نادانى دامن خود را به ننگ ظلم و مفسدهجویى آلوده نسازند، پس همین دستور خود یکى از شواهدى است بر اینکه خداوند خیر الحاکمین است براى اینکه در هر موقع مناسبى حکمى مىکند که مایه خیر همه مردم است، و هر حکمى هم که مىکند، عادلانه و خالى از جور و تعدى است.
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : بنا بر این جمله «فاصبروا» نسبت به کافر حکمى است ارشادى، و نسبت به مؤمنین حکمى است مولوى، و یا به عبارت دیگر نسبت به هر دو طبقه حکمى است ارشادى که آنان را به صلاحشان راهنمایى مىکند.
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]
1- وظیفهى پیامبر،ابلاغ دین و دستورات الهى است، «اُرسلتُ» مردم نیز در قبول و ردّ آن آزاد و داراى اختیار مىباشند. «طائفة منکم آمنوا... و طائفة لم یؤمنوا»
2- در مکتب انبیا، ایمان به هدف و راه آنان لازم است. «اُرسلتُ» یعنى ایمان به آنچه براى آن آمدهام.
3- تاریخ طرفداران حقّ و باطل را با توجّه به پایان و سرانجام کارشان باید مطالعه کرد. «فاصبروا»
4- گرایش گروهى از مردم به کفر، ما را متزلزل نکند که خداوند حاکم است. «فاصبروا حتّى یحکم اللّه بیننا»
5 - کسى که بداند خداوند بهترین و برترین داور است، صبور است و در کیفر و پاداش عجله نمىکند. «فاصبروا... و هو خیر الحاکمین» چنانکه باکى از حکم دیگران نیز ندارد.
[ نظرات / امتیازها ]