1 - مخاطبان قرآن، عموم مردم و بهره مندان از آن، گروهى خاص اند.
لمن شاء منکم أن یستقیم
بدل آوردن «لمن شاء منکم» براى «للعالمین»، به منظور بیان این نکته است که قرآن براى همه مردم است; ولى تنها گروهى خاص از آن بهره مى برند و سایر مردم خود را از هدایت آن محروم مى کنند.
2 - تنها آن کسانى از تعالیم قرآن بهره مى برند که خواهان حرکت در راه راست باشند.
لمن شاء منکم أن یستقیم
3 - قرآن، هدایت گر مردم به راه راست
لمن شاء منکم أن یستقیم
«استقامة» در مورد انسان به معناى ملازمت او با راه راست است. (مفردات راغب)
4 - راه یابى انسان به راه راست و پایدارى بر پیمودن آن، در گرو تصمیم و خواست خود او است.
لمن شاء منکم أن یستقیم
واژه استقامت، در معناى مداومت و ثابت قدم بودن نیز به کار مى رود. (نهایه ابن اثیر)
5 - آموختن تعالیم قرآن و پایدارى بر عمل به آن، دعوت خداوند از همه انسان ها است.
إن هو إلاّ ذکر للعـلمین . لمن شاء منکم أن یستقیم
مخاطبان در «منکم» گرچه همان کسانى اند که «أین تذهبون» خطاب به آنان بود; ولى به قرینه «للعالمین» این رهنمود براى عموم مردم است.
6 - پیروى از دعوت هاى شیطان، انحراف از راه مستقیم است.
و ما هو بقول شیطـن ... لمن شاء منکم أن یستقیم
7 - راه خدا، راه راست و معتدل و به دور از افراط و تفریط و اعوجاج است.
لمن شاء منکم أن یستقیم
«استقامة» به معناى اعتدال و استواء است. (لسان العرب)
8 - انسان، موجودى انتخابگر و توانمند بر پذیرش یا ردّ دین
لمن شاء منکم أن یستقیم
[ نظرات / امتیازها ]
28] یکی از صفات وحی تأکید آن بر آزادی انسان است در آنچه اختیار می‌کند و می‌پذیرد. مگر پروردگار ما نگفت: لا إِکراه‌َ فِی الدِّین‌ِ قَد تَبَیَّن‌َ الرُّشدُ مِن‌َ الغَی‌ِّ!؟«18» آزادی از آزادی عقیده آغاز می‌شود، و خداوند سبحانه و تعالی از آن ابا داشته است که حق را بر بشر به زور تحمیل کند، و از آن خودداری کرده است که بعضی از بندگانش بعضی دیگر را با کراهت به پذیرش حق وا دارند، چنان که خود گفته است: لَو یَشاءُ اللّه‌ُ لَهَدَی النّاس‌َ جَمِیعاً ... أَ فَأَنت‌َ تُکرِه‌ُ النّاس‌َ حَتّی یَکُونُوا مُؤمِنِین‌َ».«19» و انسان وقتی مکرم و شایسته دریافت پاداش کامل است که آزادانه ایمان آورد، ولی اگر اینکه ایمان آوردن همراه با اکراه باشد، نه پاداشی دارد و نه کرامتی.
لِمَن شاءَ مِنکُم أَن یَستَقِیم‌َ- برای آن کس از شما که بخواهد بر هدایت و بر راه راست باشد.»
بر راه مستقیمی که مورد چالش هواهای نفسانی و فشار اجتماع و گمراه‌کنندگی شیطان و بوقهای آن، و تهدیدهای صاحبان تسلط و فریبندگان است.
[ نظرات / امتیازها ]