(و اما من خفت موازینه ):(و اما کسی که اعمالش وزن و ارزشی نداشته باشد) [ نظرات / امتیازها ]

وَ أَمّا مَن‌ خَفَّت‌ مَوازِینُه‌ُ (8)

وَ أَمّا مَن‌ خَفَّت‌ مَوازِینُه‌ُ: و اما آنکه‌ سبک‌ ‌باشد‌ اعمال‌ موزونه ‌او‌ ‌ یا ‌ میزان‌های‌ کردار ‌او‌ ‌به‌ آنکه‌ حسنه‌ ‌در‌ ‌آن‌ نباشد ‌ یا ‌ سیئات‌ ‌او‌ راجح‌ ‌بود‌. [ نظرات / امتیازها ]

﴿وَأَمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوَزِینُهُ ﴾


(But as for him whose Balance will be light.) meaning, his bad deeds are more than his good deeds. Then Allah says,

[ نظرات / امتیازها ]

1 - اعمال برخى از مردم در قیامت، سبک وزن و بى ارزش است.

و أمّا من خفّت موزینه

«موازین» یا جمع «میزان» و یا جمع «موزون» است. برداشت یاد شده، با هر دو مبنا سازگار است.

2 - وزنه هاى محاسبه اعمال در قیامت، متناسب با آنها و سنگین یا سبک خواهد بود.

فأمّا من ثقلت موزینه ... و أمّا من خفّت موزینه

چنانچه کلمه «موازین» جمع «میزان» (وزنه اى که با آن متاع را مى سنجند)، باشد، نکته یاد شده استفاده مى شود.

3 - محاسبه اعمال ناروا در قیامت

و أمّا من خفّت موزینه

4 - فرجام اخروى هر کس، وابسته به اعمال او است.

فأمّا من ثقلت موزینه ... و أمّا من خفّت موزینه

5 - کردار خطاپیشگان، در قیامت سبک و بى ارزش خواهد بود.

فأمّا من ثقلت موزینه

6 - کردارهاى ناروا، هنگام حسابرسى در قیامت ـ با وجود تهى بودن همه آنها از وزن و ارزش ـ گوناگون بوده و ابزار سنجش آنها متفاوت است.

و أمّا من خفّت موزینه

جمع بودن «موازین»; بیانگر تعدد میزان و موزون و تغایر آنها است. [ نظرات / امتیازها ]

الموازین : جمع موزون وهو العمل الذی له وزن وخطر عند الله . أو جمع میزان . وثقلها : رجحانها . ومنه حدیث أبی بکر لعمر رضی الله عنهما فی وصیته له : " وإنما ثقلت موازین من ثقلت موازینهم یوم القیامة باتباعهم الحق وثقلها فی الدنیا ، وحق لمیزان لا توضع فیه إلا الحسنات أن یثقل ، وإنما خفت موازین من خفت موازینه لاتباعهم الباطل وخفتها فی الدنیا ، وحق لمیزان لا توضع فیه إلا السیئات أن یخف " . [ نظرات / امتیازها ]

و اما من خفت موازینه: و اما کسی که ترازوهایش سبک است.

"موازین" جمع "میزان" به معنی وسیله سنجش است، این واژه نخست در وزن های مادی به کار رفته، سپس در موازین و مقیاس های معنوی نیز استعمال شده است.

بعضی معتقدند که اعمال انسان در آن روز به صورت موجودات جسمانی و قابل وزن در می آید، و راستی آنها را با ترازوهای سنجش اعمال می سنجند.

این احتمال نیز داده شده که خود نامه اعمال را وزن می کنند اگر اعمال صالحی در آن نوشته شده است سنگین است و گرنه سبک وزن، یا بی وزن است.

ولی ظاهراً نیازی به این توجیهات نیست، میزان حتماً به معنی ترازوی ظاهری که دارای کفه های مخصوص است نمی باشد، بلکه به هر گونه وسیله سنجش اطلاق می شود، چنانکه در حدیثی می خوانیم: ان امیرالمؤمنین والائمة من ذریته (ع) هم الموازین؛ امیرمؤمنان و امامان از دودمانش ترازوهای سنجشند.
و در حدیثی از امام صادق علیه السلام آمده است که وقتی از معنی "میزان" سؤال کردند. در پاسخ فرمود: المیزان العدل!؛ ترازوی سنجش همان عدل است.

به این ترتیب وجود اولیاء الله یا قوانین عدل الهی مقیاس هایی هستند که انسان ها و اعمالشان را بر آنها عرضه می کنند، و به همان اندازه که با آنها شباهت و مطابقت دارند وزنشان است!

روشن است که منظور از "سبکی" و "سنگینی" میزان به معنی سنگینی خود ترازوهای سنجش نیست، بلکه وزن چیزهایی است که با آن می سنجند.

ضمناً تعبیر به "موازین" به صورت صیغه جمع به خاطر آن است که اولیای حق و قوانین الهی هر کدام یکی از میزان های سنجشند، و از این گذشته تنوع صفات و اعمال آدمی ایجاب می کند که هر کدام را با میزانی بسنجند، و الگوها و ترازوهای سنجش متفاوت باشد.

"راغب" می گوید: "میزان در قرآن مجید گاهی به صورت مفرد، و گاه به صورت جمع آمده، در صورت اول، ناظر به کسی است که حساب می کند، یعنی خداوند یکتا، و در صورت دوم، ناظر به حساب شوندگان است."

بعضی از مفسران نیز گفته اند که موازین جمع "موزون" است، یعنی عملی که آن را وزن می کنند، بنابراین سنگین و سبک بودن موازین به معنی سنگین و سبک بودن خود اعمال است، نه سبک و سنگین بودن ترازوها- این معنی را "زمخشری" در "کشاف" و فخر رازی در "تفسیر کبیر" و "ابوالفتوح رازی" در تفسیرش به عنوان یکی از دو احتمال در معنی "موازین" ذکر کرده اند - البته نتیجه هر دو یکی است ولی از دو راه مختلف. [ نظرات / امتیازها ]

کسی که اعمالش در ترازوی خدا سبک باشد و عمل ارزشمندی نداشته باشد ، مادر[ و پناهگاه ] او (( هاویه )) است . (( هاویه )) همان جایی است که او در آن می افتد . (( هاویه )) همان مادری است که او را در آغوش می گیرد . (( هاویه )) چاهی است عمیق و جایی است که در پایین ترین نقطه ی جهنم قرار دارد . چنین فردی کسی است که اگر عمل خوبی هم داشته باشد با ایمان آن را انجام نداده است ( پشتوانه ی ایمانی نداشته است [ نظرات / امتیازها ]

«وَ أَمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوازینُهُ» قارعه/۸ ولی هر کس که میزان کار خیرش سبک باشد چیزی توی کفه‌اش ندارد یا کارهای خوبی کرده بعد با یک گناه از بین برده مثلاً به فقیر کمک کرده بعد منت گذاشته تا منت می‌گذاری ثواب از بین می‌رود. خانم توی خانه خیلی زجر می‌کشد یکمرتبه یک حرفی می‌زند تمام عباداتش را از بین می‌برد به شوهرش می‌گوید یادت رفت گدا بودی من زنِ تو شدم یک منتی به شوهرش می‌گذارد همه خدماتش از بین می‌رود مرد هم همینطور یا کاری نکرده یا مثل استخری که هی آب توی آن میرود و هی از سوراخهای استخر بیرون می‌رود چیزی توی استخر نمی‌ماند و لذا در دعا داریم «اللَّهُمَّ وَ سَدِّدْنِی»(بحارالأنوار، ج‏۸۶، ص‏۳۱۵) خدایا مرا سدسازی کن چون اگر روح آدم سدسازی نباشد اینقدر سوراخ گناه هست که هر چه عبادت می‌کند چیزی توی استخر نمی‌ماند [ نظرات / امتیازها ]

[8] وای‌ ‌بر‌ ‌آن‌ کس‌ ‌که‌ فرصت‌ زندگی‌ ‌را‌ ضایع‌ سازد، و ‌در‌ بهره‌گیری‌ ‌از‌ فرصتهای‌ نیکو کوتاهی‌ کند، و گناهان‌ ‌را‌ چندان‌ کوچک‌ شمارد ‌که‌ ‌در‌ ترازوی‌ ‌او‌ متراکم‌ شود و ‌بر‌ کفه کارهای‌ نیکوی‌ ‌او‌ بچربد.

«وَ أَمّا مَن‌ خَفَّت‌ مَوازِینُه‌ُ‌-‌ و اما ‌آن‌ کس‌ ‌که‌ (کفه نیکیها) ‌در‌ ترازوی‌ ‌او‌ سبکتر ‌باشد‌،» [ نظرات / امتیازها ]

وَ أَمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوازِینُهُ

و امّا آن کسى که کارهاى نیک و شایسته اش ناچیز و سبک باشد،

در قرآن دوبار از «وزن» کارهاى شایسته سخن رفته است، اما از وزن و سنجش کارهاى زشت و ظالمانه سخن نرفته، چراکه واژه «وزن» به معنى مقام و بها و ارزش است، و مى دانیم که گناه و ستم ارزشى ندارد تا از آن یاد شود. با این بیان قرآن روشنگرى مى کند که قدر و منزلت انسان ها در بارگاه خدا در گرو عملکرد شایسته و بسیارى آن است؛ از این رو هر کسى کارهاى نیک اش بیشتر باشد مقامش والاتر است و هر چه سبک باشد مقامش فروتر خواهد بود. [ نظرات / امتیازها ]

وَ أَمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوازِینُهُ‏
این آیه شریفه نقطه مقابل آیه- 6- است که میفرماید: فَأَمَّا مَنْ ثَقُلَتْ مَوازِینُهُ. و این خود یکى از اسلوب‏هاى قرآن است که اضداد را در مقابل یکدیگر قرار میدهد. یعنى کسى که کفه میزان ثوابش سبک باشد کیفرش همان است که در آیه بعد خواهد آمد. [ نظرات / امتیازها ]