(ان الذین یکتمون ماانزلنامن البینات و الهدی ):(بدرستی کسانی که آنچه را ما از دلایل آشکار و هدایت نازل کردیم کتمان می کنند...)یعنی آنچه ازمعارف و احکام که دین الهی شامل آنهاست پنهان می کنند مثل یهود که بشارت به نبوت محمد(ص )را مخفی و انکار می کردند،(من بعدما بیناه للناس فی الکتاب ):(بعد از آنکه آن را برای مردم درکتاب روشن ساختیم ،...)یعنی کتمانی که یهود کردند بعد ازآن بود که آیات نامبرده به گوش مردم رسیده و عوام آن راشنیده بودند، اما بعد چون بیان حق با مصالح فاسده احبار و علماءیهود و نظام فاسدی که براساس هواهای نفسانی خود ساخته بودند و به خلاف وحی و دین بود، منافات داشت آنها این آیات را کتمان کردند و باعث اختلاف و تفرقه مردم در راه دین و هدایت شدند ،پس اختلافات به تمایلات نفسانی علمای یهود برمی گردد، که مطالب کتاب مقدس را تحریف کردند تا حکومت فاسده خود رامطابق نفسانیات خویش ادامه دهند،(اولئک یلعنهم الله و یلعنهم اللاعنون ):(آنان را خدا و همه لعنت کنندگان ، لعنت می کنند)لعنت خدابه این معناست که خداآنهارا از رحمت خود دور می کند و لعنت لعنت کنندگان به معنای درخواست لعنت خدا و نفرین بر آنان است که خدا آنها را ازسعادت در دنیا و آخرت محروم کند. [ نظرات / امتیازها ]

ابن عباس و مجاهد و حسن و قتاده و اغلب دانشمندان مى‏گویند: مراد از این آیه یهود و نصارى مانند کعب بن اشرف و کعب بن اسد و ابن صوریا و زید بن تابوه و غیر آنها از علماء نصارى است که امر پیغمبر اسلام صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم و نبوّت آن حضرترا با اینکه در تورات و انجیل وارد گردیده بود کتمان کردند. ولى بعضى میگویند آیه شامل کلیّه کسانى است که کتمان مى‏کنند آنچه را از خداوند متعال نازل گردیده است. بلخى این قول را اختیار کرده است و اقوى هم همین است بدلیل اینکه عمومیّت دارد یهود و نصارى و غیر آنها را نیز شامل است.

تفسیر:
سپس خداوند متعال مردم را بر اظهار حق ترغیب نمود و از پنهان داشتن و کتمان آن جدّا نهى کرده و فرمود:
إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ ...- کسانى که پنهان میدارند.
ما أَنْزَلْنا مِنَ الْبَیِّناتِ ...- دلائلى را که در کتب آسمانى نازل کرده‏ایم.
وَ الْهُدى‏ ...- و براهین را مراد از اول علوم شرعى و منظور از دوّم براهین عقلى است کتمان هر دو را مورد تهدید و نهى قرار داد.
بعضى گفته‏اند: مراد از «البیّنات» دلائل نبوت پیغمبر اسلام صلّى اللَّه علیه و آله و منظور از «الهدى» احکامى است که آن حضرت بمردم میرسانید».
برخى مى‏گویند: «البیّنات و الهدى» هر دو بمعناى ادلّه است و تکرار فقط بجهت اختلاف در لفظ است».
مِنْ بَعْدِ ما بَیَّنَّاهُ لِلنَّاسِ ...- یعنى اوصاف پیغمبر اسلام صلّى اللَّه علیه و آله و احکام الهى که در تورات و انجیل بیان گردیده است.
بعضى میگویند: مراد کلیّه مطالبى است که در کتب آسمانى از جانب خداوند نازل شده است».
برخى میگویند: «منظور از «ما أَنْزَلْنا مِنَ الْبَیِّناتِ» کتبى که قبل از قرآن نازل گردیده است و مقصود از: «الکتاب «قرآن مجید است.
أُولئِکَ یَلْعَنُهُمُ اللَّهُ ...- آنان را خداوند از رحمت خود بواسطه ایجاب عذاب دور میکند چون لعن کسى که مستحق عذاب نیست جائز نیست.
وَ یَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ ...- در معناى آن چند قول است:
1- قتاده و ربیع میگویند «مراد از «لاعنون» ملائکه و مردم است» صحیح هم همین است بدلیل عَلَیْهِمْ لَعْنَةُ اللَّهِ وَ الْمَلائِکَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِینَ «1» که در این آیه ملائکه و مردم عطف بخداوند گردیده است.2- مجاهد و عکرمه میگویند: «مراد از آن جنبدگان روى زمین و حشرات است که مى‏گویند: ما بواسطه گناهان فرزندان آدم از باران محروم گردیده‏ایم».
3- ابن عباس میگوید: «مراد از آن تمام موجودات غیر از جنّ و انس است».
4- ابن مسعود گفته است: «چنانچه دو نفر بیکدیگر لعنت کنند، لعنت بر آن کسى که از آن دو مستحق لعن است برمیگردد و در صورتى که هیچیک مستحق آن نباشند بطائفه یهود که آنچه خداوند نازل کرده بود کتمان نمودند برمیگردد».
سؤال اگر گفته شود چگونه ممکن است مراد از «لاعنون» حیوانات باشد در حالى که این جمع (جمع با واو و نون و با یاء و نون) اختصاص بعقلاء دارد؟
جواب چون فعل عقلاء که لعن کردن است بآنها نسبت داده شده لذا با آنها مانند عقلاء رفتار شده است مانند وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ رَأَیْتُهُمْ لِی ساجِدِینَ «1» چون سجده که از افعال عاقلان است «به شمس و قمر» نسبت داده شده است لذا با آنها مانند عقلا رفتار شده است یعنى جمع بیاء و نون که مخصوص عقلاء است درباره آنها بکار رفته است.
و لعن کردن غیر عقلاء باین صورت میگیرد که خداوند بآنها لعن کردن را الهام مى‏کند و علّت لعن کردن آنها این است که این موضوع تأثیر بیشترى در جلوگیرى از گناهان دارد زیرا مردم وقتى بدانند که بواسطه ارتکاب معاصى مستحق لعن گردیده‏اند و حتى حیوانات روى زمین و حشرات آنها را لعن مى‏کنند انزجارى بیشترى از معاصى حاصل مى‏نمایند و از ارتکاب آنها خوددارى مى‏کنند. بعضى میگویند: «لعن کردن حیوانات در آخرت پس از اینکه خداوند بآنها عقل خواهد بخشید صورت خواهد گرفت».
یکى از بزرگترین گناهان کتمان حقیقت است‏ [ نظرات / امتیازها ]

یکى از بزرگترین گناهان کتمان حقیقت است‏
این آیه دلالت دارد بر اینکه کتمان حق در صورتى که مردم باظهار آن احتیاج داشته باشند از بزرگترین گناهان است و اینکه کسى که چیزى از علوم دین را مانندیهود و نصارى کتمان کند، مانند آنها مرتکب گناه بسیار بزرگى گردیده و مثل آنها مورد تهدید و عذاب الهى است.
از پیغمبر اکرم صلّى اللَّه علیه و آله نقل شده است که فرمود:
«من سئل عن علم یعلمه فکتمه الجم یوم القیامة بلجام من نار
یعنى هر گاه از کسى درباره علومى که میداند چیزى بپرسند و او کتمان کند و جواب نگوید روز قیامت بدهان او لجام آتشین زده خواهد شد».
آیه نیز دلالت بر وجوب دعوت مردم بتوحید و عدل دارد زیرا بر این دو موضوع علاوه بر اینکه برهان عقلى قائم است قرآن مجید نیز دلالت کامل دارد و آنچه در قرآن است طبق همین آیه اظهار و تبلیغ آن لازم و کتمان آن حرام است. [ نظرات / امتیازها ]

گرچه مورد آیه، دانشمندان یهود و نصارى هستند که حقایق تورات و انجیل را براى مردم بیان نمى‏کردند، ولى جمله‏ى «یکتمون» که دلالت بر استمرار دارد، شامل تمام کتمان کنندگان در طول تاریخ مى‏شود. چنانکه لعنت پروردگار نیز تا ابد ادامه خواهد داشت.
کتمان حقّ مى‏تواند صورت‏هاى مختلفى داشته باشد، گاهى با سکوت و عدم اظهار حقّ، گاهى با توجیه و گاهى با سرگرم کردن مردم به امور جزئى و غافل ساختن آنها از مسائل اصلى است. در مواردى همانند اسرار مؤمنان یا عیوب برادران دینى، کتمان واجب یا مستحبّ است.
گناه کتمان، بیشتر از جانب علما است. در آیه 187 سوره‏ى آل‏عمران نیز آمده است که خداوند از اهل کتاب پیمان گرفت تا حقایق را براى مردم بیان کرده و کتمان نکنند. «واذا اخذ اللّه میثاق الّذین اوتواالکتاب لتبیّننّه للنّاس ولاتکتمونه» در روایات آمده است: روز قیامت به دهان کتمان کنندگان حقّ، لجام زده مى‏شود. [ نظرات / امتیازها ]

کتمان حق ممنوع !
گرچه روى سخن در این آیه طبق شاءن نزول ، به علماى یهود است ، ولى این معنى هرگز مفهوم آیه را که یک حکم کلى و عمومى درباره کتمان کنندگان حق بیان مى کند محدود نخواهد کرد.
آیه شریفه ، این افراد را با شدیدترین لحنى مورد سرزنش قرار داده مى گوید: کسانى که دلائل روشن و وسائل هدایت را که نازل کرده ایم بعد از بیان آن براى مردم در کتاب آسمانى ، کتمان مى کنند خدا آنها را لعنت مى کند (نه فقط خدا بلکه همه لعنت کنندگان نیز آنها را لعن مى کنند (ان الذین یکتمون ما انزلنا من البینات و الهدى من بعد ما بیناه للناس فى الکتاب اولئک یلعنهم الله و یلعنهم اللاعنون ).
از این آیه به خوبى استفاده مى شود که هم خدا، و هم تمامى بندگان خدا و فرشتگان او از این کار بیزارند، و به تعبیر دیگر کتمان حق عملى است که خشم همه طرفداران حق را بر مى انگیزد، چه خیانتى از این بالاتر که دانشمندان ، آیات خدا را که امانتهاى او است به خاطر منافع شخصى خویش کتمان کنند و مردم را به گمراهى بکشانند
جمله من بعد ما بیناه للناس فى الکتاب اشاره به این است که این گونه افراد در واقع زحمات پیامبران و فداکارى مردان خدا را در نشر آیات پروردگار با این عمل خود بر باد مى دهند، و این گناهى است بزرگ و غیر قابل اغماض .
ضمنا باید توجه داشت کلمه یلعن که به خاطر تاءکید دو مرتبه در آیه ذکر شده فعل مضارع است و چنانکه مى دانیم فعل مضارع معنى استمرار را دارد، بنا بر این معنى آیه چنین مى شود: لعن و نفرین خدا و تمام لعن کنندگان براى همیشه و به طور دائم متوجه کسانى است که حقایق را کتمان مى کنند، و این شدیدترین مجازاتى است که ممکن است براى انسانى تعیین گردد.
بینات و هدى ، معنى وسیعى دارد که همه وسائل هدایت و دلائل روشن که مایه آگاهى و بیدارى و نجات مردم است در بر مى گیرد. [ نظرات / امتیازها ]

نَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ ما أَنْزَلْنا مِنَ الْبَیِّناتِ وَ الْهُدى‌ مِنْ بَعْدِ ما بَیَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِی الْکِتابِ أُولئِکَ یَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَ یَلْعَنُهُمُ اللاَّعِنُونَ (159)

إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ‌: بدرستى که آنانکه مى‌پوشانند و پنهان دارند به سبب مال و حطام دنیوى، ما أَنْزَلْنا مِنَ الْبَیِّناتِ‌: آنچه نازل فرمودیم از نشانه‌هاى روشن. مراد احبار یهود هستند که اوصاف حضرت خاتم صلّى اللّه علیه و آله و سلّم را مخفى داشتند. وَ الْهُدى‌: و همچنین پنهان نمودند آنچه هدایت و راهنمائى کند به وجوب متابعت آن حضرت از ادله عقلیه، مِنْ بَعْدِ ما بَیَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِی الْکِتابِ‌: بعد از آنچه بیان فرمودیم آن را براى مردمان در تورات و آشکار نمودیم وصف پیغمبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم را در وجوب پیروى او و آنها مخفى داشتند؛ أُولئِکَ یَلْعَنُهُمُ اللَّهُ‌: آن گروه کتمان کنندگان دور فرماید آنها را خدا از رحمت واسعه خود، وَ یَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ‌: و لعنت کنند آنها را لعنت کنندگان از ملائکه و جن و انس یا تمام موجودات.

تبصره: آیه شریفه دال است بر آنکه کتمان حق از اعظم کبائر است و هر که مخفى نماید چیزى از علوم دین را، داخل در آیه و لعن خدا و لعنت کنندگان شامل حال او باشد.

ابن عباس روایت نموده که علماى این امت دو فرقه باشند:
1- کسانى که خدا به آنها علم عطا فرموده و بر مردمان بذل کنند و بخل نورزند و به سبب آن طمع به مال مردم ننمایند و به بهاى اندک تبدیل نکنند؛ این جماعت، همه مخلوقات حتى مرغان هوا و جنبده‌هاى زمین براى ایشان استغفار کنند و چون به قرب الهى روند مکرم و مشرف باشند.
2- کسانیند که حق تعالى ایشان را توفیق علم داده به آن بخل نمایند و به بندگان خدا نیاموزند، خداوند روز قیامت لجام آتشین آنها را فرماید.
و نیز در موقع ظهور بدعت بر عالم واجب است ردع آن را نماید، چنانچه در کتاب محاسن- از حضرت رسالت صلّى اللّه علیه و آله و سلّم مروى است: اذا ظهر البدع فى امّتى فلیظهر العالم علمه فان لم یفعل فعلیه لعنة اللّه‌ «1» فرمود: زمانى که ظاهر شود بدعتها در امت من، پس باید ظاهر کند عالم علم خود را و منع آن نماید، و اگر نکند این کار را، پس بر او باشد لعنت خدا.
و نیز آیه شریفه شامل است کسانى را که کتمان کنند ولایت آل عصمت را، چنانچه عیاشى از حضرت صادق علیه السّلام روایت نموده که آیه را تلاوت بعد فرمود: ما مراد هستیم‌ [ نظرات / امتیازها ]

إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ ما أَنْزَلْنا مِنَ الْبَیِّناتِ وَ الْهُدى‌ مِنْ بَعْدِ ما بَیَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِی الْکِتابِ أُولئِکَ یَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَ یَلْعَنُهُمُ اللاَّعِنُونَ (159)

ترجمه‌

همانا آنانکه میپوشند آنچه را فرستادیم از دلائل واضحه و هدایت بعد از آنچه بیان نمودیم آنرا براى مردم در کتاب آنگروه را لعنت میکند خدا و لعنت میکند آنانرا لعنت کنندگان..

تفسیر

مانند علماء یهود که کتمان نمودند آیات شاهده بر امر محمد (ص) و على و اوصاف و امارات جمال آندو را و هر چه موجب راهنمائى بوجوب متابعت و ایمان بآن دو است بعد از آنکه بیان نمود خداوند در توریة و غیر آن و مانند نواصب که‌
کتمان کردند آنچه را در فضیلت على (ع) نازل شده است لذا لعنت میکند آنها را خداوند و هر کس ممکن است لعن نماید آنها را از ملائکه و جن و انس حتى خود آنها زیرا کفار هم میگویند خدایا لعنت کن کفار را و در احتجاج و تفسیر امام از امیر المؤمنین (ع) نقل نموده که پرسیدند از آن حضرت که بهترین خلق خدا بعد از ائمه هدى کیانند فرمود علمائى که صالح باشند و سؤال نمودند از بدترین خلق خدا بعد از شیطان و فرعون و ثمود و آنانکه غصب حق و لقب و منصب شما را نمودند فرمود علمائى که فاسد شوند و اظهار باطل و کتمان حق نمایند که خداوند این آیه را در شأن آنها نازل فرموده است و از پیغمبر (ص) روایت شده است که کسیکه بپرسند از او چیزیرا که بداند و کتمان نماید در روز قیامت او را ملجم بلجام آتشین مینمایند و قمى از پیغمبر روایت نموده است که چون ظاهر شود بدعت‌ها در امت من پس باید عالم اظهار کند علم خود را و کسیکه کتمان نماید بر او باد لعنت خدا و از حضرت باقر (ع) روایت شده است که مردى نزد سلمان فارسى آمد و تقاضاى نقل حدیث از او نمود و سلمان ساکت بود آن مرد تکرار ملتمس خود کرد و جواب نشنید تا سه مرتبه پس آن مرد اعراض کرد و این آیه را تلاوت نمود پس سلمان او را طلبید و گفت ما اگر امینى را مى‌یافتیم از نقل حدیث براى او مضایقه نمى‌نمودیم. [ نظرات / امتیازها ]