مأموران الهى، انسان ها را زیر نظر داشته، و مراقب کردار اویند.
و إنّ علیکم لحـفظین
2 - کردار هر انسان، به وسیله مأموران الهى نگه دارى مى شود.
و إنّ علیکم لحـفظین
مراد از «حفاظت» ـ به قرینه آیات بعد ـ نگهدارى اعمال است.
3 - فرشتگانى متعدد، مأمور نظارت بر کردار انسان ها و محفوظ نگه داشتن آن هستند.
و إنّ علیکم لحـفظین
تعدّد حافظان، ممکن است به اعتبار هر انسان و یا به لحاظ تمام انسان ها باشد.
4 - «دخل عثمان على رسول اللّه(ص) فقال: أخبرنى عن العبد کم معه من ملک قال: ... عشرة أملاک على کلّ آدمىّ و ملائکة اللیل سوى ملائکة النهار فهـؤلاء عشرون ملکاً على کلّ آدمىّ ... قال اللّه تعالى: « و إنّ علیکم لحافظین»;(1)
عثمان به حضور رسول خدا(ص) رسید و گفت: مرا خبر ده با هر بنده اى چند فرشته هست؟ فرمود: ... بر هر آدمى همیشه ده فرشته[نگهبان] است، فرشته هاى شب، غیر از فرشتگان روز مى باشند، بنابراین مجموعاً بر هر آدمى بیست فرشته [نگهبان ]مى باشد ... خداى تعالى فرمود: «و إنّ علیکم لحافظین».
[ نظرات / امتیازها ]
[10] آیا آدمى با تکذیب از هول و هراس ساعت قیامت یا مسئولیت در برابر کارهایش مىتواند خلاص شود؟ به تعبیر دیگر: آیا اگر مرگ را دروغ بدانم نخواهم مرد، یا اگر وجود بیمارى را تکذیب کنم از شرّ بیمار شدن آسوده مىشوم؟
نه چنین است، بلکه بر عکس تکذیب به خودى خود جرمى بزرگ است که براى آن عذابى بزرگ مقدر شده است، و آن کلید گونههاى مختلف شر و بدکارى است، از آن روى که آدمى را فریب مىدهد و او به رشتهاى از معاصى مىپردازد بى آن که بازدارندهاى از ضمیر یا اندرز دهندهاى از عقل او را از این گونه کارها باز دارد ... و همه بدکاریها در نامه عمل او ثبت مىشود و باید در خصوص آنها حسابى سخت پس دهد.
وَ إِنَّ عَلَیْکُمْ لَحافِظِینَ- و بر شما محافظانى گماشته شده است.»
هر عملى را که انسان مرتکب شود، یا کلامى را که بر زبان آورد، یا آنچه را که بر دلش بگذرد، این حافظان و نگاهبانان حفظ مىکنند و پروردگار ما گفته است: ما یَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَیْهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ- گفتهاى را تلفظ نمىکند جز آن که در کنار او نگاهبانى آماده است». «6»گفته بیشتر مفسران چنین است، و احتمال دارد که مقصود از حافظین کسانى باشند که بشر را از مهلکهها حفظ مىکنند تا آن گاه که فرمان خدا برسد، چنان که خدا گفت: إِنْ کُلُّ نَفْسٍ لَمَّا عَلَیْها حافِظٌ، «7» و نیز گفت: وَ یُرْسِلُ عَلَیْکُمْ حَفَظَةً، «8» و گفت: لَهُ مُعَقِّباتٌ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ. «9»
[ نظرات / امتیازها ]