9) وجود کودکان یتیم که پدر خود را در طفولیت از دست دادهاند در هر اجتماعى اجتنابناپذیر است ، این کودکان از جهات مختلفى باید مورد حمایت قرار گیرند.
از نظر عاطفى داراى کمبودهائى هستند که اگر خلاء وجود آنها از این نظر پر نشود کودکانى ناسالم ، و در بسیارى از مواقع سنگدل و جانى و خطرناک بار مىآیند ، بعلاوه عواطف انسانى ایجاب مىکند که آنها همچون سایر فرزندان جامعه مورد حمایت و توجه عموم باشند ، و از همه اینها گذشته مردم از آینده کودکان خود که ممکن است در چنین شرائطى قرار گیرند مطمئن شوند .
یتیمان در بسیارى از موارد داراى اموالى هستند که باید با دقت و امانت براى آینده آنها حفظ شود ، و در بسیارى از موارد فاقد امکانات مالى هستند که باید از این نظر نیز مورد توجه قرار گیرند باید دیگران همچون پدران و مادرانى دلسوز رنج یتیمى را از روح آنها بیرون کنند ، و گرد و غبار تنهائى را از چهره آنها بزدایند .
لذا در آیات قرآن مجید و روایات اسلامى بسیار روى این مساله تکیه شده است که هم بعد اخلاقى دارد و هم بعد اجتماعى و انسانى.
این حدیث از پیغمبر اکرم (صلىاللهعلیهوآلهوسلّم) معروف است که فرمود : ان الیتیم اذا بکى اهتز لبکائه عرش الرحمن ! : هنگامى که یتیم گریه مىکند عرش خدا به لرزه در مىآید خداوند به فرشتگانش مىفرماید : اى ملائکه من! چه کسى این یتیم را که پدرش در خاک پنهان شده است به گریه در آورده ؟ ملائکه مىگویند : خدایا ! تو آگاهترى ، خداوند مىفرماید : اى ملائکه من ! شما را گواه مىگیرم که هر کس گریه او را خاموش ، و قلبش را خشنود کند ، من روز قیامت او را خشنود خواهم کرد .
از این بالاتر حدیث دیگرى از پیغمبر اکرم (صلىاللهعلیهوآلهوسلّم) مىخوانیم : اذا بکى الیتیم وقعت دموعه فى کف الرحمن : هر گاه یتیم گریه کند اشکهاى او در دست خداوند رحمن مىریزد!.
باز در حدیث دیگرى از همان حضرت آمده است که فرمود : انا و کافل الیتیم کهاتین فى الجنة اذا اتقى الله عز و جل و أشار بالسبابة و الوسطى : من و سرپرست یتیم مانند این دو در بهشت خواهیم بود - به شرط اینکه تقواى الهى را پیشه کند - سپس اشاره به انگشت سبابه و انگشت وسط نمود .
اهمیت این موضوع آن قدر زیاد است که امیر مؤمنان على در وصیتنامه معروفش توجه به یتیمان را در کنار توجه به نماز و قرآن قرار داده ، مىفرماید : الله الله فى الایتام فلا تغبوا افواههم و لا یضیعوا بحضرتکم : خدا را خدا را در باره یتیمان ، آنها را گاهى سیر و گاهى گرسنه نگذارید ، و نکند با حضور شما ضایع شوند.
در حدیثى از یکى از یاران پیامبر (صلىاللهعلیهوآلهوسلّم) آمده است که مىگوید ما خدمت رسول خدا (صلىاللهعلیهوآلهوسلّم)نشسته بودیم ، پسر بچهاى خدمتش آمد ، عرض کرد : کودکى یتیم هستم ، و خواهرى یتیم دارم ، و مادرى بیوه زن.
از آنچه خدا به تو اطعام کرده به ما اطعام کن ، تا خداوند از آنچه نزد او است آنقدر به تو ببخشد که خشنود شوى ! پیامبر (صلىاللهعلیهوآلهوسلّم) فرمود : چه زیبا گفتى اى پسر ! سپس رو به بلال کرده ، فرمود : برو از آنچه نزد ما است بیاور ، بلال بیست و یک خرما با خود آورد پیغمبر (صلىاللهعلیهوآلهوسلّم) فرمود : هفت دانه براى تو ، هفت دانه براى خواهرت ، و هفت دانه براى مادرت .
معاذ بن جبل برخاست دستى بر سر کودک یتیم کشید گفت : خداوند یتیمى تو را جبران کند ، و تو را جانشین صالحى براى پدرت سازد ( کودک یتیم از فرزندان مهاجران بود).
پیغمبر (صلىاللهعلیهوآلهوسلّم) رو به معاذ کرد و فرمود : انگیزه تو براى اینکار چه بود ؟ عرض کرد : محبت و رحمت بود.
فرمود : هر کس از شما سرپرستى یتیمى را بر عهده گیرد ، و حق آن را ادا کند ، و دست بر سر یتیم کشد خداوند به عدد هر موئى حسنهاى براى او مىنویسد ، و به هر موئى سیئهاى از او محو مىکند ، و به هر موئى درجهاى به او مىبخشد.
البته در جوامع گستردهاى مانند جوامع امروز ، مسلمانان باید به کارهاى فردى در این زمینه قناعت نکنند بلکه باید نیروهاى خود را متمرکز کرده یتیمان را زیر پوشش برنامههاى حساب شده اقتصادى و فرهنگى و آموزشى قرار دهند ، و از آنها افرادى لایق براى جامعه اسلامى بسازند ، و این امر مهم نیاز به همکارى عمومى دارد .
[ نظرات / امتیازها ]