1- توکّل و دعا، بزرگ‏ترین اهرم در برابر تهمت‏ها و تحقیرهاست. «قال ربّ»
2- درخواست کمک از خداوند براى پیروزى ایمان بر کفر است، نه پیروزى فرد بر فرد. «انصرنى بما کذّبون» نفرمود: «انصرنى علیهم»

1- شنیدن تاریخ گذشتگان، مایه‏ى تسلّى آیندگان است. (اى پیامبر ! به انبیاى قبل نیز نسبت جنون مى‏دادند) «رجل به جِنّة»
2- برخى که نمى‏توانند رشد کنند، مقام بزرگان را پایین مى‏آورند. «رجل به جِنّة»
3- غرور و لجاجت، سبب مى‏شود که به عاقل‏ترین مردم نسبت جنون داده شود. «رجل به جِنّة»
4- سران کفر، دعوت انبیا را یک حادثه روحى و روانى مى‏پندارند و مى‏گویند: صبر کنید هیجان‏ها و ادّعاهاى او تمام مى‏شود. «فتربّصوا»

1- اشراف، در خط مقدّم مخالفان انبیا بودند. «مَلَأ»
2- حُبّ ذات، غریزه‏اى عمیق در انسان‏هاست. (انسان از این که کسى بر او برترى یابد نگران است) «یتفضّل علیکم»
3- تهمت برترى‏جویى، وسیله‏ى تبلیغات کفّار است. «یرید اَن یَتفضّل علیکم»
4- انسان متکبّر، براى خدا هم تکلیف معیّن مى‏کند. «لو شاءاللّه لانزل ملائکةً»
5 - کافران کمال را نقص مى‏پندارند. «ماهذا الاّ بشر... لانزل‏ملائکةً» (انسان بودن انبیا براى راهنمایى بشر کمال است، امّا کفّار مى‏گفتند: او نباید بشر باشد)
6- در برابر منطق صحیح، به تاریخ و تقلید نیاکان و فرهنگ ملّى خود تکیه نکنید و مدافع وضع موجود نباشید. «ما سَمِعنا بهذا»

1- هر منطقه‏اى براى درخت وگیاه مخصوصى مناسب است. «تخرج‏من‏طورسیناء»
2- بعضى زمین‏ها از نظر معنوى و مادّى مبارکند. (طور سینا محل نزول وحى و محل رویش درختان زیتون است). «من طور سیناء»
3- روغن زیتون، یکى از نعمت‏هاى الهى است. «تَنبُتُ بالدُّهن»

1- آب، سرچشمه‏ى حیات گیاهان ونباتات است. «فاَنشأنا لکم به»
2- درختان و گیاهان، براى استفاده‏ى انسان‏ها آفریده شده‏اند. (کلمه‏ى «لکم» دو بار در آیه‏ى 19 به کار رفته است).
3- در میان میوه‏ها، بعضى مثل خرما وانگور حساب دیگرى دارد. «نَخیل واَعناب»
4- خداوند حکیم، نیازهاى مادّى انسان را تأمین کرده است. «نَخیل واَعناب»
5 - تولید خداوند بیش از مصرف انسان‏هاست. «فَواکِهُ کثیرةٌ و منها تأکلون»
6- آنچه را که خداوند آفریده، مفید ومبارک است. «فَواکهُ کثیرة - تَأکلون - صِبغٍ» (ولى آن جا که زیان و خرابى است، کار انسان است، چنانکه در آیه 67 سوره نحل مى‏خوانیم: «تتّخذون منه سکراً» شما از آن شراب درست مى‏کنید)

شاید مراد از کلمه «طرائق»، راه عبور فرشتگان و یا راه و مدار حرکت کرات باشد و ممکن است منظور، هفت آسمان باشد که به یکدیگر راه دارند.
آیات قبل، آفرینش انسان را طرح کرد و این آیه آفرینش آسمان‏ها را.

با سلام، با توجه به این آیه (و همچنین طبق داستان انبیا )که اشراف مقابل حضرت نوح قرار گرفتند نقش ثروت چیست؟آیا در اسلام در نفی ثروت است یا اثبات آن ؟ آیات قرآن در مورد تولید ثروت چیست؟
لطفا کامل توضیح دهید.

با سلام ، اینکه خداوند در آیه 2 سوره مومنون می فرمایند در باغهای انگور و خرما میوه های فراوان برای شما قرار دادیم . آیا منظور از لحاظ کثرت میوه های انگور و خرما می باشد و یا اینکه به غیر از انگور و خرما میوه های دیگری هم در این باغها وجود داشته؟اگر چنین است چرا نام نبرده ؟

با سلام ، خداوند می فرمایند آب را باندازه فرو فرستادیم ، در صورتیکه هرساله در زمین خشکسالی و در پی آن قحطی داریم.این اندازه چیست؟چگونه اندازه مشخص می شود که این معضلات وجود می آید؟

نوح گفت: پروردگارا ! مرا در برابر تکذیب آنان یارى فرما.

او نیست جز مردى که در او نوعى جنون است، پس تا مدّتى درباره‏ى او صبر کنید. (تا از جنون نجات یابد یا بمیرد یا ما تکلیف خود را با او روشن کنیم)

پس اشراف قوم او که کافر شدند، گفتند: این نوح جز انسانى همانند شما نیست، او مى‏خواهد بر شما برترى جوید، اگر خداوند مى‏خواست (براى ما پیامبرى بفرستد) قطعاً فرشتگانى مى‏فرستاد. ما این (دعوت نوح) را در میان (تاریخ) پدران قبلى خود نشنیده‏ایم.

در آیات گذشته بخشى از تهمتهاى ناروائى را که دشمنان نوح به او زدند خواندیم ولى از آیات دیگر قرآن به خوبى استفاده مى‏شود که اذیت و آزار این قوم سرکش تنها منحصر به این امور نبود بلکه با هر وسیله توانستند او را در فشار قرار دادند و آزار کردند ، و نوح حداکثر تلاش و کوشش خود را در هدایت و نجات آنها از چنگال شرک و کفر به خرج داد ، هنگامى که از تلاشهاى خود مایوس شد و جز گروه اندکى ایمان نیاوردند از خدا تقاضاى کمک کرد چنانکه در نخستین آیه مورد بحث مى‏خوانیم : گفت:پروردگارا ! مرا در برابر تکذیبهائى که کردند یارى کن ( قال رب انصرنی بما کذبون).

ولى این سخنان بى اساس در روح این پیامبر بزرگ اثر نکرد و نوح همچنان به دعوت خود ادامه مى‏داد و نشانه‏اى از برترى‏جوئى و سلطه‏طلبى در کار او نبود ، لذا او را به اتهام دیگرى متهم ساختند و آن اتهام جنون و دیوانگى بود که همه پیامبران الهى و رهبران راستین را در طول تاریخ به آن متهم ساختند ، گفتند : او فقط مردى است که مبتلا به نوعى از جنون است باید مدتى در باره او صبر کنید تا مرگ او فرا رسد و یا از این جنون شفا یابد ! ( ان هو الا رجل به جنة فتربصوا به حتى حین ) .

جالب اینکه آنها در این تهمت خود نسبت به این پیامبر بزرگ تعبیر به جنة را ( داراى نوعى جنون است ) به کار بردند ، تا بر این واقعیت سرپوش نهند که زندگى این پیغمبر و سخنان او همگى بهترین نشانه عقل و دانش او است در حقیقت آنها مى‏خواستند بگویند همه اینها درست است ، ولى جنون فنون و چهره‏هاى مختلفى دارد که در بعضى مظاهر عقل نیز هست ! ! جمله فتربصوا به حتى حین ممکن است اشاره به انتظار مرگ نوحباشد که مخالفان براى آن دقیقه‏شمارى مى‏کردند تا آسوده خاطر شوند ، و ممکن است تاکیدى بر نسبت جنون به او باشد یعنى انتظار بکشید تا از این بیمارى بهبودى یابد!.

به هر حال آنها در سخنان خود سه نوع اتهام واهى و ضد و نقیض براى نوح قائل شدند ، و هر یک را دلیل بر نفى رسالت او گرفتند.

نخست اینکه اصولا ادعاى رسالت از ناحیه بشر دروغ است ! چنین چیزى سابقه نداشت اگر خدا مى‏خواست باید فرشتگانى بفرستد.

دیگر اینکه او مرد سلطه جوئى است و این ادعا را وسیله‏اى براى رسیدن به این هدف قرار داده است .

سوم اینکه او عقل درستى ندارد و آنچه مى‏گوید : از این رهگذر است!.

و از آنجا که پاسخ این ایرادها و اتهامات بى اساس و پریشان همه روشن بود و در آیات دیگر قرآن نیز آمده ، قرآن در اینجا سخنى در این زمینه نمى‏گوید.

زیرا از یکسو مسلم است رهبر انسان باید از جنس خود او باشد تا با نیازها و دردها و مسائل انسان آشنائى داشته باشد ، بعلاوه همیشه پیامبران از جنس بشر بوده‏اند.

از سوى دیگر از زندگى پیامبران به خوبى روشن مى‏شود که مساله برادرى و تواضع و نفى هر گونه سلطه جوئى از بارزترین صفاتشان بوده ، و عقل و هوش و درایتشان نیز حتى بر دشمنانشان آشکار بوده و در لابلاى گفته‏هاشان به آن اعتراف مى‏کردند .

اما جمعیت اشرافى ثروتمند و مغرور که چشمها را در ظاهر پر مى‏کنند و از درون خالى هستند ، از قوم او گفتند : این مرد تنها بشرى همچون شما است با این قید که حس برترى جوئى در او تحریک شده و مى‏خواهد بر شما مسلط شود و حکومت کند ! ( فقال الملا الذین کفروا من قومه ما هذا الا بشر مثلکم یرید ان یتفضل علیکم ) .

و به این ترتیب انسان بودنش را نخستین عیبش دانستند و به دنبال آن متهمش ساختند که او یک فرد سلطه جو است و سخنانش از خدا و توحید و دین و آئین ، همه توطئه‏اى است براى رسیدن به این مقصود ! سپس افزودند : اگر خدا مى‏خواست رسولى بفرستد حتما فرشتگانى را براى این منظور نازل مى‏کرد ( و لو شاء الله لانزل ملائکة).

و براى تکمیل این استدلال واهى گفتند : ما هرگز چنین چیزى را از نیاکان پیشین خود نشنیده‏ایم که انسانى دعوى نبوت کند و خود را نماینده خدا بداند ! ( ما سمعنا بهذا فى آبائنا الاولین )

مُضغة : پاره گوشت بدون استخوان

سُلالة : عصاره

عَلَقة : خون غلیظ وبسته شده