(آیه 71)- این آیه در برابر اصرارى که مشرکان براى دعوت مسلمانان به کفر و بتپرستى داشتند به پیامبر صلّى اللّه علیه و آله دستور مىدهد که با یک دلیل دندانشکن به آنها پاسخ بده و «بگو: آیا شما مىگویید ما چیزى را شریک خدا قرار دهیم که نه سودى به حال ما دارد که به خاطر سودش به سوى او برویم و نه زیانى دارد که از زیان او بترسیم»؟! (قُلْ أَ نَدْعُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا یَنْفَعُنا وَ لا یَضُرُّنا).
این جمله در حقیقت اشاره به آن است که معمولا کارهاى انسان از یکى از دو سر چشمه ناشى مىشود، یا به خاطر جلب منفعت است و یا به خاطر دفع ضرر سپس به استدلال دیگرى در برابر مشرکان دست مىزند و مىگوید: «اگر ما به سوى بتپرستى بازگردیم و پس از هدایت الهى در راه شرک گام نهیم به عقب بازگردانده شدهایم» این بر خلاف قانون تکامل است که قانون عمومى عالم حیات مىباشد (وَ نُرَدُّ عَلى أَعْقابِنا بَعْدَ إِذْ هَدانَا اللَّهُ).
و بعد با یک مثال، مطلب را روشنتر مىسازد و مىگوید بازگشت از توحید به شرک «همانند آن است که کسى بر اثر وسوسههاى شیطان (یا غولهاى بیابانى، به پندار عرب جاهلیت که تصور مىکردند در راهها کمین کردهاند و مسافران را به برگزیده تفسیر نمونه، ج1، ص: 612
بیراههها مىکشانند!) راه مقصد را گم کرده و حیران و سرگردان در بیابان مانده است» (کَالَّذِی اسْتَهْوَتْهُ الشَّیاطِینُ فِی الْأَرْضِ حَیْرانَ).
«در حالى که یارانى دارد که او را به سوى هدایت و شاهراه دعوت مىکنند و فریاد مىزنند به سوى ما بیا» (لَهُ أَصْحابٌ یَدْعُونَهُ إِلَى الْهُدَى ائْتِنا) ولى آنچنان حیران و سرگردان است که گویى سخنان آنان را نمىشنود و یا قادر بر تصمیم گرفتن نیست.
و در پایان آیه به پیامبر صلّى اللّه علیه و آله دستور مىدهد که بگو: «هدایت، تنها هدایت خداست و ما مأموریت داریم که فقط در برابر پروردگار عالمیان تسلیم شویم» (قُلْ إِنَّ هُدَى اللَّهِ هُوَ الْهُدى وَ أُمِرْنا لِنُسْلِمَ لِرَبِّ الْعالَمِینَ).
این جمله در حقیقت دلیل دیگرى بر نفى مذهب مشرکان است زیرا تنها در برابر کسى باید تسلیم شد که مالک و آفریدگار و مربى جهان هستى است نه بتها که هیچ نقشى در ایجاد و اداره این جهان ندارند.
[ نظرات / امتیازها ]
1- با سؤال وجدانها را تحریک کنید. «قل أندعوا من دون اللَّه»
2- شرک، غیر منطقى است، چون انگیزهى پرستش، کسب سود یا دفع ضرر است و بتها قادر به هیچ نفع وضرر رساندن نیستند. «لاینفعنا و لایضرّنا»
3- از غریزهى منفعتخواهى مردم، در راه تبلیغ و تربیت آنان استفاده کنیم. «لاینفعنا و لایضرّنا»
4- شرک، نوعى عقبگرد و ارتجاع اعتقادى است. «نردّ على اعقابنا»
5 - شرک، مایهى سرگردانى و تحیّر است. «حیران»
6- در برابر انحرافات، باید موضعگیرى صریح و مکرّر داشت. «قل أندعوا... قل اِنّ هُدَى اللَّه ...»
7- تسلیم خدا شدن، مایهى رشد خودماست. «لنُسلِمَ لربّ العالمین»
[ نظرات / امتیازها ]