(و جعلنا النهار معاشا):(و روز روشن را برای تحصیل معاش مقرر نکردیم ؟) [ نظرات / امتیازها ]

و بـلافـاصـله مـى افـزاید: (و روز را وسیله اى براى زندگى قرار دادیم ) (و جعلنا النهار معاشا)
به عکس آنچه (ثنویین ) (دو گانه پرستان ) بر اثر بى اطلاعى از اسرار آفرینش مـى پـنـداشـتـند که نور و روشنایى روز نعمت است ، و ظلمت و تاریکى شب شر و عذاب ، و بـراى هـر کـدام خـالقـى قـائل بـودنـد، یکى را از (یزدان ) و دیگرى را از اهریمن مى دانـستند، با کمى دقت روشن مى شود که هر یک در جاى خود نعمتى است بزرگ و سرچشمه نعمتهایى دیگر.
مـطـابـق آیات فوق پرده شب لباس و پوششى است بر اندام زمین ، و تمام موجودات زنده اى کـه روى آن زیـسـت مـى کـنـنـد، فـعـالیـتـهـاى خـسـتـه کـنـنـده زنـدگى را به حکم اجبار تـعـطیل مى کند، و تاریکى را که مایه سکون و آرامش و استراحت است بر همه چیز مسلط مى سـازد، تا اندامهاى فرسوده مرمت گردد و روح خسته تجدید نشاط کند، چرا که خواب آرام جز در تاریکى میسر نیست .
از این گذشته با فرو افتادن پرده شب ، نور آفتاب بر چیده مى شود که اگر به طور مداوم بتابد تمام گیاهان و حیوانات را مى سوزاند، و زمین جاى زندگى نخواهد بود! به هـمـیـن دلیـل قـرآن مـجـیـد کـرارا روى ایـن مـسـاءله تـکـیـه کـرده ، در یـک جـا مـى فـرمـاید: قـل اءراءیـتـم ان جـعـل الله عـلیـکـم النـهـار سرمدا الى یوم القیامة من اله غیر الله یاتیکم بلیل تسکنون فیه : (بگو به من خبر دهید اگر خداوند روز را تا قیامت بر شما جاویدان کـنـد، چـه کـسـى غـیـر از خـدا است که (شب ) براى شما آورد تا در آن آرامش یابید)؟! (قـصـص 72) و بـه دنـبـال آن مـى فـرمـایـد: و مـن رحـمـتـه جـعـل لکـم اللیل و النهار لتسکنوا فیه و لتبتغوا من فضله : (از رحمت او است که براى شـمـا شـب و روز قـرار داد تـا هـم در آن آرامـش یـابـیـد، و هـم بـراى بـهـره گـیـرى از فضل خدا تلاش کنید) (قصص 73).
قـابـل تـوجـه ایـنکه در قرآن مجید به بسیارى از موضوعات مهم یکبار قسم یاد شده ، در حـالى کـه بـه (شـب ) هفت بار سوگند یاد شده است ! و مى دانیم سوگند به امور مهم یاد مى شود، و این خود نشانه اهمیت پرده ظلمت شب است .
آنها که (شب ) را با نور مصنوعى روشن مى سازند، و تمام شب را بیدارند و بجاى آن روز را مى خوابند، افرادى رنجور و ناسالم و فاقد نشاط مى باشند. در روستاها که به عکس شهرها شب را زود مى خوابند، و صبح زود برمى خیزند مردمى سالم تر زندگى مى کنند.
شـب مـنـافع جنبى نیز دارد چرا که سحرگاهانش بهترین وقت براى راز و نیاز به درگاه مـحـبـوب ، و عبادت و خودسازى و تربیت نفوس است ، همانگونه که قرآن مجید در توصیف پـرهـیـزگـاران مـى گـویـد: و بـالاسحار هم یستغفرون (آنها در سحرگاهان استغفار مى کنند) (ذاریات - 18).
روشـنـایـى روز نـیز خود نعمتى است بى نظیر، جنب و جوش و حرکت مى آفریند، انسان را براى کار و تلاش آماده مى سازد، گیاهان را در پرتو نور خود مى رویاند، و حیوانات در پـرتـو آن رشـد مـى کـنـنـد، و به حق تعبیر بالا که مى فرماید: (روز را وسیله معاش و زنـدگـى شـمـا قـرار دادیـم تـعـبـیـرى است از هر نظر رسا که نیاز به شرح و توصیف ندارد).
آخـریـن سـخـن ایـنکه آمد و شد شب و روز و نظام دقیق تغییرات تدریجى آنها یکى از آیات خلقت و نشانه هاى خدا است ، بعلاوه سرچشمه پیدایش یک تقویم طبیعى براى نظام بندى زمانى زندگى انسانها محسوب مى شود [ نظرات / امتیازها ]

کلمه عیش - به طورى که راغب گفته - به معناى زندگى است، چیزى که هست کلمه عیش مختص به زندگى حیوان است، به این معنا که به زندگى خداى تعالى و ملائکه عیش گفته نمى شود، ولى حیات خدا وحیات ملائکه گفته مى شود، و کلمه معاش مصدر میمى و هم اسم زمان و مکان از عیش است، و در آیه مورد بحث به یکى از دو معناى اخیر است، یعنى زمان و یا مکان عیش.
و معناى آیه این است که : ما روز را زمان زندگى شما و یا محل زندگى شما قرار دادیم، تا در آن از فضل پروردگارتان طلب کنید.
و بعضى گفته اند: مراد از آن همان معناى مصدرى است، چیزى که هست مضافى از آن حذف شده، و تقدیر کلام (و جعل نا النهار طلب معاش ) است، یعنى ما روز را طلب معاش قرار دادیم. [ نظرات / امتیازها ]