وَ جَآءَ رَبُّکَ وَ الْمَلَکُ صَفًّا صَفًّا.
«در روز بازپسین پروردگار تو می‌آید، و فرشتگان نیز صفّ در صفّ با صفوف مرتّب و منظّم می‌آیند.»
اگر کسی از این آیۀ مبارکه چنین بپندارد که آمدن پروردگار مانند آمدن حُکّام و سلاطین است که در روز بُروز قدرت، با طنطنه و طمطراق می‌آیند، و افسران و سربازان نیز با هیئتی مخصوص در دو طرف صفّ می‌کشند؛ این مسلّماً پنداری غلط و دور از حقیقت است.
بلکه چون عظمت و جلال شاهان در عالم اعتبار بدین کیفیّت آمدن و اظهار جلال و قدرت نمودن است، قدرت و عظمت پروردگار جلّ شأنُه و علا قدرُه در روز قیامت بدین صورت برای ما تشبیه شده است، از باب تشبیه معقول به محسوس؛ و الاّ ورود ملائکه ورود مادّی نیست، و آنان در جهت مادّی و مکان مادّی نیستند؛ فرشتگان موجودات مقرّبی هستند که تمام عوالم را فرا گرفته‌اند.
صفّ در صفّ بودن آنها قدرت در پشت قدرت، و علم در پشت علم، و حیات در پشت حیات است. و آمدن فرشتگان با پای مادّی نیست، بلکه نزدیک شدن تدریجی و ظهور نمودن است. آمدن پروردگار با جسم و هیکل نیست، و خدا پا ندارد؛ آمدن خداوند ظهور تجلّیات جمال و جلال اوست که در قیامت چون به تدریج صورت میگیرد و لقای حضرت احدیّتش به وقوع می‌پیوندد، از آن به «آمدن» که در لغت عرب «مَجی‌ء» است تعبیر شده است.
[ نظرات / امتیازها ]