در تعریف انسان و ملاک تمییز انسان از سایر حیوانات بحثهای زیادی در علوم مختلف (فلسفه، علوم طبیعی و ...) شده است. این آیه یک ملاک عالی می دهد: عدم غفلت.
أُولئِکَ کَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولئِکَ هُمُ الْغافِلُونَ
[ نظرات / امتیازها ]

گروهی که افعال خدا را معلل به غرض نمی‌دانند مثل اشاعره ناچارند برای این آیه توجیهی یاد کنند که ﴿وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ﴾ برای فعل خدا یک غایتی ذکر می‌شود آنها ناچارند که توجیهی بکنند اما امامیه که می‌فرماید ذات اقدس اله هدف ندارد ولی فعل او همراه با هدف است نیازی به توجیه نخواهند داشت بیان مطلب این است که هر فاعلی کاری را که انجام می‌دهد برای رسیدن به کمال است این مطلب اول اگر آن کمال محدود بود آن هم کاری را انجام می‌دهد برای کمال برتر این هم مطلب دوم اگر رسیدیم به آن کمال نهایی که نامتناهی است کمالی ورای او فرض ندارد چون کمالی ورای او فرض ندارد اگر بنا شد چنین کمال نامحدود و مطلقی کاری انجام بدهد این کار را چون کامل است انجام می‌دهد نه چون برای اینکه به کمالی برسد کاری انجام بدهد چون خَیِّر محض است از او فیض با اختیار صادر می‌شود نه اینکه او کاری را انجام می‌دهد که به وسیله کار به مقصدی برسد که این کار رابط باشد بین این فاعل و آن مقصد که بدون این کار فاقد آن مقصد است و به وسیله کار به آن مقصد می‌رسد چنین چیزی درباره ذات اقدس اله فرض ندارد چون او کمال محض است و یکی از کمالات جود و سخا است و چون مختار و قادر صرف است روی اراده و اختیار و قدرت خیر از او نازل می‌شود پس خیر یقیناً از او صادر می‌شود و با اختیار هم صادر می‌شود برای اینکه ذات او عین اقتدار است عین قدرت است جبر در آنجا فرض ندارد اضطرار در آنجا فرض ندارد موجَب بودن در آنجا فرض ندارد و مانند آن پس او چون خودش هدف است دارد کار انجام می‌دهد [ نظرات / امتیازها ]

اگر در بعد دنیوی به نفس از نعمت های الهی استفاده کنیم نمی توانیم راه درست استفاده از انها را برگزینیم و ممکن است که ما را به گمراهی کشانند منظور از دل و چشم و گوش در حقیقت نعمت هایی است که خداوند به ما ارزانی داشته و گمراهان که به چهار پا تشبیح شده اند فقط در راه دنیوی به نفس از این نعمت ها استفاده کرده و همانا گمراهانند
نعمت های خداوند همیشه دارای دو بعد هستند و این بستگی به بندگان دارد که کدام یک را انتخاب کنند خیر یا شر [ نظرات / امتیازها ]

صرف داشتن گوش و چشم و دست و زبان و .... مایه برتری انسان نیست .
چشم ظاهری با دیده و بصیرت فرق دارد .

بصیر باید بود .
[ نظرات / امتیازها ]

این آیات داستان دیگرى از داستانهاى بنى اسرائیل را شرح مى دهد، و آن داستان (بلعم بن باعورا) است، خداى تعالى پیغمبر خود رسول اکرم (صلوات اللّه علیه ) را دستور مى دهد که داستان مزبور را براى مردم بخواند تا بدانند صرف در دست داشتن اسباب ظاهرى و وسایل معمولى براى رستگار شدن انسان و مسلم شدن سعادتش کافى نیست، بلکه مشیت خدا هم باید کمک کند، و خداوند، سعادت و رستگارى را براى کسى که به زمین چسبیده (سر در آخور تمتعات مادى فرو کرده ) و یکسره پیرو هوا و هوس ‍ گشته و حاضر نیست به چیز دیگرى توجه کند، نخواسته است، زیرا چنین کسى راه به دوزخ مى برد. آنگاه نشانه چنین اشخاص را هم برایشان بیان کرده و مى فرماید: علامت اینگونه اشخاص این است که دلها و چشمها و گوشهایشان را در آنجا که به نفع ایشان است بکار نمى گیرند، و علامتى که جامع همه علامتها است این است که مردمى غافلند.

[ نظرات / امتیازها ]

منظور از خواندن خدا به اسماء حسنى تنها این نیست که الفاظ را بر زبان جارى کنیم و مثلا بگوییم یا عالِمُ، یا قادِرُ، یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ، بلکه در واقع این است که این صفات را در وجود خودمان به مقدار امکان پیاده کنیم، و به تعبیر دیگر متصف به اوصاف او و متخلق به اخلاقش گردیم، و نیز اگر در بعضى روایات مانند روایتى که از امام صادق(علیه السلام) در تفسیر این آیه نقل شده مى خوانیم: نَحْنُ وَاللهِ الاَْسْماءُ الْحُسْنى; به خدا سوگند ما اسماء حسناى خدا هستیم، اشاره به آن است که پرتو نیرومندى از آن صفات الهى در وجود ما منعکس شده و شناخت ما به شناخت ذات پاکش کمک مى کند [ نظرات / امتیازها ]

آیه در سیاق سخن از دوزخیان و انذار نسبت به سرنوشت ایشان است. بر این اساس هشدار داده میشود که عموم انسانها و جنیان مورد غربال و سنجش قرار میگیرند تا سره و ناسرۀ ایشان از هم جدا شود. شیخ طوسی نیز یکی از وجوهی که برای »ذَرَأ« در آیه فوق ذکر میکند، معنای جداکردن و تمییز دوزخیان از بهشتیان است(طوسی، التبیان فى تفسیر القرآن، ج5 ،ص38.) [ نظرات / امتیازها ]