واژه «نبأ» به معناى خبرِ مهم و حتمى است که از آیات بعد فهمیده مى‏شود مراد از آن خبر برپاشدن قیامت و رستاخیز است. [ نظرات / امتیازها ]

در روایات، حضرت على (‏علیه‌السلام) به عنوان یکى از مصادیقِ «نبأ عظیم» معرّفى شده است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

از مهم ترین مسائلى که در جزء سیام قرآن مجید که اکثریت قریب به اتفاق سوره هـاى آن مـکـى اسـت روى آن تـکـیـه شـده مـسـاءله (مـعـاد) و شـرح احوال انسان در روز رستاخیز است .
ایـن بـه خـاطـر آن اسـت کـه بـراى اصـلاح انـسان نخستین گام این است که بداند حساب و کتابى در کار است .
دادگاهى وجود دارد که چیزى بر دادرسان آن مخفى نمى ماند.
محکمه اى که نه ظلم و جور در آن راه دارد و نه خطا و اشتباه .
نـه تـوصـیـه و رشـوه در آن کـارسـاز است ، و نه امکان دروغ و انکار و بالاخره هیچ راهى براى فرار از چنگال مجازات در آنجا نیست ، تنها راه ترک گناه در اینجاست .
ایـمـان بـه وجـود چـنـین محکمه و دادگاهى انسان را تکان مى دهد، و ارواح خفته را بیدار مى کـنـد، روح تـقـوى و تـعهد و احساس ‍ مسؤ ولیت را زنده مى کند، و او را به وظیفه شناسى دعوت مى نماید.
اصـولا در هـر محیطى فساد رخنه کند عامل آن یکى از دو چیز است : ضعف نیروى مراقبت ، یا ضـعـف تـشـکـیـلات قـضـایـى اگـر مراقبین تیزبین اعمال انسانها را زیر نظر بگیرند، و دادگـاه ها دقیقا به جرائم متخلفان برسند، و هیچ (جرمى ) بدون (جریمه ) نماند، در چـنـیـن مـحـیـطـى مـسـلمـا فـسـاد و گـنـاه و تـجـاوز و تـعـدى و طـغـیـان بـه حداقل خواهد رسید
جـایـى کـه زنـدگـى مـادى در پـرتـو مـراقبین و دادگاه هاى آن چنین باشد تکلیف زندگى معنوى و الهى انسان روشن است . ایمان به وجود مبدیى که همه جا با او است لا یعزب عنه مـثـقـال ذرة : (بـه انـدازه سـنگینى ذره اى چیزى از علم او مخفى نمى گردد) (سبا - 3) و ایمان به وجود معادى که به مصداق فمن یعمل مـثـقـال ذرة خـیـرا یـره و مـن یـعـمـل مـثـقـال ذرة شـرا یـره (زلزال - 7 و 8) ذره اى کار خوب و بد به دست فراموشى سپرده نمى شود، و در آنجا در برابر او قرار مى گیرد، چنین ایمانى ، چنان تقوایى در انسان ایجاد مى کند که در تمام زندگى مى تواند راهنماى او در مسیر خیر باشد. [ نظرات / امتیازها ]

نبا عظیم به چند معنى تفسیر شده : قیامت ، قرآن ، تمام اصول عقائد دینى اعم از مبدا و معاد، ولى قرائن موجود در مجموعه آیات این سوره نشان مى دهد که تفسیر آن به معاد از همه برترى دارد.
ولى در روایات زیادى که از طرق اهل بیت (علیهم السلام ) و بعضى از طرق اهل سنت نقل شده ، ((نبا عظیم )) (خبر بزرگ ) به مساءله ولایت و امامت امیر مؤ منان على (علیه السلام ) که مورد اختلاف و گفتگو از سوى جمعى بود، یا به مساءله ((ولایت به طور اعم )) تفسیر شده است .
این روایات گاه از خود على (علیه السلام )، و گاه از امامان دیگر (علیهم السلام ) نقل شده که به عنوان نمونه سه روایت را در اینجا مى آوریم :
1 - روایتى است که حافظ محمد بن مؤ من شیرازى که از علماى اهل سنت است نقل کرده که رسول الله (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) در تفسیر عم یتساءلون عن النبا العظیم فرمود: منظور ولایت على است که از آنها درباره آن در قبر سؤ ال مى شود، و هیچکس در شرق و غرب عالم ، در بر و بحر از دنیا نمى رود مگر اینکه فرشتگان از او درباره ولایت امیر مؤ منان (علیه السلام ) بعد از مرگ پرسش مى کنند، و به او مى گویند: دینت چیست ؟ پیامبرت کیست ؟ و امامت کیست ؟.
2 - در حدیث دیگرى آمده است که روز جنگ صفین مردى از لشکر شام در حالى که سلاح بر تن پوشیده ، و قرآنى حمایل کرده بود، وارد میدان شد، و سوره عم یتساءلون عن النبا العظیم را تلاوت مى کرد، على (علیه السلام ) شخصا به میدان او آمد و به او فرمود: اتعرف النبا العظیم الذى هم فیه مختلفون ((آیا مى دانى نبا عظیمى که در آن اختلاف دارند چیست ؟!))
آن مرد در جواب گفت : نه ، نمى دانم !
امام فرمود: انا و الله النبا العظیم الذى فیه اختلفتم و على ولایته تنازعتم ، و عن ولایتى رجعتم بعد ما قبلتم ... و یوم القیامة تعلمون ما علمتم ((منم آن نبا عظیم که درباره آن اختلاف دارید! و در ولایت او به نزاع برخاسته اید، شما از ولایت من باز گشتید بعد از آنکه پذیرفتید، و در قیامت بار دیگر آنچه را قبلا در این زمینه دانسته اید خواهید دانست !)).
3 - در روایتى از امام صادق (علیه السلام ) آمده است که فرمود: النبا العظیم الولایة : ((نبا عظیم همان مساءله ولایت است )).
جمع میان محتواى این روایات و آنچه در مورد تفسیر آیه به مساءله معاد ذکر کردیم از دو راه ممکن است : نخست اینکه ((نبا عظیم )) مفهوم وسیع و گسترده اى دارد که همه اینها را شامل مى شود هر چند به هنگام نزول این آیات تکیه قرآن بیش از همه در بیان این جمله روى مساءله معاد بود، ولى این مانع نمى شود که آیه مصداقهاى دیگرى نیز داشته باشد دیگر اینکه همانگونه که مى دانیم و بارها نیز گفته ایم قرآن داراى بطون مختلفى است ، یعنى یک آیه ممکن است معانى متعددى داشته باشد که از میان آنها یک معنى ظاهر است ، و معانى دیگر بطون قرآن است که به کمک قرائن مختلفى از آن استفاده مى شود، و یا به تعبیر دیگر نوعى دلالت التزامى است که براى همه کس جز خاصان روشن نیست .
تنها این آیه نیست که داراى ظاهر و باطنى است ، آیات زیاد دیگرى در قرآن کریم داریم که در روایات اسلامى تفسیرهاى گوناگونى براى آن آمده که بعضى هماهنگ با ظاهر است ، و بعضى معنى باطن را بیان مى کند.
ولى این نکته را مؤ کدا یادآور مى شویم که فهم باطن قرآن بدون وجود قرائن روشن ، یا تفسیرهایى که از شخص پیغمبر و امامان معصوم (علیهم السلام ) رسیده است جائز نیست ، و وجود بطون براى قرآن نباید دستاویزى براى هوسبازان و منحرفان شود که آیات قرآن را هرگونه بخواهند به میل خود تفسیر کنند. [ نظرات / امتیازها ]

عظیم معمولا وصف اجسام قرار می گیرد،و چون به علت بزرگی ،فضای قابل توجهی از دید را پر می کند،و به همین مناسبت گاهی وصف غیر اجسام می گردد به علت پر کردن فضای تخیل و مشغول کردن فکر.این استفاده در ابتدا استعاری بوده و بر اثر کثرت استعمال یکی از معانی اصلی قلمداد می شود. [ نظرات / امتیازها ]