و آن گاه که از دختر زنده به گور شده سؤال شود،
1 - در قیامت، کسانى که دختران را زنده به گور کرده اند، مؤاخذه خواهند شد.
و إذا الموءودة سئلت
«موءودة»; یعنى، دخترى که زنده به گور شود. (لسان العرب) مسؤول بودن دختر ـ با آن که باید قاتل او مسؤول باشد ـ یا به خاطر زمینه سازى است، تا او از خداوند درخواست انتقام کند و یا مجاز عقلى است; یعنى، از قاتل، درباره او مؤاخذه خواهد شد.
2 - زنده به گور کردن دختران، از رفتارهاى ناپسند برخى از اعراب جاهلى
و إذا الموءودة سئلت
ظاهر آیه شریفه این است که بین مردم دوران بعثت، نمونه هایى از دفن دختران زنده پدیدار شده بود و این آیه در صدد بازداشتن مردم از ارتکاب آن است.
3 - بى رغبتى برخى از مردم عصر جاهلیت، به نگه دارى دختران
و إذا الموءودة سئلت
4 - قیامت، روز حسابرسى اعمال انسان ها و پرسش از رفتار آنان با یکدیگر
و إذا الموءودة سئلت
5 - هر انسانى، داراى حق حیات است و سلب کننده آن در قیامت باید پاسخگو باشد.
و إذا الموءودة سئلت
ذکر «موءودة» (دختر زنده به گور شده) به جهت پیشگیرى از ارتکاب این جنایت بوده است; و گرنه حرمتِ گرفتن جان دیگران، اختصاص به این نوع خاص ندارد.
6 - حسابرسى قاتل در قیامت، بر دادخواهى مقتول توقف ندارد.
و إذا الموءودة سئلت
مجهول آوردن «سئلت»، حاکى از این است که فرد یا افرادى غیر از مقتول، پى گیر محاکمه قاتل خواهند شد.
7 - «عن خدامة بنت وَهْب قالت: سئل رسول اللّه(ص) عن العزل فقال: ذک الوأد الخفى و هو «الموءودة»;(1)
خدامه بنت وَهْب گوید: از رسول خدا(ص) درباره مسأله «عزل» (جلوگیرى از ریختن منى در رحم) سؤال شد; فرمود: این عمل یک نوع «وأد» خفى است و این منى که بیرون رحم ریخته شده، همان «موءودة» است [«وأد»; یعنى، زنده به گور کردن و «موءودة» به معناى زنده به گور شده است]».
[ نظرات / امتیازها ] [8] در آن جا که ترازوی عدالت نصب می‌شود، ستمدیدگان در برابر همگان دادخواست خود را عرضه می‌دارند، و فرمانبرداری دادگر اجازه آن می‌دهد که نوزاد دختر به خاک سپرده شده از جانب جان خود سخن گوید و بپرسد که: به کدام گناه کشته شده بوده است!؟ وَ إِذَا المَوؤُدَةُ سُئِلَت- و در آن هنگام که از کسانی که دختر خود را زنده به گور کرده‌اند بپرسند که:»خدا در دیوان داوری خود برای مظلوم حق و تسلطی بر ظالم قرار داده است، و او نخستین کسی است که مورد پرسش قرار می‌گیرد تا ستمی را که بر وی رفته است شرح دهد، و بعضی دیگر «سئلت» را «سألت» خوانده‌اند و امکان آن وجود دارد که اینکه خود گونه‌ای از تفسیر بوده باشد، و إبن عباس از پیامبر- صلی اللّه علیه و آله- روایت کرده است که گفت: «زنی که فرزند خود را زنده به گور کرده است، در قیامت به صورتی حاضر می‌شود که فرزندش خونالوده به پستان او آویخته است، و آن فرزند می‌گوید: پروردگارا؟ اینکه مادر من است و همو بود که مرا کشت».«3»
از اینکه حدیث و از نصوص و آیات متعدد و مدارک تاریخی چنان بر می‌آید که عادت زشت دخترکشی در جهان عرب رواج داشته، و رسالت الاهی به محاربه با آن پرداخت و آن را ریشه کن کرد، و شاید حدیث بعدی گوشه‌ای از اینکه عادت پلید را آشکار سازد: بنا بر روایت، قیس بن عاصم به نزد پیامبر- صلی اللّه علیه و آله- آمد و گفت: « یا رسول اللّه؟ من هشت تن از دخترانم را در روزگار جاهلیت زنده به گور کردم، و پیامبر (ص) گفت: برای هر یک از آنها برده‌ای را آزاد کن، و او گفت: یا رسول اللّه، من شتر دارم، و پیامبر گفت: اگر می‌خواهی برای هر یک از آنها شتری را قربانی کن».«4»
[ نظرات / امتیازها ]