نويسنده : محمد هادی حاذقی
کلید واژه : آسمان، زمین، طبیعت، آشفتگی، نظم،
ویژگیهائی که اسلام و دیدگاه الهی به طبیعت و عالم مادی دارد در هیچ مکتب غیر الهی دیده نمیشود
عالم را دارای شعور میداند و همه عالم مادی را فرمانبر و مطیع خداوند مقرر مینماید و آفرینش آنها را در بهترین ، کاملترین و زیباترین خلقت میداند . در عین عالم مادی را شاهد و شهادت دهنده عالم قیامت میداند .
با توجه به این ویژگیها شناختی که الگوی اسلامی مدیریت راهبردی ارائه میدهد کاملترین و موثر ترین معیارها در بررسی محیط تصمیم گیری و تدوین هدف و سیاست و در اختیار راهبرد نگار قرار مییرد .
در این قسمت به بررسی این دیدگاه از عالم طبیعت میپردازیم
نويسنده : محمد هادی حاذقی
کلید واژه : توکل ، ایمان، تقوی، امید، ضعف، قوت
از مهمترین عوامل شناخت یک محیط راهبردی، سرمایه انسانی در آن محیط است این عامل که شامل مفاهیمی همچون اعتماد اجتماعی ، انسجام اجتماعی و مشارکت اجتماعی و ... می باشد خصوصا در جوامع انسان محور، از معیارهای بسیار تاثیر گذار به شمار میرود .
در این مقاله در راستای هدف اصلی که در این سلسله مقالات پیگیری میشود، تلاش می گردد دیدگاه قرآنی در زمینه بعضی از معیارهای بررسی سرمایه اجتماعی شرح داده شود .
نويسنده : محمد هادی حاذقی
کلید واژه : غیب، اذن، خواب، جن، شعور
از عواملی که در شناخت محیط بایستی مورد بررسی قرار گیرد جنبه های غیر مادی و غیر مشهود است که در اصطلاح اسلامی بعنوان غیب می شناسیم
متاسفانه در دیدگاه غربی یا اصولا این عالم را قبول ندارند و یا بطور غیر حقیقی و خرافی و بی پایه و به تعابیر غیر قابل قبول معتقدند مثل تعریف شانس (chance)
اما در باورهای ما عالم قابل مشاهده ، تنها قسمت کوچک و ناچیزی از عالم موجود را تشکیل میدهد که بسیار دارای محدودیتهای مادی است
بدیهی است برای یک شناخت و بررسی محیطی بایستی همه ابعاد تاثیر گذار بر محیط مورد بررسی قرار بگیرد .
در این قسمت با مفاهیمی که در این موضوع موثر و قابل ملاحظه است آشنا می شویم
شناخت این ابعاد نیز در تصمیم گیری و تدوین اهداف و سیاستهای راهبردی ضروری است .
نويسنده : محمد هادی حاذقی
کلید واژه : آینده نگری ، آینده پژوهی ،عالم غیب، سرمایه انسانی ، پیچیدگی ، نظم محیط
تا کنون سطوح بنیادی ، اصولی ، اخلاقی و اقدام و عمل را از دیدگاه مدیریت راهبردی مبتنی بر ارزشهای اسلامی بررسی نموده ایم
در این مرحله به سطح راهبردی می پردازیم . این سطح در واقع بیان شرح جزئی تر و مصداقی از موضوعاتی است که تا به حال گفته شده است .
بنابراین اگر بعضی از مفاهیم به نظر تکراری میرسد علت آن است که بیان مجدد به طوری مشروح و توضیحی صورت گرفته است
در تعریف مفاهیم در این سطح بایستی با اصطلاحات تخصصی این نوع از مدیریت بیشتر آشنا شد .
مثلا در مفهوم هدف، کلماتی مانند / هدف غائی / هدف کلان / هدف کلی / اهداف عملیاتی / اهداف اجرائی سطوح مختلفی از مفهوم را میرسانند .
و یا در مفهوم سیاست نیز سیاست کلی / سیاست راهبردی / سیاستهای عملیاتی / آئین نامه ها / بخشنامه ها و... کلمات از این قبیل رساننده مفاهیم سطح بندی شده مفهوم سیاست میباشند .
در این مرحله مهمترین بخش شناخت و بررسی محیط میباشد که عمدتا یک راهبرد نگار در این مرحله به چالشهای عمده محیط پرداخته و زمینه های تدوین اهداف و سیاستهای سطوح راهبردی را ایجاد می نماید.
در این بخش ما انواع چالشها را تحت عناوین زیر شرح میدهیم .
آینده نگاری / عالم غیب/ سرمایه انسانی / پیچیدگی و نظم محیط
لازم به یادآوری است که این سلسله مقالات گویای شواهدی قرآنی برای پایاننامه اینجانب تحت عنوان الگوی مدیریت راهبردی مبتنی بر ارزشهای اسلامی است که قبلا مقالات اقتباس شده از متن اصلی ارسال گردیده است .
نويسنده : سروی نیکت
کلید واژه : نفس، قوا ، اماره، لوامه، مسوله ، مطمئنه، راضیه
در این سلسله از مقالات به دنبال فصلهای بنیادی و اصولی که مبتنی بر ساختار مفهومی پایاننامه ترسیم گردیده است اکنون به فصل اخلاق ورود می نمائیم
چنانکه قبلا توضیح داده شده است این مقالات بر اساس پایاننامه ای تحت عنوان الگوی مدیریت راهبردی مبتنی بر ارزشهای اسلامی طرح ریزی شده که پس از مقالات اقتباس شده از آن پایاننامه ارجاعات قرآنی آن نوشتار نیز با تکیه بر تفسیر قرآن با قرآن آیت الله جوادی آملی بصورت برداشتهائی از قرآن (تدبردر قرآن ) تالیف و ارائه گردیده است .
امید است چنانکه در گذشته شامل الطاف اساتید محترم قرار گرفته است مورد توجه و استفاده خوانندگان باشد.
مرحله اخلاق را می توان دومین وهله از ساختار موضوعی تبیین دین مبین اسلام دانست که بعد از اصول اعتقادی و قبل از احکام عملی قرار میگیرد .
در قسمت اول از این موضوع به مقدماتی در راستای مفهوم و شناخت فلسفی اخلاق می پردازیم و در قسمت دوم هوای نفس را بعنوان دشمن شماره یک تربیت و تزکیه نفس توضیح خواهیم داد در قسمت سوم نیز بعضی از فضائل و رذائل اخلاقی را که به موضوع پایاننامه مربوط میگردد در نظام ارزشی اسلام متذکر میشویم
نويسنده : محمد هادی حاذقی
کلید واژه : هدایت ، صراط مستقیم،رسالت، امامت،ولایت ، فقیه، عترت
اگر در مطالب گشته مرور نمائیم در همه مراحل دو رکن اصلی هر چند بصورت کلی و یا میانی همیشه مورد بحث بوده اند که از دو پایه رکین هدف گرائی و تعیین راه رسیدن به هدف سرچشمه میگیرند . (حکمت نظری – حکمت عملی)
اکنون که در مراحل اقدام و عمل در واقع اهداف میانی و عملیاتی مورد بحث قرار میگیرند از صراط مستقیم بعنوان راه رسیدن به این اهداف در سراسر سیر و صیرورت انسان به سوی هدف غائی نام میبریم
در متن مصادیق و تعابیر روشنی از این مفهوم در تحت عناوین رسالت ، ولایت ، عترت ،امامت آورده شده است .
نويسنده : محمد هادی حاذقی
کلید واژه : عزت ، کرامت ، اعتماد، ایمان ، امید ، خود اتکائی، شجاعت
در مرحله اقدام و عمل نیز ارزشهای تعریف شده ای وجود دارد که در قالب احکام فقهی ابلاغ گردیده اند
این ارزشها همان باید هائی است که انجام هر یک با نیت الهی و قربت الی الله گامی در جهت پیشرفت به سوی هدف را مهیا می سازد و موجب نیل به اهداف عملیاتی در یک مدیریت راهبردی است .
بعضی از این اقدامات که در ارتباط با موضوع اصلی یعنی مدیریت راهبردی مطرح میگردد در ذیل این بخش از مقاله آورده شده است بطوری که رعایت این احکام در حصول نتیجه و دستیابی به اهداف راهبردی موثر می باشد و حصول اهداف کلان را تسریع می نماید .
نويسنده : محمد هادی حاذقی
کلید واژه : عمل، عبادت، نظم اجتماعی، سلامت اجتماعی، رفتار اجتماعی
پس از گذر از مراحل تبیین بنیادی ، اصولی و اخلاقی اسلام از دیدگاه الگوی مدیریت راهبردی مبتنی بر ارزشهای اسلامی و مشاهده بعضی شاهدها و مصادیق از آیات قرآنی در هر کدام از این زمینه ها
اکنون بایستی به محله جدیدی از این دیدگاه بپردازیم که دارای تفاوتهائی با دیگر موضوعات گذشته میباشد .
مرحله اقدام و عمل که از یک نظر به موضوعات احکام و فقه اسلامی مربوط میگردد و از نظر دیگر در ادامه مراحل اندیشه ای و ذهنی و مفهومی است
این حیطه از موضوع مورد بررسی از مرحله مفهومی و ذهنی عبور کرده و به مرحله عینی و قابل حس میپردازد
به عبارتی از مرز مسئولیت عقل نظری به مسئولیت عقل عملی منتقل میشویم
در مدیریت راهبردی نیز پس از گذشت از مرحله تدوین سیاستها و اهداف و راهبردها ، به مرحله اجرا و اقدام میرسیم که قابل تطبیق و مقایسه با الگوی اسلامی مدیریت راهبردی مبتنی بر ارزشهای اسلامی است .
نويسنده : سروی نیکت
کلید واژه : ارزش، تقوی، توکل، صبر، محبت ،
یکی از آن بحثهایی که مربوط به حقیقت انسان است و به گذشته و آینده او ارتباط دارد این است که متاسفانه نظام ارزشی نزد انسان مال ، جاه ، ثروت ، مکنت و زمین و باغ است. دین آمده و بگوید نظام ارزشی چیز دیگری است.
در این قسمت فرموده اند که نظام ارزشی را خدا باید معین کند خیلیها خیال میکنند که اگر وضع مالیشان خوب بشود این گرامیداشت و کرامت خدا برای آنها است نخیر، این چنین نیست این امتحان است و اگر ـ خدای ناکرده ـ مقداری مشکل مالی پیدا کند خدا ـ معاذالله ـ به آنها اهانت کرده، نه! اهانت نکرده است امتحان کرده است
در این قسمت با بعضی از باید و نباید ها و یا همان فضائل و رذائل اخلاقی که در مراحل اجرائی راهبرد نگاری و اقدام و عمل موثر می باشند آشنا میشویم.
نويسنده : سروی نیکت
کلید واژه : هوی،نفس،شیطان، دنیا، آخرت،عمل
پس از شناخت قوای مختلف درون انسان بایستی آنچه که در مقابل تربیت و صلاح انسان مانع ایجاد میکند و وی را به خسران و گمراهی میکشاند آشنا شد .
در واقع نفس تنها و بزرگترین مانع بر سر راه رشد و تعالی انسان میباشد و همین عامل است که در مقابل وصول به درگاه حق تعالی مانع ایجاد میکند
بنابراین در این قسمت به این عامل وسوسه گر و سرکش میپردازیم تا زمینه های آمادگی اقدامات لازم در سطوح راهبردی حاصل شود.
چنانکه گفته شد برای آمادگی ورود به مرحله اجرا و اقدام راهبردی، گذر از مرحله شناخت نفس و نقش آن در ایجاد موانع بر سر راه رشد و عالی شایسته انسان ضروری است .