17) امام رضا(علیه‌السلام) درباره آیه«وَ تَرَکَهُمْ فِی ظُلُماتٍ لا یُبْصِرُون» فرمودند: خداى تعالى آن طور که بندگانش چیزى را و یا کسى را وامى ‏گذارند، متصف به تحرک و واگذارى نمی ‌شود. و خلاصه بنده‏ اش را بدون جهت وانمى ‏گذارد، بلکه وقتى می ‌داند که بنده ‏اش از کفر و ضلالت بر نمى ‏گردد، دیگر یارى و لطف خود را از او قطع مى ‏کند و افسار او را به گردنش انداخته و به اختیار خودش وامى ‏گذارد.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

17) تشبیه یادشده ، وضع زندگی منافقان را در همین جهان تبیین می‏ کند ، امید و ناامیدی ، ایمان و کفر همگی در این جهان صورت پذیرفته ، و ارتباطی به جهان دیگر ندارد ، ولی برخی از مفسران بخش نخست از مَثَل را مربوط به این جهان دانسته و بخش دیگر را به پس از مرگ ؛ یعنی منافقان در سایه تظاهر به اسلام در این جهان بهره ‏مند می‏ شوند ولی به خاطر کفر و خاموش شدن چراغ ایمان ، در جهان دیگر معذّب می ‏گردند.
[ نظرات / امتیازها ]

18) از آنجا که این افراد از ابزار شناخت بهره نمی ‏گیرند ، امید به اصلاح آنان نیست ، زیرا دستگاه تفکّر از طریق ابزار شناخت کمک می ‏گیرد و به قول گوینده :
چشم باز و گوش باز و این عمی حیرتم از چشم بندی خدا
[ نظرات / امتیازها ]

19) ایمان و قرآن و چیز هایی که موجب حیات دین است را تشبیه فرموده به بارانی که سبب حیات زمین است [ نظرات / امتیازها ]

18) کسی که ختم الله علی قلوبهم و علی سمعهم و علی ابصارهم غشاوه(آیه 7)، باید هم صم بکم عمی (آیه 18)باشد این هم یک صنعت ادبی است به نام لف و نشر [ نظرات / امتیازها ]

19) لف و نشر این آیه را با آیه 7 ببینید که چقدر زیباست. ظلمات بر قلب واقع می شود، رعد بر سمع (چون صداست) و برق بر چشم (چون نور است). و مهر بودن بردلهایشان، چنان کردن انگشتان در گوششان است. [ نظرات / امتیازها ]

17) صنعت جناس را در این آیه مشاهده کردید؟ بین نار و نور. نکته این جاست که استفاده از نار برای رسیدن به نور خیلی دردسر دارد. دود، خاکستر، احتمالا سوختن. ولی در آیه 35 سوره نور که اتفاقا این جتاس در آن آیه هم به کار برده شده است داریم: مثل نوره کمشکوه ... و لو لم تمسسه نار ... نور علی نور ... [ نظرات / امتیازها ]

19) خداوند، منافق را به اشخاصِ در باران مانده‏اى تشبیه کرده که مشکلات بارانِ تند، شب تاریک، غرّش گوش خراش رعد، نور خیره کننده‏ى برق، و هراس و خوف مرگ، او را فرا گرفته است، امّا او نه براى حفظ خود از باران پناهگاهى دارد و نه براى تاریکى، نورى و نه گوشى آسوده از رعد و نه روحى آرام از مرگ.
[ نظرات / امتیازها ]

19) یَکاَدُ البَرقُ یَخطَفُ أبصَارَهُم کلَّمَا أضَاءَ لَهُم مَّشَوا فِیهِ وَ إذَا أظلَمَ عَلَیهِم قَامُوا وَ لَو شَاءاللهُ لَذَهَبَ بِسَمعِهِم وَ أبصَارِهِم إنَّ اللهَ عَلیَ کلِّ شیءٍ قَدِیر

دزدان کیف زن را ندیده ای با چه شتاب و سرعتی کیف را زده و می ربایند، عرب ها به این نوع ربودن تن و چابک "خطف" گفته و به چنین رباینده ای "خطاف" می گویند.حال قرآن می گوید: نه تنها آن رعد مهیب و کشنده است، بلکه برق آن نیز چنان براق و تیز و تند بوده که تو گویی نزدیک است چشم را از آنان ربوده و ایشان را برای همیشه کور سازد.

کلَّمَا أضَاءَ لَهُم مَشَوا فِیهِ وَ إِذَا أظلَمَ عَلَیهِم قَامُوا

همینکه برق می زند راه را یافته و راه می افتند، و همینکه خاموش می شود مات و مبهوت بر جای خود می ایستند.

و این نشانه می دهد که اعمال عبادی چه راستین و چه دروغین باشند تولید برق و انرژی و نیرو می کنند، با این تفاوت که اگر اعمال آدمی از سر ایمان و اعتقاد و ارادت باشد، پای خورشید به میان کشیده می شود و یک روشنی مدام و پی در پی در اختیار انسان است. اما اگر از سر کفر و نفاق صورت پذیرد، تنها تولید برق و انرژی گذرا و ناپایدار خواهد کرد.

وَ لَو شَاءَ اللهُ لَذَهَبَ بِسَمعِهِم وَ أبَصارِهِم

و از یاد نبریم که خداوند بر اثر نفاق چشم و گوش دل آنان را گرفت، حال اگر بخواهد بر اثر رعد و برق همین چشم و گوش ظاهری ایشان را هم می تواند بگیرد.

اما البته چنین چشم و گوشی را نمی گیرد زیرا خود مایه ی عذاب بیشتر و رنج افزون است.

إنَّ اللهَ عَلیَ کلِّ شیءٍ قَدِیر

و خداوند بر هر کاری تواناست

و توانایی هیچکس بر توان او نمی چربد، از اینرو منافقان سرانجام ذلیل و خوار خواهند شد.

پیداست که سر پنجه ی ما را چه بود زور

با ساعد سیمین توانا که تو داری(1) [ نظرات / امتیازها ]

20) ایه 8تا20
خصوصیت بارز شخصیت منافق از دیدگاه قرآن، دوگانگی ریشه ای در ظاهر و باطن است; به همین دلیل، مبتلا به شک و تردید و عدم قدرت تصمیم گیری و ناتوانی در قضاوت می شود; (بقره/8 تا 20 و منافقون) .
ما برنامه اى جز اصلاح در تمام زندگى خود نداشته و نداریم !
قرآن در آیه بعد مى گوید: بدانید اینها همان مفسدانند و برنامه اى جز فساد ندارند ولى خودشان هم نمى فهمند! (الا انهم هم المفسدون و لکن لا یشعرون ).
بلکه اصرار و پافشارى آنها در راه نفاق و خو گرفتن با این برنامه هاى زشت و ننگین سبب شده که تدریجا گمان کنند این برنامه ها مفید و سازنده و اصلاح طلبانه است ، و همانگونه که سابقا نیز اشاره کردیم گناه اگر از حد بگذرد، حس تشخیص را از انسان مى گیرد، بلکه تشخیص او را واژگونه مى کند، و ناپاکى و آلودگى به صورت طبیعت ثانوى او در مى آید.
نشانه دیگر اینکه : آنها خود را عاقل و هوشیار و مؤ منان را سفیه و ساده لوح و خوشباور مى پندارند، آنچنانکه قرآن مى گوید: هنگامى که به آنها گفته ایمان بیاورید آنگونه که توده هاى مردم ایمان آورده اند، مى گویند آیا ما همچون این سفیهان ایمان بیاوریم ؟! (و اذا قیل لهم آمنوا کما آمن الناس قالوا ا نؤ من کما آمن السفهاء).
و به این ترتیب افراد پاکدل و حق طلب و حقیقت جو را که با مشاهده آثار حقانیت در دعوت پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلم ) و محتواى تعلیمات او، سر تعظیم فرود آورده اند به سفاهت متهم مى کند و شیطنت و دوروئى و نفاق را دلیل بر هوش و عقل و درایت مى شمرد آرى در منطق آنها عقل ، جایش را با سفاهت عوض کرده است .
لذا قرآن در پاسخ آنها مى گوید: بدانید سفیهان واقعى اینها هستند اما نمى دانند (الا انهم هم السفهاء و لکن لا یعلمون ).
آیا این سفاهت نیست که انسان خط زندگى خود را مشخص نکند و در میان هر گروهى به رنگ آن گروه در آید و به جاى تمرکز و وحدت شخصیت ، دوگانگى و چند گانگى را پذیرا گردد، استعداد و نیروى خود را در طریق شیطنت و توطئه
و تخریب به کار گیرد، و در عین حال خود را عاقل بشمرد ؟!
سومین نشانه آنها آنست که هر روز به رنگى در مى آیند و در میان هر جمعیتى با آنها همصدا مى شوند، آنچنانکه قرآن مى گوید: هنگامى که افراد با ایمان را ملاقات کنند مى گویند ایمان آوردیم (و اذا لقوا الذین آمنوا قالوا آمنا)
ما از شما هستیم و پیرو یک مکتبیم ، از جان و دل اسلام را پذیرا گشتیم و با شما هیچ فرقى نداریم !
اما هنگامى که با دوستان شیطان صفت خود به خلوتگاه مى روند مى گویند ما با شمائیم ! (و اذا خلوا الى شیاطینهم قالوا انا معکم ).
و اگر مى بینید ما در برابر مؤ منان اظهار ایمان مى کنیم ما مسخره شان مى کنیم ! (انما نحن مستهزئون ).
ما بر افکار و اعمالشان در دل مى خندیم ، مى خواهیم کلاه بر سرشان بگذاریم ، دوست ما و محرم اسرار ما و همه چیز ما شمائید!
سپس قرآن با یک لحن کوبنده و قاطع مى گوید: خدا آنها را مسخره مى کند (الله یستهزى ء بهم ).
و خدا آنها را در طغیانشان نگه مى دارد تا به کلى سرگردان شوند (و یمدهم فى طغیانهم یعمهون ).
آخرین آیه مورد بحث سرنوشت نهائى آنها را که سرنوشتى است بسیار
غم انگیز و شوم و تاریک چنین بیان مى کند:
آنها کسانى هستند که در تجارتخانه این جهان ، هدایت را با گمراهى معاوضه کرده اند (اولئک الذین اشتروا الضلالة بالهدى ).
و به همین دلیل تجارت آنها سودى نداشته بلکه سرمایه را نیز از کف داده اند (فما ربحت تجارتهم ).
و هرگز روى هدایت را ندیده اند (و ما کانوا مهتدین ).

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

19) خداوند، منافق را به اشخاصِ در باران مانده‏اى تشبیه کرده که مشکلات بارانِ تند، شب تاریک، غرّش گوش خراش رعد، نور خیره کننده‏ى برق، و هراس و خوف مرگ، او را فرا گرفته است، امّا او نه براى حفظ خود از باران پناهگاهى دارد و نه براى تاریکى، نورى و نه گوشى آسوده از رعد و نه روحى آرام از مرگ.

[ نظرات / امتیازها ]

20) منافقان، تاب وتوان دیدن دلائل نورانى و فروغ آیات الهى را ندارند. همانند مسافر شبگرد در بیابان که در اثر برقِ آسمان، چشمانش خیره مى‏شود و جز چند قدم بر نمى‏دارد. منافقان در جامعه اسلامى هر چند گاهى چند قدمى پیش مى‏روند، ولى در اثر حوادث یا اتّفاقاتى از حرکت باز مى‏ایستند. آنان چراغ فطرت درونى خویش را خاموش کرده ومنتظر رسیدن نورى از قدرت‏هاى بیرونى مانده‏اند.
هرگاه گفته مى‏شود خداوند بر هر کارى قادر است، مراد کارهاى ممکن است. مثلاً اگر گفتیم فلانى ریاضى‏دان است، معنایش آن نیست که بتواند حاصل جمع 2+2 را 5 بیاورد. زیرا این امر محال است، نه آنکه آن شخص قادر بر جمع نمودن آن نباشد. کسانى از امام علیه السلام سؤال کردند: آیا خداوند مى‏تواند کره‏ى زمین را در تخم مرغى قرار دهد؟ امام ابتدا یک پاسخ اقناعى دادند که با یک عدسىِ چشم، آسمان بزرگ را مى‏بینیم، سپس فرمودند: خداوند قادر است، امّا پیشنهاد شما محال است. [ نظرات / امتیازها ]

20) منافق در عقیده وعمل ، برخورد وگفتگو، عکس العمل هایى را از خود نشان مى دهد که در این سوره وسوره هاى منافقون ، احزاب ، توبه ، نساء و محمّد آمده است . آنچه در اینجا به مناسبت مى توان گفت ، این است که منافقین در باطن ایمان ندارند، ولى خود را مصلح و عاقل مى پندارند. با همفکران خود خلوت مى کنند، نمازشان با کسالت و انفاقشان با کراهت است . نسبت به مؤ منان عیب جو و نسبت به پیامبرصلّى اللّه علیه و آله موذى اند. از جبهه فرارى و نسبت به خدا غافل اند. افرادى یاوه سرا، ریاکار، شایعه ساز و علاقمند به دوستى با کفارند. ملاک علاقه شان کامیابى و ملاک غضبشان ، محرومیّت است . نسبت به تعهّداتى که با خدا دارند بى وفایند، نسبت به خیراتى که به مؤ منین مى رسد نگران ، ولى نسبت به مشکلاتى که براى مسلمین پیش مى آید شادند. امر به منکر ونهى از معروف مى کنند. قرآن در برابر این همه انحراف هاى فکرى وعملى مى فرماید: (انّ المنافقین فى الدّرک الاسفل من النار) [ نظرات / امتیازها ]

18) شاید پیش اومده دنبال چیزی می گردیم امابا اینکه جلوی چشم آدمه اما نمی بینیم یا کسی حرفی رو می زنه به ظاهر می شنویم اما اصلا متوجه صحبتهایش نمی شویم و یا حرفی رو می خواهیم بگوییم اما به زبان نمیاید اینها می تواند نمونه هایی باشد از برای درک , می بینند اما نمی بینند نشانه های حق را , می شنوند اما نمی شنوند گفتار حق را , می گویند اما نمی توانند بگویند حق را [ نظرات / امتیازها ]