آیة اللّه میرزا على آقا قاضى قدس سره استاد عرفان علامه طباطبایى قدس سره را در نجف اشرف دیدند که از سبزى فروشى کاهوهاى‏پلاسیده ونامرغوب را خریدارى مى‏کند، از او پرسیدند: چرا این کار را مى‏کنى؟ فرمود: این مغازه‏دار شخص فقیرى است، مى‏خواهم به او کمک کنم، لکن میل دارم که هم آبرویش محفوظ بماند وهم به گرفتن مال بلا عوض عادت نکند! لذا این کاهوها را از او مى‏خرم که به نوایى برسد و براى من فرق زیادى ندارد که کاهوى تازه مصرف کنم، یا کهنه.

دوزخ، حساب جدایى دارد. با اینکه از خداوند نیکى آخرت را مى‏خواهند، ولى براى نجات از آتش، جداگانه دعا مى‏کنند.در دعاها براى نجات از آتش، اصرار و تکرار عجیبى است. مثلا در دعاى مجیر حدود هفتاد بار مى‏خوانیم: »اجِرنا مِن النار یا ربّ« پروردگارا! ما را از آتش جهنّم نجات بده. ویا در دعاى جوشن کبیر که صد بند دارد در پایان هر بند آن مى‏گوییم: »خَلّصنا من النّار یا ربّ«

استغفار و ذکر خداوند، بهترین اعمال عرفات و مشعر است. گرچه در این سرزمین‏ها اصل توقف، شرط است و هیچ عمل دیگرى واجب نیست، امّا در این آیات، قرآن ما را به ذکر خدا و یاد سوابق پرخطا و اشتباه خود و طلب آمرزش درباره گذشته‏ى خویش دعوت مى‏کند. مگر مى‏توان در سرزمینى که اولیاى خدا اشک ریخته‏اند بى‏تفاوت نشست

امام صادق علیه السلام فرمود: تهمت به بى‏گناه، از کوههاى عظیم سنگین‏تر است.

ظلم وخیانت به مردم، خیانت به خود است. زیرا آثار سوء زیر را بدنبال دارد:
الف: سبب از دست دادن روحیّه‏ى صفا و عدالتخواهى است.
ب: عامل محروم کردن مظلومانى است که فردا به پا خواهند خواست.
ج: موجب آماده کردن قهر و دوزخ الهى براى خود است.
د: جامعه را آلوده مى‏کند و این آلودگى دامن خود خائن را هم مى‏گیرد.

حضرت على‏علیه السلام درباره‏ى آیه «اذکروا اللّه قیاماً و قعودا و على جنوبکم» فرمودند: یعنى شخص سالم ایستاده، مریض نشسته و کسى که نشسته نمى‏تواند، خوابیده نماز بخواند.

و کلام آنها (رزمندگان مخلص و آگاه) جز این نبود که گفتند: «پروردگارا گناهانمان و زیاده‏روى‏هایمان را در کارمان ببخش و گامهاى ما را استوار بدار و ما را بر گروه کافران یارى ده.

و چه بسیار پیامبرانى که همراه آنان خداپرستان بسیارى جنگیدند، پس براى آنچه در راه خدا به آنان رسید، نه سستى کردند و نه ناتوان شدند و تن به ذلّت ندادند و خداوند صابران را دوست دارد.

هیچ کس جز به فرمان خدا نمى‏میرد، (و این) سرنوشتى است تعیین شده. و هر کس پاداش دنیا را بخواهد از آن به او مى‏دهیم، و هرکس پاداش آخرت را بخواهد از آن به او مى‏دهیم، و بزودى سپاسگزاران را پاداش خواهیم داد.

روسفیدى و روسیاهى در قیامت، در حقیقت تجسّم همان حالات و روحیّات انسان در دنیاست. کسانى که در دنیا ولایت خدا را پذیرفته‏اند، خداوند آنها را از ظلمات به نور مى‏برد ودر آن روز با چهره‏اى نورانى حاضر مى‏شوند، ولى آنان که به ولایت طاغوت گردن نهاده‏اند، طاغوت‏ها آنان را از نور به ظلماتِ هوس و تفرقه وشرک وجهل سوق مى‏دهند و در قیامت در سیاهى وتاریکى محشور مى‏شوند.

یهود بعد از تغییر قبله‏ى مسلمانان از بیت‏المقدّس به کعبه، ایجاد سؤال و یا القاء شبهه مى‏کردند که به چه دلیلى قبله تغییر یافته است. هرچند در آیات قبل [402]به اجمال و سربسته، خداوند پاسخ اینگونه اعتراضات را بیان فرمود، ولى این آیه نیز بر این حقیقت تکیه مى‏کند که مشرق و مغرب از آن خداست و به هرسو رو کنید، خدا آنجاست. اگر کعبه نیز به عنوان قبله قرار داده شده است، براى تجلّى وحدت مسلمانان و تجدید خاطرات ایثارگرى و شرک ستیزى ابراهیم علیه السلام است. و بدین خاطر داراى قداست و احترام مى‏باشد.