این سوره تهدید کسانى است که خود را مسلمان معرفى کرده‏اند ولى متخلق به اخلاق منافقینند؛ از قبیل سهو از نماز، ریا کردن در اعمال و منع ماعون که هیچ یک از اینها با ایمان به روز جزا سازگارى ندارد.
[ نظرات / امتیازها ]

این سوره هم احتمال دارد مکى باشد و هم مدنى. [ نظرات / امتیازها ]

کلمه «رؤیت» هم می تواند به معناى دیدن با چشم باشد و هم به معناى معرفت. [ نظرات / امتیازها ]

خطاب در این آیه شریفه به رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) است، بدان جهت که فردى شنونده است، نه بدان جهت که پیامبر است؛ در نتیجه خطاب به عموم شنوندگان دنیا خواهد بود.
[ نظرات / امتیازها ]

مراد از «دین»، جزاى یوم الجزاء است؛ پس کسى که دین را تکذیب کند منکر معاد است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

در تفسیر قمى (ج 2، ص 444) در ذیل آیه شریفه «أَ رَأَیْتَ الَّذِی یُکَذِّبُ بِالدِّینِ» آمده که این آیه درباره ابو جهل و کفار قریش نازل شد، و در ذیل آیه شریفه «الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ» آمده که منظور از این جمله کسانى هستند که به کلى نماز را ترک کنند، زیرا اگر صرف سهو آدمى را مستوجب ویل سازد، باید همه مستوجب باشند، چون هر انسانى و مسلمانى در نمازش سهو مى‏کند، امام صادق (علیه السلام) در ذیل این آیه فرموده: منظور تاخیر نماز از اول وقت و بدون عذر است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

این سوره سیماى افراد منفى را معرفى مى‏کند:
کسانى که نسبت به دین، دیدگاه منفى دارند. «یکذّب بالدّین» (ماعون/1)
نسبت به یتیم و مسکین منفى هستند و آنان را طرد مى‏کنند. «یدعّ الیتیم و لا یحضّ» (ماعون/2)
در عبادت و نماز منفى هستند و اخلاص ندارند. «ساهون - یراءون» (ماعون/5و6)
در خدمت به مردم منفى هستند. «یمنعون الماعون» (ماعون/7) [ نظرات / امتیازها ]

مراد از «دین» در اینجا روز قیامت است، مانند «مالک یوم الدین» (حمد/4). [ نظرات / امتیازها ]

مراد از تکذیب دین و معاد در این سوره، تکذیب قلبى است، نه قولى؛ زیرا مخاطب سوره، کسانى هستند که نماز مى‏خوانند ولى نمازشان همراه با ریا و خودنمایى و سهو و غفلت است. [ نظرات / امتیازها ]

مکی‌ است‌ و دارای‌ (7) آیه‌ است‌.



وجه‌ تسمیه: این‌ سوره‌ بدان‌ جهت‌ «ماعون‌» نامیده‌ شد که‌ خدای‌ عزوجل‌ در آخر آن‌ کسانی‌ را که‌ اسباب‌ و آلات‌ منزل‌ را از دیگران‌ بازداشته‌ و آن‌ را به‌ عاریت‌ نمی‌دهند، نکوهش‌ نموده‌ است‌. این‌ سوره‌ «دین‌» نیز نامیده‌ می‌شود به‌ سبب‌ نکوهش‌ کسانی‌ که‌ دین‌؛ یعنی‌ جزای‌ اخروی‌ را منکرند.
به‌ قول‌ جمهور، این‌ سوره‌ مکی‌ است‌ اما به‌ قول‌ ابن‌عباس‌ و قتاده‌ مدنی‌ می‌باشد. «هبه‌ الله» مفسر نابینا در بیان‌ سبب‌ نزول‌ آن‌ گفته‌ است: نصف‌ این‌ سوره‌ در مکه‌ درباره‌ عاصی‌بن‌وائل‌ و نصف‌ آن‌ در مدینه‌ در باره‌ عبدالله بن‌ابی‌ منافق‌ نازل‌ شده ‌است‌. [ نظرات / امتیازها ]

در بیان‌ سبب‌ نزول‌ اقوال‌ چندی‌ آمده‌است‌؛ ابن‌عباس‌ رضی‌الله عنهما می‌گوید: «این‌ آیه‌ درباه‌ عاصی‌بن‌وائل‌ سهمی‌ نازل‌ گردید». اما سدی‌ می‌گوید: «این‌ آیه‌ درباره‌ ولیدبن‌مغیره‌ نازل‌ شد». به‌ قولی: این‌ آیه‌ درباره‌ ابوجهل‌ نازل‌ شد که‌ وصی‌ یتیمی‌ بود پس‌ آن‌ یتیم‌ با تنی‌ برهنه‌ نزدش‌ آمد و از وی‌ مال‌ خود را طلب‌ کرد اما او یتیم‌ را از خود راند. ابن‌جریح‌ می‌گوید: «این‌ آیه‌ درباره‌ ابوسفیان‌ نازل‌ گردید که‌ در هر هفته‌ شتری‌ می‌کشت‌ در این‌ حال‌ یتیمی‌ از وی‌ چیزی‌ خواست‌ اما او آن‌ یتیم‌ را با چوبدست‌ خود راند». [ نظرات / امتیازها ]

یکصد و هفتمین سوره قرآن که مکی است و هفت آیه دارد.تنها می دانم که قرآن کتاب کتاب هاست

این سوره سیماى افراد منفى را معرفى مى‏کند:

کسانى که نسبت به دین، دیدگاه منفى دارند.

نسبت به یتیم و مسکین منفى هستند و آنان را طرد مى‏کنند.

در عبادت و نماز منفى هستند و اخلاص ندارند.

در خدمت به مردم منفى هستند.

«ماعون» از «مَعن» به معناى ابزار و وسایلى است که معمولاً همسایگان به یکدیگر عاریه مى‏دهند تا آنکه نیازشان برطرف شود. مثل ظروف غذاخورى در مهمانى‏ها.
در حدیث مى‏خوانیم: کسى که از دادن لوازم منزل خود به همسایگان دریغ ورزد، خدا روز قیامت لطف خود را نسبت به او دریغ خواهد کرد.
[ نظرات / امتیازها ]

در فضیلت این سوره از رسول خدا صلی الله علیه و اله وسلم روایت شده است: هر کس که زکات اموال خود را پرداخت می کند این سوره را قرائت نماید خداوند او را می آمرزد.

هم چنین از ایشان روایت شده است که هر کس سوره ماعون را پس از نماز عشا قرائت نماید خداوند او را می بخشد و تا و قت اذان صبح او را حفظ می کند.

از امام باقر علیه السلام نیز روایت شده است: هر کس سوره ماعون را در نمازهای واجب و مستحب خود بخواند جزو کسانی است که خداوند نماز و روزه اش را پذیرفته است و او را درباره آنچه در زندگی دنیا انجام داده است محاسبه نمی کند

از امام صادق علیه السلام نیز نقل شده است: هر کس سوره ماعون را بعد از نماز عصر بخواند تا عصر روز بعد در حفظ و امان خداوند خواهد بود.

از امام باقر علیه السلام نیز روایت شده است: هر کس سوره ماعون را در نمازهای واجب و مستحب خود بخواند جزو کسانی است که خداوند نماز و روزه اش را پذیرفته است و او را درباره آنچه در زندگی دنیا انجام داده است محاسبه نمی کند
ختم مجرب

به نیت پیروزی و فتوحات عظیمه از شب دوشنبه تا 15 شب، هر شب 15 بار این سوره را بخواند و در پایان هر یکی بگوید: «یا ایها الذین آمنوا ارکعوا و اسجدوا و اعبدوا ربکم و افعلوا الخیر لعلکم تفلحون» و 15 بار صلوات بفرستد و در پایان همه به سجده رود و حاجت خود را در محضر باریتعالی اعلام دارد [ نظرات / امتیازها ]

کسانى که نسبت به دین، دیدگاه منفى دارند.
نسبت به یتیم و مسکین منفى هستند و آنان را طرد مى‏کنند.
در عبادت و نماز منفى هستند و اخلاص ندارند.
در خدمت به مردم منفى هستند.
«ماعون» از «مَعن» به معناى ابزار و وسایلى است که معمولاً همسایگان به یکدیگر عاریه مى‏دهند تا آنکه نیازشان برطرف شود. مثل ظروف غذاخورى در مهمانى‏ها.
در حدیث مى‏خوانیم: کسى که از دادن لوازم منزل خود به همسایگان دریغ ورزد، خدا روز قیامت لطف خود را نسبت به او دریغ خواهد کرد.
[ نظرات / امتیازها ]

دین در اینجا به معنای روز جزاست یا به معنای دین هست؟ دین را به معنای دین گرفتن اولی است، مگر قرینه‌ای باشد و اگر در جمله «یوم» باشد، به معنای جزاست و الا به معنای دین متعارف است. پس معنا چنین می‌شود که آیا دیدی کسی را که (پیامبر را) به سبب دین تکذیب می‌کند؟ [ نظرات / امتیازها ]

بعد می‌خواهد او را معرفی کند و او کسی است که دو تا رفتار دارد:
فَذَلِکَ الَّذِی یَدُعُّ الْیَتِیمَ (٢) وَلا یَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْکِینِ (٣)او کسی است که یتیم را
می‌راند و نه خود را می‌انگیزد به طعام مسکین و نه دیگری را به طعام مسکین تشویق می‌کند. و از بیان دو رفتار برای این فرد مکذب در می‌یابیم که این تکذیب عملی و رفتاری بوده‌ است.

یعنی مراد مکذب به زبان نیست. این مکذب با رفتارش قابل شناسایی هست. که همان کسی است که یتیم را می‌راند و به طعام مسکین تشویق نمی‌کند. [ نظرات / امتیازها ]

در فراز اول، صحبت از مکذب بالدین است و در فراز دوم تهدید متوجه مصلین شده و فراز دوم به وسیله «فاء» بر فراز اول متفرع شده است. این مطلب چه چیز را می‌فهماند؟

ما در اینجا یک سوره و یک سیاق داریم که دو فراز دارد، که در فراز اول صحبت از «مکذب بالدین» شده و در فراز دوم «مصلین» تهدید شده‌اند. یعنی مصلین جایی تهدید شده‌اند که جای تهدید مکذب بالدین بود. یعنی ما منتظر بودیم که خدا به مکذب بالدین گوش مالی بدهد ولی باید به این سوال پاسخ دهیم که چرا مصلین تهدید شده‌اند؟

جواب این است مصلین یک مفهوم عام هست که مکذب بالدین هم در داخل آن هست و خداوند غیر از اینکه آمد سراغ مصلین « فاء» را در ابتدای بحث مصلین گذاشت که بگوید که بحث من بحث ظاهر ادعایی نیست که کسی بگوید که من «اُصدِّقُ بالدین» یا «اُکذِّبُ بالدین» هستم وکار تمام شود. در فراز اول قرینه را داده بود که مکذب را با رفتار معرفی کرده‌ بود.

پس مکذب بالدین این سوره در نمازگزارها هست او در ظاهر نمازگزار است، ولی این نماز به درد او نخورده است و او را نجات نداده است. [ نظرات / امتیازها ]

بیان اوصاف و تهدید مصلین

بعد می‌فرماید: فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ (۴)

که از اینجا مطلبی جدا می‌شود. چون این جمله أَرَأَیْتَ الَّذِی یُکَذِّبُ بِالدِّینِ (١) تا وَلا یَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْکِینِ (٣)مطلبی تمام هست. و از اینجا به بعد آغاز تهدید «مصلین» هست. آیا به هم ربط دارند؟ بله دارند و بعداً بیان می‌کنیم.

فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ (۴)نماز گزاران را با دو جمله‌ای که هر دو تا «الذین» دارد، معرفی می‌کند. [ نظرات / امتیازها ]

در اینجا سه تا «الذین» نیست. و «یمنعون الماعون» یک «الذین» ندارد. یک «الذین عن صلاتهم ساهون» و یک «الذین یراءون و یمنعون الماعون» داریم که اینها باهم یک «الذین» دارند. و باهم یک وصف هستند.

در «الذین» اول می‌فرماید آن کسانی که در نماز خود سهو کنندگانند. سهو یک بار با «عن» هست و یکبار با «فی». یعنی یک بار می‌گوییم که از نماز سهو کنندگانند و یک بار هم می‌گوییم که در نماز سهوکنندگانند. سهو از نماز به این معنا است که نماز نمی‌خواند یعنی تو او را مصلی می‌بینی ولی او نماز نمی‌خواند و آنچه را که می‌خواند ریاءً می‌خواند.

الَّذِینَ هُمْ یُرَاءُونَ (۶)وَیَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ (٧)آن کسانی که نشان می‌دهند به مردم و از مردم منع ماعون می‌کنند که «ماعون» به کمترین معونه می‌گویند.

یعنی چهره‌‌ای که یک فرد مصلی مورد تهدید دارد به نمایش می‌گذارد، چهره یک فرد نمازخوان هست و خدا می‌گوید من که می‌دانم که این نماز خوان نیست، ولی او نماز می‌خواند و خود را یک آدم مسلمان و نمازخوان، حتی بگوییم اهل مسجد، ( چون یک جنبه ریایی دارد) جلوه می‌دهد، ولی گرفتاران و نیازمندان کمترین سهمی در مال او ندارند و او حاضر نیست که به مردم کمترین مالی بدهد.

در اینجا ما یک نگاه می‌توانیم داشته باشیم و آن اینکه بگوییم او بعضی ‌وقتها نماز نمی‌خواند و وقتی هم می‌خواند به ریا می‌خواند و یک بار هم بگوییم نمی‌خواهد بگوید که نماز نمی‌خواند، او نماز می‌خواند ولی نمایش نماز را به جا می‌آورد، چرا که این مصلی هست و به قرینه مصلی، این آدم نمازخوان هست، ولی نماز خوان حقیقی نیست، یعنی «عن صلاتهم الحقیقیه ساهون» و آن چه را این شخص می‌خواند، نماز حقیقی نیست و فقط خود را نمازخوان جلوه می‌دهد و منع ماعون می‌کند.

یعنی این مصلی اولاً از حقیقت نماز غافل هست و دوماً از دادن ماعون به دیگران هم امتناع می‌کند. [ نظرات / امتیازها ]

بحث سوره این می‌شود که «فویل للمصلین» جایگزینی است برای «فویل له».

استعمال این ظاهر به جای این ضمیر می‌رساند که علت اصلی تهدید مکذب بالدین مصلی بودن است. این مطلب یک پیش‌نیاز دارد که در قرآن قبل از این سوره آمده است که نماز قرار است عاملی برای دوری از دنیاگرایی باشد. در سوره معارج به این مطلب اشاره فرموده است.

إِنَّ الإنْسَانَ خُلِقَ هَلُوعًا (١٩)إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعًا (٢٠)وَإِذَا مَسَّهُ الْخَیْرُ مَنُوعًا (٢١)إِلا الْمُصَلِّینَ (٢٢)الَّذِینَ هُمْ عَلَى صَلاتِهِمْ دَائِمُونَ (٢٣)

در این سوره می‌فرماید که انسان، دنیاپرست آفریده شده است و از این دنیاپرستی فقط نمازگزاران هستند که دور هستند، و بعد خصوصیاتشان را بیان می‌فرماید و به این آیه اشاره می‌کند که:

وَالَّذِینَ هُمْ عَلَى صَلاتِهِمْ یُحَافِظُونَ (٣۴)یعنی مصلی بودن انسان، به او کمک می‌کند، که او به طرف هلوع بودن نرود، یعنی اگر انسان نماز و دین را به درستی در زندگی خود پیاده کرد، او را از هلوع بودن نجات می‌دهد و به او کمک می‌کند که این خصلت را مدیریت کند تا دنیاگرا نشود. ولی اگر نماز در زندگی انسان جای خود را پیدا نکرد، این وصف هلوع بودن انسان او را جزوع و منوع می‌کند.

این انسان قرار بود به وسیله نماز از «دع یتیم» دور شود، قرار بود از وضعیتی که هیچ توجهی به مسکین ندارد دور شود، ولی هیچ اثری برای او نداشته است.

ما در این سوره متوجه می‌شویم که نماز در سیستم زندگی او عمل نکرده و خنثی بوده است، بی‌فایده بوده است. چرا؟ چون این انسان توجهی به حقیقت نماز نداشته است و فقط می‌خواسته خود را نمازخوان جلوه دهد. در کنار نماز خود هیچ توجهی به حق سائل و محروم نداشته است. پس نماز قرار بود که او را دنیاگرایی دور کند ولی برای او هیچ اثری نداشت.

با توجه به این معنا می‌شود گفت که سهل‌انگاری در نماز و ریای در نماز علت دنیا‌گرایی می‌شود. که در قالب دع یتیم و عدم حض بر طعام مسکین بروز می‌کند.

پس أَرَأَیْتَ الَّذِی یُکَذِّبُ بِالدِّینِ (١)فَذَلِکَ الَّذِی یَدُعُّ الْیَتِیمَ (٢)وَلا یَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْکِینِ (٣)فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ (۴)

این شخص نمازگزار کار را به جایی رسانده که مکذب بالدین شده است.

پس وای بر همه آن کسانی که نماز می‌خوانند ولی از حقیقت نماز غافلند، نماز می‌خوانند برای اینکه خود را نمازگزار جلوه می‌دهند، ولی در کنار نماز خواندن به عنوان نمازگزار توجهی به حق دیگران در اموال خود ندارند. وای بر نمازگراران چون اینها دارند به سمت «یکذب بالدین» می‌روند. ریشه اینجاست و مشکل اینجاست. [ نظرات / امتیازها ]

در فراز اول «ذلک الذی یدع الیتیم» و «لا یحض علی طعام المسکین»، شرح «الذی یکذب بالدین» است.
در فراز دوم «الذین هم یراءون و یمنعون الماعون» شرح «مصلین» هست که دارند تهدید می‌شوند. در واقع آیات (۵ و۶ و۷) برگشتشان به آیه (۴) هست و آیه(۲ و۳) برگشتشان به آیه اول هست. [ نظرات / امتیازها ]

تهدید نمازگزاران مکذب بالدین.
خدا تهدید را آورد و روی نمازگزاران متمرکز کرد، نه در غایت. یعنی این تهدید را در مسیر، قرار داد، یعنی این مسیر «مصلین الذین عن صلاتهم ساهون * الذین هم یراءون * ویمنعون الماعون» همان مسیری است که انتهای آن «الذی یکذب بالدین * فذلک الذی یدع الیتیم *و لا یحض علی طعام المسکین» است. خدا تهدید را در مسیر مستقر کرد که شما راه را نروید.
اگر مصلی هستی به حقیقت نماز توجه کن، که حقیقت نماز خداگرایی را در زندگی می‌آورد و حقیقت نماز حب دنیا را از قلب تو می‌برد، حقیقت نماز، تو را آماده می‌کند.

در همان سوره معارج وقتی که مصلین را معرفی می‌کند، می‌فرماید که «و الذین فی اموالهم حق معلوم * للسّائل و المحروم» در همان آیات حقیقت نماز را مشخص می‌کند که همه اموال و دارایی‌ها برای تو نیست و در قبال سائل و یتیم مسئولیت داری.

در این دنیا خدایی وجود دارد و قیامتی وجود دارد و اگر یک انسان، نمازی که می‌خواند بی‌روح و صوری بود، او را به این حقایق راهنمایی نمی‌کند. این نماز، در زندگی انسان عمل نمی‌کند. [ نظرات / امتیازها ]

از خود راندن یتیمان و بی‌توجهی به طعام نیازمندان از نشانه‌های تکذیب دین است. در حقیقت وای بر نمازگزارانی که با غفلت از حقیقت نماز و ریا و منع کمک مالی به دیگران، زمینه فعلیت یافتن این اوصاف را فراهم می‌کنند، یعنی کاری می‌کنند که به دع یتیم و بی‌تفاوتی به طعام مسکین می‌کشد و در عمل کارشان به تکذیب دین می‌کشد. یعنی این رفتارها وقتی بروز کرد، انسان مصداق مکذب بالدین می‌شود. [ نظرات / امتیازها ]

هر سوره‌ای که ارائه می‌شود می‌توان با استفاده از مفاهیم آن سوره در جامعه و در خانواده و در کلاسهای خود و کلاً در هر جایی، راهکاری را ارائه داد.

اگر بنا بود که انبیاء فقط چیزهایی را که به مذاق مردم خوش می‌آید و از آن استقبال می‌کنند، را به مردم بگویند، همه آنها از ما خوش صداتر بودند و خوش بیان‌تر بودند و با بیان آنچه که مردم آن را می‌پسندند، راحتر می‌توانستند خود را در دل همه جا بدهند. پس چرا انبیا همواره در طول تاریخ از جانب مردم در تهدید و آزار و اذیت بودند؟ چون مثلا حضرت شعیب می‌دیدند که مردمانشان در مسائل اقتصادی به فساد کشیده می‌شوند، بیان حقیقت می‌کردند و لحاظ نمی‌کردند که اگر من حقیقت را بگویم جایگاه خود را از دست می‌دهم و اگر بگویم تنها می‌مانم و اگر بگویم همه به من یک طور دیگر نگاه می‌کنند.

ما هم به عنوان یک روحانی در جامعه اسلامی در آن شهری که داریم زندگی می‌کنیم و یا در آن محله‌ای که داریم در آن به سر می‌بریم، اگر ببینیم که در مسائل اقتصادی به فساد کشیده می‌شوند و یا مسائل دیگری اتفاق می‌افتد، نباید منافع فردی را مؤثر در تبلیغ خود قرار دهیم. و اگر این طور باشد، دیگر نمی‌شود آن حرفی را که باید، گفت را گفت و ریشه یابی کرد و راه حل ارائه داد. باید تذکر بدهیم البته نه چکشی! ولی باید عکس العمل نشان دهیم. و ترس از موقعیت و جایگاه و مقام خود نداشته باشیم.

چطور ما اسم خود را جامعه اسلامی بگذاریم و جایی باشد که سر گرسنه زمین بگذارند؟ یعنی مسکین گرسنه بخوابد و یتیم گرسنه بخوابد، بغلش هم اضافه غذا دور ریخته شود به اندازه‌ای که ده خانواده را سیر می‌کند!

این مشکل از کجاست؟ ممکن است که اگر بکاوی به این برسی که طرف اهل مسجد هم هست. و همین نگاه سوره ماعون وقتی عملیاتی بشود، واجب و مستحب دارد، که بحث خمس و زکات و صدقه مستحبی است و غیره که ما الان به آن ورود پیدا نمی‌کنیم.

بحث یتیم و نگاه به یتیم و مسکین در نگاه ما چه قدر جایگاه دارد؟ این نگاهی است که سوره ماعون به ما می‌دهد که این رفتارها عاقبتش مکذب بالدین شدن است و این نمازگزار، نمازگزار نیست و او از حقیقت نماز غافل هست. اگر حقیقت نماز بر روح او حاکم بود، کارش به دع یتیم نمی‌کشید و کارش به عدم حض بر طعام مسکین نمی‌کشید.

این شخص خودش را نمازگزار جلوه می‌دهد! او خیال می‌کند که نمازگزار هست. نشانه اینکه او خود را نمازگزار جلوه می‌دهد این است که از دادن کمترین چیزی به مردم امتناع می‌کند.

آن کسی که نماز می‌خواند و منع ماعون می‌کند این ریاست. ببینید که معیار برای ریا را در این سوره خدا چه چیزی معرفی می‌کند. البته اینکه موقع نماز خواندن توجه انسان به این است که آیا مردم مرا می‌بینند و نسبت به این نماز من چه احساسی دارند؟ و به خاطر مردم خوب نماز بخواند این خودش هم قطعاً ریا است و در جای خودش باید به عنوان یک رذیله اخلاقی بحث و بررسی شود ولی معیاری که این سوره برای ریا می‌دهد، این است که «یراءون و یمنعون الماعون» که این دو صفت دو روی یک سکه‌اند و باهمند. یعنی کسی که منع ماعون می‌کند ریاست، و کسی که ریا می‌کند منع ماعون می‌کند.

یعنی آدمی اگر نماز خواند و دستش به جیبش نرفت و دلش به حال یتیم و مسکین نسوخت، و در مقابل قشر ضعیف جامعه احساس مسئولیت نکرد، این شخص دارد ریا می‌کند. چه نمازی؟! ولو در خلوتش هم این شخص نماز می‌خواند.

حقیقت نماز در اینجا مورد بحث هست و ریا و منع ماعون هم در همین فضا قرار دارند. و این دو باهم قرار داده شده و ریا یک سر‌فصل مجزا از منع ماعون ندارد. بنابراین جهت هدایتی سوره ماعون روشن هست و استفاده‌اش هم در جامعه و برای شخص خودمان و برای دیگران هم روشن است. [ نظرات / امتیازها ]

آقای قرائتی در جلسه همایش قرآنی در تهران نقل می‌کرد یک جمعی مجتهد از شاگردان آیت الله طباطبایی در قم بودند، که هر صبح باهم جمع می‌شدند و باهم تفسیر قرآن می‌کردند.

ایشان می‌گفت:« که من از آقای میانه‌جی (ره) که یکی از آن مجتهدین بود پرسیدم، که شما در این جمع چکار می‌کنید؟» گفت: «ما در این جمع محکمات خدا را متشابه می‌کنیم»! گفتم: «یعنی چه»؟ گفت: « صبح که می‌رویم در جلسه آیه را می‌فهمیم ولی عصر که می‌شود نمی‌فهمیم».

در اینجا هم ممکن است که مطلب را همان اول می‌فهمیم، ولی آن قدر اِن قلت می‌آوریم، دیگر همان مطلب را نمی‌فهمیم. ما در بحث فهم قرآن اگر بخواهیم ذهن خود را باز بگذاریم که افسار گسیخته به هر طرف برود و به هر احتمالی رو بیاورد، فهم قرآن حاصل نمی‌شود. روی ریل لفظ حرکت کنید و نتیجه بگیرید و ترمز نکنید در یک مطلب و بخواهید که به هر احتمالی جواب دهید. [ نظرات / امتیازها ]

بحث روایتی در تفسیر قمی در ذیل آیه شریفه ا رایت الذی یکذب بالدین آمده که این آیه در
باره ابو جهل و کفار قریش نازل شد ، و در ذیل آیه شریفه الذین هم عن صلاتهم ساهون آمده که منظور از این جمله کسانی هستند که به کلی نماز را ترک کنند ، زیرا اگر صرف سهو آدمی را مستوجب ویل سازد ، باید همه مستوجب باشند ، چون هر انسانی و مسلمانی در نمازش سهو می‏کند ، امام صادق (علیه‏السلام‏) در ذیل این آیه فرموده : منظور تاخیر نماز از اول وقت و بدون عذر است .
و در کتاب خصال از علی (علیه‏السلام‏) آمده که در ضمن حدیث چهارصدبندی فرمود : هیچ عملی نزد خدا محبوب‏تر از نماز نیست ، پس مبادا هیچ کاری از کارهای دنیا شما را از نماز در اول وقتش باز بدارد ، برای اینکه خدای عز و جل اقوامی را به همین جرم مذمت نموده و فرموده : الذین هم عن صلاتهم ساهون یعنی کسانی که از در غفلت نسبت به امر نماز و اوقات آن سهل‏انگاری می‏کنند .

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

1 - جمعبندى بحثهاى سوره ماعون
در این سوره کوتاه ، مجموعه اى از صفات رذیله که در هر کس باشد نشانه ایمانى و پستى و حقارت او است آمده ، و قابل توجه اینکه همه آنها را فرع بر تکذیب دین ، یعنى جزا یا روز جزا قرار داده است ،
تحقیر یتیمان ، ترک اطعام گرسنگان ، غفلت از نماز، ریاکارى ، و عدم همکارى با مردم حتى در دادن وسائل کوچک زندگى این مجموعه را تشکیل مى دهد، و به این ترتیب افراد بخیل و خودخواه ، و متظاهرى را منعکس مى کند که نه پیوندى با خلق دارند، و نه رابطه اى با خالق افرادى که نور ایمان و احساس مسؤ ولیت در وجودشان نیست نه به پاداش الهى میان دیشند و نه از عذاب او بیمناکند.
2 - تظاهر و ریا یک بلاى بزرگ اجتماعى
ارزش هر عمل بستگى به ((انگیزه )) آن دارد، و یا به تعبیر دیگر از دیدگاه
اسلام ، اساس هر عمل را، ((نیت )) تشکیل مى دهد، آن هم ((نیت خالص )).
اسلام قبل از هر چیز پرونده نیت را مورد بررسى قرار مى دهد، و لذا در حدیث معروفى از پیغمبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) آمده است که : انما الاعمال بالنیات ، و لکل امرء ما نوى : هر عملى بستگى به نیت او دارد، و بهره هر کس مطابق نیتى است که در عمل دارد.
و در ذیل این حدیث آمده است : آن کس که براى خدا جهاد کند اجرش ‍ بر خداوند بزرگ است ، و کسى که براى متاع دنیا پیکار کند، یا حتى نیت به دست آوردن عقال (طناب کوچکى که پاى شتر را با آن مى بندند) کرده باشد بهره اش فقط همان است .
اینها همه به خاطر آن است که نیت همیشه به عمل شکل مى دهد، آن کس که براى خدا کارى انجام مى دهد، شالوده آن را محکم مى کند، و تمام تلاش او این است که مردم از آن بهره بیشتر گیرند، ولى کسى که براى تظاهر و ریاکارى عملى انجام مى دهد، تنها به ظاهر و زرق و برق آن مى پردازد، بى آنکه به عمق و باطن و شالوده و بهره گیرى نیازمندان اهمیت دهد.
جامعه اى که به ریاکارى عادت کند، نه فقط از خدا و اخلاق حسنه و ملکات فاضله دور مى شود، بلکه تمام برنامه هاى اجتماعى او از محتوا تهى مى گردد، و در یک مشت ظواهر فاقد معنى خلاصه مى شود، و چه دردناک است سرنوشت چنین انسان ، و چنین جامعه اى ؟!
روایات در مذمت ریا بسیار زیاد است ، تا آنجا که آن را نوعى شرک نامیده اند، و ما در اینجا به ذکر سه روایت تکان دهنده قناعت مى کنیم :
1 - در حدیث از پیغمبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) آمده است : سیاتى على الناس
زمان تخبث فیه سرائرهم ، و تحس فیه علانیتهم ، طمعا فى الدنیا لا یریدون به ما عند ربهم ، یکون دینهم ریاء، لا یخالطهم خوف ، یعمهم الله بعقاب فیدعونه دعاء الغریق فلا یستجیب لهم !:
زمانى بر مردم فرا مى رسد که باطنهاى آنها زشت و آلوده مى شود، و ظاهرشان زیبا، به خاطر طمع در دنیا این در حالى که علاقه اى به پاداشهاى پروردگارشان ندارند ، دین آنها ریا مى شود، و خوف خدا، در دل آنها وجود ندارد، خداوند همه آنها را به عذاب سختى گرفتار مى کند، و هر قدر خدا را مانند شخص غریق بخوانند هرگز دعایشان مستجاب نمى شود.
2 - در حدیث دیگرى از امام صادق (علیه السلام ) مى خوانیم که به یکى از یارانش به نام زراره فرمود. من عمل للناس کان ثوابه على الناس ‍ یا زراره ! کل ریاء شرک !: کسى که براى مردم عمل کند ثوابش بر مردم است ، اى زراره ! هر ریائى شرک است !.
3 - در حدیث دیگرى از پیامبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) آمده است :
ان المرائى یدعى یوم القیامة باربعة اسماء: یا کافر! یا فاجر! یا غادر! یا خاسر! حبط عملک ، و بطل اجرک ، فلا خلاص لک الیوم ، فالتمس ‍ اجرک ممن کنت تعمل له !: شخص ریاکار در روز قیامت با چهار نام صدا زده مى شود: اى کافر! اى فاجر! اى حیلهگر! واى زیانکار ! عملت نابود شد، و اجرت باطل گشت ، امروز هیچ راه نجاتى ندارى ، پاداش ‍ خود را از کسى بخواه که از براى او عمل کردى !.
خداوندا! خلوص نیت ، سخت مشکل است ، خودت ما را در این راه یارى فرما.
پروردگارا! آنچنان ایمانى به ما مرحمت کن که جز به ثواب و عقاب تو نیندیشیم و رضا و خشنودى و غضب خلق در راه تو براى ما یکسان باشد.
بارالها! هر خطائى در این راه تاکنون کرده ایم بر ما ببخش .
آمین یا رب العالمین

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

تکذیب دین ممکن است به دوصورت باشدیکی اینکه کسی علنی دین راتکذیب کندودیگراینکه شخص علنی دست به اینکارنمی زندبلکه عمل مکذب راانجام می دهد مخاطب این آیه مسلمانان هستند نه کافران وبی دینان.قرآن ازکسانی که نمازمی خوانندوبه فکرانفاق نیستندویتیم راازخودمی رانندتنفردارد.سهووغفلت درنمازمراتبی دارد:1)سهل انگاری درخودنمازمانندرعایت نکردن قرائت2)غفلت دروقت ومکان نماز3)عدم بروزاموری که به خواص نمازمربوط می گرددمثلا"نمازکسی که اوراازگناه وفحشاباز ندارد. [ نظرات / امتیازها ]

در فضیلت این سوره از رسول خدا صلی الله علیه و اله وسلم روایت شده است: هر کس که زکات اموال خود را پرداخت می کند این سوره را قرائت نماید خداوند او را می آمرزد. هم چنین از ایشان روایت شده است که هر کس سوره ماعون را پس از نماز عشا قرائت نماید خداوند او را می بخشد و تا و قت اذان صبح او را حفظ می کنداز امام باقر علیه السلام نیز روایت شده است: هر کس سوره ماعون را در نمازهای واجب و مستحب خود بخواند جزو کسانی است که خداوند نماز و روزه اش را پذیرفته است و او را درباره آنچه در زندگی دنیا انجام داده است محاسبه نمی کند.( از امام صادق علیه السلام نیز نقل شده است: هر کس سوره ماعون را بعد از نماز عصر بخواند تا عصر روز بعد در حفظ و امان خداوند خواهد بود.( [ نظرات / امتیازها ]

سوره ی «ماعون» کلاً در نقد و نکوهش کسانی است که خود را دیندار می دانند، ولی هیچ عمل مثبت و سازنده ای در جهت خدمت به همنوعان شان انجام نمی دهند.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

سوره ماعون در مکه نازل شده و شامل هفت آیه و بیست و پنج کلمه و صد و بیست و پنج حرف میباشد.

در خواص و ثواب تلاوت این سوره ابن بابویه از حضرت صادق(ع) روایت کرده فرمود: هر کس سوره ماعون را در نمازهای واجب قرائت کند خداوند نماز و روزه او را قبول می‌فرماید و حساب اعمال او را نکشد.

در خواص القرآن از پیغمبر اکرم(ص) روایت کرده فرمود: هر کس سوره ماعون را تلاوت کند خداوند او را بیامرزد صد مرتبه ایت سوره را هنگام صبح قرائت کند خداوند او را تا صبح دیگر حفظ کند و همچنین چنانچه آن را در شب بخواند.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]