1) غرض سوره، عتاب هر کسى است که ثروتمندان را بر ضعفاء و مساکین از مؤمنین مقدم مى‏دارد، اهل دنیا را احترام مى‏کند و اهل آخرت را خوار مى‏شمارد، بعد از این عتاب رشته کلام به اشاره به خوارى و بى‏مقدارى انسان در خلقتش و اینکه در تدبیر امورش سراپا حاجت است و با این حال به نعمت پروردگار و تدبیر عظیم او کفران مى‏کند کشیده شده، و در آخر سخن را با ذکر قیامت و جزاء و تهدید مردم خاتمه مى‏دهد، و این سوره بدون هیچ تردیدى در مکه نازل شده است. [ نظرات / امتیازها ]

1) نقص عضو نشانه نقص شخصیّت نیست. (احترام نابینایان و معلولین و افراد ناقص الخلقه لازم است.) {عبس و تولّى أن جائه الاعمى} [ نظرات / امتیازها ]

1) ارزش اخلاق به خاطر کمال ذاتى آن است، نه خوشایند دیگران. (نابینا که عبوس کننده را نمى‏بیند تا شاد یا ناراحت شود.) {عبس و تولّى أن جائه الاعمى} [ نظرات / امتیازها ]

2) به ظاهر افراد نمى‏توان قضاوت کرد. (گاهى نابینا، از افرا بینا طالب‏تر است) {الاعمى... لعلّه یزکّى‏} [ نظرات / امتیازها ]

3) میزان پذیرش افراد جامعه متفاوت است. در برابر ارشاد و دعوت پیامبر، گروهى تزکیه مى‏شوند و گروهى در حدّ تذکّر سود مى‏برند. {یزّکّى او یذکّر} [ نظرات / امتیازها ]

3) اسلام با روحیه استکبار و تحقیر دیگران مخالف است. {ما یدریک لعلّه یزّکى} [ نظرات / امتیازها ]

4) تذکّر دادن، بى نتیجه نیست و اثر خود را مى‏گذارد. {یذّکر فتنفعه الذکرى‏} [ نظرات / امتیازها ]

5) اصل، ایمان انسان‏هاست نه ثروت و سرمایه آنها. {امّا من استغنى امّا من... یخشى} [ نظرات / امتیازها ]

5) احساس بى‏نیازى محکوم است. جمله «امّا من استغنى» در مقام انتقاد است. [ نظرات / امتیازها ]

5) احساس بى‏نیازى و خود را کامل و بى نیاز دانستن، سبب محروم شدن از تزکیه است. {من استغنى‏... اَلاّ یزکّى‏} [ نظرات / امتیازها ]

6) در شیوه تبلیغ برخورد دوگانه با فقیر و غنى جایز نیست. {فانت له تصدّى‏ - فانت عنه تلهّى‏} [ نظرات / امتیازها ]

7) پیامبر (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) مسئول ارشاد مردم است نه اجبار آنان. {و ما علیک ألاّ یزکّى‏} [ نظرات / امتیازها ]

8) طبقه محروم با سرعت به سراغ اسلام مى‏آیند. {جاءک یسعى‏} [ نظرات / امتیازها ]

8) خشیت درونى با تلاش و حرکت بیرونى باید توأم باشد. {یسعى‏ و هو یخشى‏} [ نظرات / امتیازها ]

8) راه خودسازى، درک محضر پیامبر (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و یا استاد ربّانى است. {جاءک یسعى‏} [ نظرات / امتیازها ]

1) سوره عبس یا «السفر»، « اعمی» (1) هشتادمین سوره قرآن کریم است که مکی و 42 آیه دارد.
رسول خدا صلی الله علیه و اله وسلم فرموده اند: هر کس سوره عبس را قرائت نماید روز قیامت در حالی خواهد آمد که شادمان و خندان است. (2)
امام صادق علیه السلام نیز فرمودند: هر کس سوره عبس را قرائت نماید در بهشت زیر پرچم و سایه خداوند و مشمول کرامت خداوند خواهد بود و این کار کوچکی نزد خداوند است.(3)
همچنین از ایشان نقل شده است: هر کس هنگام بارش باران این سوره را قرائت نماید خداوند به تعداد قطرات باران گناهانش را می آمرزد. (4)

آثار و برکات سوره
1) مصون ماندن از خطرات
امام صادق علیه السلام می فرماید: اگر مسافر در راهش سوره عبس را قرائت نماید از خطرات پیش رویش در سفر باز داشته می شود.
همچنین فرموده اند: هر کس سوره عبس را بر کاغذ یا پوست سفیدی بنویسد هر جا که می رود همراه خود داشته باشد در راهش جز خیر و خوبی نمی بیند و از خطرات به اذن خداوند در امان است.(5)
2) پیدا شدن گمشده
مرحوم کفعمی در کتاب خود آورده است که قرائت این سوره موجب پیدا کردن گم شده و بازگشت غایب می شود.(6)
_____________________
پی نوشت:
(1) درمان با قرآن، ص136
(2) مجمع البیان، ج10، ص263
(3) ثواب الاعمال، ص121
(4) مستدرک الوسائل، ج6، ص210
(5) تفسیرالبرهان، ج5، ص580
(6) المصباح کفعمی، ص182 [ نظرات / امتیازها ]

1) خداوند، نقاط ضعف مسلمانان صدراسلام را به آنان گوشزد مى کرد و ایشان را با خطاهایشان آشنا مى ساخت.

عبس و تولّى [ نظرات / امتیازها ]

1) لزوم آگاهى از شیوه صحیح برخوردهاى اجتماعى و پرهیز از برخورد نامناسب با مردم

عبس و تولّى
[ نظرات / امتیازها ]

2) روشندلان مسلمان ـ هرچند فقیر باشند ـ شایسته احترام اند و اهانت یا اظهار کدورت از همنشینى با آنان، مجاز نیست.

عبس و تولّى . أن جاءه الأعمى

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

4) تذکرات دینى براى انسان، سودمند است و آموختن آن او را براى تزکیه آماده مى سازد.

لعلّه یزّکّى . أو یذّکّر فتنفعه الذکرى

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

4) خوددارى از ارشاد کسانى که در مسیر خودسازى قرار دارند و استنکاف از راهنمایى پندپذیران، کردارى نکوهیده و ناروا است.

عبس ... و ما یدریک لعلّه یزّکّى . أو یذّکّر
[ نظرات / امتیازها ]

5) کسانى که خود رااز پند و اندرزهاى الهى بى نیاز مى پندارند، شایسته بذل توجّه کامل از سوى ارشادگران و مبلّغان نیستند.

فأنت له تصدّى

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

6) کسانى که شایستگى ارشاد دیگران را ندارند، مسؤول ناپاکى آنان نیز نیستند.*

و ما علیک ألاّ یزّکّى

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

7) معارف و تعالیم دین، مایه پاکى انسان از پلیدى ها است.

و ما علیک ألاّ یزّکّى

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

9) ترس از خدا و نگرانى از دست نیافتن به تزکیه نفس، ترسى به سزا و حالتى مطلوب در پیشگاه خداوند

و هو یخشى
[ نظرات / امتیازها ]

10) زوم پرهیز مبلّغان، از برخوردهاى ناهنجارى که زمینه گریز مردم از مجلس وعظ و ارشاد گردد.

لعلّه یزّکّى ... فأنت عنه تلهّى [ نظرات / امتیازها ]

2) طبرسی چنین نقل می کند: از امام جعفر صادق علیه السلام نقل شده است: رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم آنگاه که عبدالله بن امّ مکتوم را می دید، می فرمود: خوش آمدی، خوش آمدی، به خدا سوگند! خداوند تبارک و تعالی در خصوص تو، مرا سرزنش نخواهد کرد و آن قدر رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم در حق عبدالله بن امّ مکتوم لطف و مهربانی می کرد که او، خود را از پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم دور نگاه می داشت (کمتر به دیدار ایشان می رفت)

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

1)
دو قطره آب که به هم نزدیک شوند، تشکیل یک قطره بزرگتر میدهند...

اما دوتکه سنگ هیچگاه با هم یکی نمی شوند !
پس هر چه سخت تر و قالبی تر باشیم،
فهم دیگران برایمان مشکل تر، و در نتیجه
امکان بزرگتر شدنمان نیز کاهش می یابد...
آب در عین نرمی و لطافت در مقایسه با سنگ،
به مراتب سر سخت تر، و در رسیدن به هدف خود
لجوجتر و مصمم تر است.
سنگ، پشت اولین مانع جدی می ایستد.
اما آب... راه خود را به سمت دریا می یابد.
در زندگی، معنای واقعی
سرسختی، استواری و مصمم بودن را،
در دل نرمی و گذشت باید جستجو کرد.
گاهی لازم است کوتاه بیایی...
گاهی نمیتوان بخشید و گذشت...
اما می توان چشمان را بست وعبور کرد
گاهی مجبور می شوی نادیده بگیری...
گاهی نگاهت را به سمت دیگر بدوزی که نبینی....
ولی با آگاهی و شناخت
و آنگاه بخشیدن را خواهی آموخت
[ نظرات / امتیازها ]

1) به دنبال آمدن " عبس " و " الرحمن الرحیم "

تنافر زیاد " رحم " با " عبس " مذموم بودن عبوسی را ابتداء به صورت شدید نشان می دهد .

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

1) ده آیه انتقاد به خاطر چهره در هم کشیدن و عبوس کردن در برابر نابینایی که برای او خنده و ترشرویی فرقی ندارد، نشان دهنده حساسیت اسلام در برخورد با طبقه محروم است . [ نظرات / امتیازها ]

1) وجود نقص در اعضا انسان ها عیب نیست.
ما در مواجه با این انسان ها باید به عنوان نشانه ای بگیریم
جهت یادآوری و شکرگذاری خداوند متعال برای برخورداری از نعمت سلامتی جسمی
هر مخلوق خدا نشانه ای است از الطاف پروردگار در حق مخلوقاتش [ نظرات / امتیازها ]

1) پیامبر اسلام(ص)فرمود:«کسی که سوره عبس را بخواند روز قیامت در حالی وارد محشر می شود که صورتش خندان و بشاش است».[7] ـ [8]

[ نظرات / امتیازها ]

8) 1 - ابن ام مکتوم، با آن که از دیدن عاجز بود، براى رساندن خویش به مجلس وعظ و ارشاد پیامبر(ص)، راه را با شتاب مى پیمود.
من جاءک یسعى
2 - معارف دین، سزاوار جستجو و تلاش در راه فراگیرى آن از محضر عالمان است.
من جاءک یسعى
3 - درک محضر استاد و تلاش براى حضور در مجلس او، از وظایف طالبان دانش است.
جاءک یسعى
5 - برای به کمال رسیدن، تنها خشیت کافی نیست
خشیت درونى با تلاش و حرکت بیرونى باید توأم باشد. (یسعى‏ 8 و ایه بعدی : 💐"و هو یخشى عبس/9 ‏) 🌷 [ نظرات / امتیازها ]

5) 🔹گاهی؛ عدم دقت در ترجمه دقیقه لغات قرآن کریم؛ تفسیر آیه را از مسیر اصلی خارج می کند.
🌱عده ای از مفسران، موضوع آیه را به مسئله فقر و غنا کشیده و (به استناد نکوهش موجود در مفاد شریفه ی "استغنی") اینگونه استنباط کرده اند که نباید فقیر و غنی را یکی دانست و فقیر و مستضعف را باید مقدم دانست !
🌱در حالی که در اینجا سخن از فقر و غنا نیست. امتیاز ابن ام مکتوم، فقر و نابینائی نبود. امتیاز او،اشتیاق برای تقویت ایمان و یادگیری قرآن بود.
🌱این اشتباه از آنجا نشات گرفت که لغت " اِستَغنی" را " خود را ثروتمند دانست" معنا کردند. در حالی که مراد از " استغنی" ؛"خود را بی نیاز دانست" است. یعنی سران قریش که خود را از پند و اندرز حضرت رسول اکرم(ص) و قرآن کریم؛ بی نیاز می دانستند. والله اعلم 🌷 [ نظرات / امتیازها ]