(هل اتیک حدیث الغاشیه ):(آیا داستان روز فراگیر قیامت به تو رسیده است )؟ [ نظرات / امتیازها ]

1 - خداوند، هشداردهنده به انسان ها و تشویق کننده آنان به شنیدن حوادث قیامت

هل أتیـک حدیث الغـشیة

استفهام در «هل أتاک»، براى ترغیب به شنیدن پاسخ است و خطاب در آن، گرچه ممکن است به طور مستقیم متوجه پیامبر(ص) باشد; ولى به دلیل سیاق آیات، مراد عموم انسان ها است.

2 - قیامت، انسان ها را در میان گرفته و راه گریز را بر آنها خواهد بست.

هل أتیـک حدیث الغـشیة

«غشاء» و «غطاء» (پوشاننده) به یک معنا است و قیامت، از آن جهت «غاشیة» نامیده مى شود که با حوادث سهمگین خود، خلق را احاطه مى کند. (مقاییس اللغة)

3 - قیامت، روزى بزرگ و هنگامه حوادث و رخدادهاى شگفت است.

حدیث الغـشیة

«غاشیة» به معناى داهیه (کار بزرگ) است (نهایه ابن اثیر) و همان گونه که در موارد بد و ناخوشایند به کار مى رود، در موارد خوب نیز استعمال مى شود و قیامت به همین مناسبت «غاشیة» نامیده شده است. استفهام از شنیدن خبر قیامت، نشانگر این است که در آن روز، حادثه هایى قابل توجّه و سزاوار بازگو کردن و شنیدن به وقوع خواهد پیوست.

4 - برانگیختن مخاطب به دقت در گفتار و تشویق او به شنیدن گزارش، روشى مطلوب در شیوه اطلاع رسانى است.

هل أتیـک

5 - «غاشیه» از نام هاى قیامت

الغـشیة
[ نظرات / امتیازها ]

[1] ‌اگر‌ وحی‌ نمی‌بود، و ‌اگر‌ آیات‌ ‌آن‌ ‌به‌ سختی‌ درهای‌ قلوب‌ ‌را‌ نمی‌کوفت‌، دل‌ آدمی‌ ‌که‌ گرفتار غمها و شادیهای‌ زندگی‌ ‌او‌ ‌است‌، چگونه‌ ‌به‌ اندیشه قیامت‌ و هولها و هراسهای‌ ‌آن‌ می‌افتاد! صفات‌ ‌اینکه‌ روز همه قلب‌ ‌را‌ پر می‌کند و باز ‌هم‌ باقی‌ ‌است‌ ... ولی‌ ‌ما ‌از‌ ‌آن‌ غافل‌ و ‌به‌ آنچه‌ ‌در‌ ‌اینکه‌ دنیا ‌با‌ ‌آن‌ دست‌ ‌در‌ گریبانیم‌ مشغولیم‌ ‌که‌ بسیار بزرگ‌ می‌نماید، ‌در‌ صورتی‌ ‌که‌ ‌در‌ مقایسه ‌با‌ آنچه‌ ‌در‌ ‌آن‌ روز خواهد ‌بود‌ بسیار ناچیز ‌است‌.
«هَل‌ أَتاک‌َ حَدِیث‌ُ الغاشِیَةِ‌-‌ آیا خبر قیامت‌ ‌به‌ تو رسیده‌!» پرسش‌ اثری‌ بزرگ‌ ‌در‌ جان‌ آدمی‌ دارد، و پرسش‌ ‌در‌ ‌اینکه‌ جا ‌از‌ مطلب‌ مهمی‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌خود‌ ‌را‌ تثبیت‌ می‌کند و ‌با‌ عظمتی‌ ‌که‌ دارد ‌به‌ دنبال‌ تو می‌آید، ‌در‌ صورتی‌ ‌که‌ ‌از‌ سخنان‌ ناچیز ‌پس‌ ‌از‌ شنیده‌ شدن‌ اثری‌ ‌بر‌ جای‌ نمی‌ماند. آری‌، سخن‌ درباره غاشیه‌ ‌است‌، ‌یعنی‌ حقیقتی‌ ‌که‌ همه‌ چیز ‌را‌ می‌پوشاند و فرا می‌گیرد. خشکی‌ و دریا و
کوه‌ها و زندگان‌ ... همه‌ ‌را‌ قیامت‌ فرا می‌گیرد، و آسمانها و آنچه‌ ‌در‌ ‌آنها‌ ‌است‌ ‌به‌ ‌آن‌ سنگین‌ بار می‌شود، ‌پس‌ چه‌ رسد ‌به‌ آدمی‌؟ ... چه‌ چیز ‌از‌ قیامت‌ ‌ما ‌را‌ می‌پوشاند!

آیا دود ‌آن‌ ‌است‌ ‌که‌ پروردگارمان‌ درباره ‌آن‌ چنین‌ گفته‌ ‌است‌: یَوم‌َ تَأتِی‌ السَّماءُ بِدُخان‌ٍ مُبِین‌ٍ یَغشَی‌ النّاس‌َ، ‌ یا ‌ آتش‌ ‌آن‌: وَ تَغشی‌ وُجُوهَهُم‌ُ النّارُ ...، ‌ یا ‌ زلزله‌های‌ ‌آن‌: إِذا زُلزِلَت‌ِ الأَرض‌ُ زِلزالَها وَ أَخرَجَت‌ِ الأَرض‌ُ أَثقالَها ...، ‌ یا ‌ بانگها و کوبشها و فریادهای‌ کر کننده گوش‌ ‌آن‌، ‌ یا ‌ همه هول‌ و هراسهای‌ ‌آن‌، آری‌، همین‌ غاشیه‌ ‌است‌ ‌که‌ هیچ‌ کس‌ نمی‌تواند ‌از‌ ‌آن‌ بگریزد، و ‌آن‌ پوشش‌ فراگیری‌ ‌است‌ ‌که‌ هیچ‌ جزئی‌ ‌از‌ اجزاء آدمی‌ ‌را‌ راحت‌ نمی‌گذارد. [ نظرات / امتیازها ]

هَلْ أَتاکَ حَدِیثُ الْغاشِیَةِ

هان اى پیامبر! آیا داستان آن روز فراگیرنده و پوشاننده به تو رسیده است؟

از دیدگاه گروهى از جمله «ابن عباس»، «حسن» و «قتاده» روى سخن با پیامبر مى باشد و منظور این است که: بى تردید خبر روز رستاخیز و هراس و سختى هاى آن که یکباره همه را فرامى گیرد به تو رسیده است.

اما از دیدگاه کروهى دیگر واژه «غاشیه» به معنى عذاب و آتش است که چهره هاى کفرگرایان را فرا مى گیرد.

آیه مورد بحث بسان این آیه است که مى فرماید: ... و تغشى وجوههم النار(143) و چهره هایشان را آتش مى پوشاند. [ نظرات / امتیازها ]

در آغاز این سوره به نام تازه اى درباره قیامت برخورد مى کنیم که آن ((غاشیه )) است ، مى فرماید:
((آیا داستان غاشیه به تو رسیده است ))؟! (هل اتیک حدیث الغاشیه ) ((غاشیه )) از ماده ((غشاوة )) به معنى پوشاندن است ، انتخاب این نام براى قیامت به خاطر آن است که حوادث وحشتناک آن ناگهان همه را زیر پوشش خود قرار مى دهد.
بعضى گفته اند به خاطر آن است که خلق و اولین و آخرین در آن روز براى حساب جمع مى شوند.
و نیز گفته اند که منظور آتشى است که چهره هاى کفار و مجرمان را مى پوشاند.
ولى تفسیر اول از همه مناسب تر است .
ظاهر این است که مخاطب در این آیه شخص پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) است و ذکر این جمله به صورت استفهام از شخص پیغمبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) براى بیان عظمت و اهمیت آن روز بزرگ است .
بعضى نیز احتمال داده اند که مخاطب در این آیه هر انسانى است ، ولى این معنى بعید به نظر مى رسد. [ نظرات / امتیازها ]

هَلْ أَتاکَ حَدِیثُ الْغاشِیَةِ: استفهام، اشعار به تقریر و اعجاب و تعظیم دارد. حدیث به معناى پیش آمد بى‏سابقه یا به معناى مصدرى (حدوث)، یا حادثه و به تقدیر مضاف (خبر)، و اضافه حدیث به الغاشیه، اضافه موصوف به صفت است. گویا اکتفاء به وصف کوتاه الغاشیه، براى این است که چگونگى و خصوصیات آن را نمیتوان دریافت، تصویرى که از این حادثه بزرگ میتوان نمود، همین است که همه کس و همه چیز را فرامیگیرد و میپوشاند: فَارْتَقِبْ یَوْمَ تَأْتِی السَّماءُ بِدُخانٍ مُبِینٍ، یَغْشَى النَّاسَ هذا عَذابٌ أَلِیمٌ مراقب و نگران باش روزى را که آسمان با خود دودى آشکار آورد، مردم را فرا میگیرد، این عذاب بس دردناک است- آیات 10 و 11 سوره 44» أَ فَأَمِنُوا أَنْ تَأْتِیَهُمْ غاشِیَةٌ مِنْ عَذابِ اللَّهِ آیا از اینکه فراگیرنده‏اى از عذاب خدا به آنان رخ نماید در امان هستند؟- از آیه 108 سوره 12». از بیان و اشاره این دو آیه، چنین برمى‏آید که مقصود از غاشیه، اوضاع و احوالى است که در نهایت کار جهان، و پیش از رستاخیز بزرگ حادث میشود، و تعبیر دیگرى است از «طامه» که در سوره النازعات آمده. شاید که الغاشیه تعبیر جامعى از عذاب و احوال و اهوال قیامت باشد، چنان که در این آیات به آن تصریح شده است:
یَوْمَ یَغْشاهُمُ الْعَذابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ روزى که فراگیرد عذاب آنان را از بالایشان و از زیر پایشان- از آیه 55 سوره 7» «و تَغْشى‏ وُجُوهَهُمُ النَّارُ» و میپوشاند روى آنان را آتش- از آیه 50 سوره 14» «وَ مِنْ فَوْقِهِمْ غَواشٍ» و از بالاى سرشان پوشنده و فراگیرنده‏هاست- از آیه 41 سوره 7». در حقیقت این عذاب محیط و فراگیرنده در قیامت، شاید بروز کفر و شرک و احاطه آثار گناه بر فطرت و استعدادها میباشد: بَلى‏ مَنْ کَسَبَ سَیِّئَةً وَ أَحاطَتْ بِهِ خَطِیئَتُهُ فَأُولئِکَ أَصْحابُ النَّارِ آرى کسى که بدى فراهم آرد و خطاى آن وى را فراگیرد، پس همین‏ها یاران آتشند- آیه 81 سوره 2» إِنَّا أَعْتَدْنا لِلظَّالِمِینَ ناراً أَحاطَ بِهِمْ سُرادِقُها ما براى ستمکاران آتشى را فراهم کرده‏ایم که پرده‏هاى افراشته آن، فرا گرفته آن را- از آیه 29 سوره 18» وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَةٌ بِالْکافِرِینَ و همانا جهنم احاطه دارد بر کافران- از آیه 29 سوره 9 و آیه 55 سوره 29».
بهر صورت که باشد، کلمه «الغاشیة» میتوان اشاره‏اى به حوادث نهایى جهان و پیش درآمد قیامت باشد، از این جهت که سراسر زمین و آسمان ما را فرامیگیرد، و اندیشه‏ها
را پر از هراس و وحشت مینماید، و همه چیز را از یاد میبرد. و نیز مى‏تواند عذابى باشد که در قیامت دوزخیان را فرا میگیرد، و منافذ رحمت و خیر و نجات را به روى آنان مى‏پوشاند، مایه این عذاب همان کفر و ظلم و گناه است. همه این حوادث و تحولاتى که از اندیشه بشر دور و برتر است، معلول اراده قاهرانه خداوند و قسمتى مربوط به مکتسبات و اعمال انسان میباشد. [ نظرات / امتیازها ]

بسم الله الرحمن الرحیم
(1) مقصود از غاشیه قیامت است و بدو جهت قیامت را غاشیه نامیده‏اند یکى روزى است که عذاب فرو میگیرد کفّار را و قیامت چنین است که یک دفعه عذاب بر خلق فرود مى‏آید چنانچه فرموده
أفَأَمِنُوا أَنْ تَأْتِیَهُمْ غاشِیَةٌ مِنْ عَذابِ اللَّهِ ( یوسف , 107) و دیگر قیامت را غاشیه نامیده‏اند بمناسبت آنکه خلق اولین و آخرین در آنجا جمعند یا آنکه چون هول و اضطراب همه را فرا میگیرد قیامت را غاشیه نامیده‏اند.
(2) غاشیه آتش است که آتش فرا میگیرد روهاى کفّار را قال اللَّه تعالى وَ تَغْشى‏ وُجُوهَهُمُ النَّارُ(ابراهیم , 50 )وَ مِنْ فَوْقِهِمْ غَواشٍ(اعراف , 41)
(3) غاشیه اهل آتشند که باطراف آنان آتش احاطه دارد (تفسیر کبیر) بهتر این است که گفته شود یکى از نامهاى قیامت الغاشیه است زیرا که تمام توجیهاتى که مفسرین کرده‏اند بر همان قیامت صادق آید که همه مردم جمعند و هول و اضطراب تمام افراد را فرو گرفته و عذاب و آتش بکفار احاطه نموده پس یکى از اسماء قیامت الغاشیه میشود و شاید هل استفهامى در (هل اتیک) اشاره ببزرگى و عظمت روز قیامت دارد مثل اینکه در عرف راجع بمطلب بزرگى بعضى از بعض دیگر بطور سؤال و پرسش میکنند که آیا میدانى چه واقعه بزرگى واقع گردیده و نه این است که حضرتش هیچ اطلاعى از واقعه قیامت نداشته و از وى سؤال شود , آیا میدانى یا نمیدانى اصلا سؤال از دانستن و ندانستن نسبت بخدایى که عالم بما فى الضمیر است مورد ندارد او بهتر میداند پس چه جاى سؤال است. [ نظرات / امتیازها ]

این سوره بیست و شش آیه دارد و در مکّه نازل شده است.
«غاشیه» یکى از نام‏هاى قیامت است که در آیه اول این سوره و نام سوره نیز قرار گرفته است.
همانند دیگر سوره‏هاى مکى، این سوره نیز به حالات بهشتیان و دوزخیان در قیامت پرداخته و در مقام انذار مشرکان و بشارت به مؤمنان است.
آنگاه نشانه‏هاى قدرت الهى در آفرینش زمین و آسمان و برخى موجودات، بیان شده است، که هم استدلالى بر یگانگى مبدء هستى است و هم دلیلى بر قدرت خداوند بر آفرینش دوباره انسان‏ها در قیامت. و در پایان، پیامبرش را فرمان مى‏دهد تا همواره مردم را تذکّر دهد و ارشاد کند و البتّه بداند که قرار نیست همه به او ایمان آورند و خداوند اراده کرده است که انسان‏ها با اختیارشان راه خود را انتخاب نمایند. [ نظرات / امتیازها ]

قوله تعــــالی: {هَلْ أَتاکَ حَدیثُ الْغاشِیَةِ وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ خاشِعَةٌ عامِلَةٌ ناصِبَةٌ تَصْلی‏ ناراً حامِیَةً تُسْقی‏ مِنْ عَیْنٍ آنِیَةٍ لَیْسَ لَهُمْ طَعامٌ إِلاَّ مِنْ ضَریعٍ لا یُسْمِنُ وَ لا یُغْنی‏ مِنْ جُوعٍ}
"ای رسول ما آیا خبر هولناک قیامت که همه چیز را با هول و هیبت میپوشد بر تو حکایت شده در آن روز رخسار طائفه ای ترسناک و ذلیل باشد و همه کارشان رنج و مشقت است و پیوسته در آتش سوزان دوزخ معذبند و از چشمه آب گرم جهنم نوشند و نیست برای آنها طعامی مگر کثافات اهل دوزخ و نه فربه کند آن طعام کسی را و نه سیر کند."
در کافی ذیل آیات فوق از حضرت صادق ع روایت کرده فرمود: فرا گیرد این مردم را شمشیر حضرت قائم عج و طاقت ندارند که امتناع کنند از آن شمشیر, آنها عمل میکنند بغیر آنچه خــــداوند نازل نموده و منصوب میکنند غیر اولی الامر را به ولایت و وصایت و افروختند آتش جنگ را در دنیا و در آخرت آتش جهنم برای ایشان افروخته شود و فرمود: مصداق حقیقی آیه ناصبیها و زیدیه و واقفیه و کساکنیه مخالف مخالفت دین خـــدا را نمودند میباشد, هر چند آنها کوشش در عبادت و نماز و روزه کنند اما خــــداوند در اثر مخالفت, اعمال ایشان را از بین ببرد و اگر شب و روز مشغول عبادت باشند بخاطر عداوت و دشمنی که با امیرالمؤمنین ع دارند خــــداوند عبادات و اعمال آنها را قبول نفرماید و این حدیث را از حضرت جواد ع روایت کرده اند. [ نظرات / امتیازها ]