1 - پیامبر مامور ابلاغ است و کیفر و مجازات گمراهان بدست خداست . ( إِنَّما یَأْتیکُمْ بِهِ اللَّهُ)
2 - هیچ امری خداوند را مجبور بر کاری ( حتی پس از تهدید های او ) نمی کند . ( إِنْ شاءَ )
3 - کفار نه می توانند از نزول عذاب جلوگیری کنند و نه می توانند خود را از آن برهانند . ( ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزینَ)

1 - انبیا در دعوت خود پایدار و پیگیر هستند . ( جادَلْتَنا فَأَکْثَرْتَ جِدالَنا )
2 - دشمن به منطق و برهان حق ، عنوان جدال و ستیز می دهد . ( قَدْ جادَلْتَنا)
3 - مهلت خداوند را نشانه ی درستی راهمان ندانیم . ( فَأْتِنا بِما تَعِدُنا )
4 - انسان حتی در نزول عذاب بر خود عجول است . (فَأْتِنا بِما تَعِدُنا )
5 - نفرین حضرت نوع (ع) بدنبال اعلام آمادگی کافران برای هلاک شدن بود . (فَأْتِنا بِما تَعِدُنا )
6 - کفار چون منطق ندارند و حرف منطقی را نیز نمی پذیرند ، پیشنهاد کفایت مذاکرات می دهند . (فَأْتِنا بِما تَعِدُنا)
7 - نوح پی در پی به کفار وعده ی عذاب می داد . ( تَعِدُنا ) بجای ( وعدتنا )
8 - کفار ، در صداقت انبیا یا شک داشتند و یا در بیان ، اظهار شک می کردند . ( إِنْ کُنْتَ مِنَ الصَّادِقینَ )

1 - انبیا ادعای تو خالی ندارند ، کارشان دعوت و هدفشان ارشاد است ، آنهم در چهار چوب بندگی خداوند . ( وَ لا أَقُولُ لَکُمْ ..)
2 - شرط نبوت ، علم غیب و در دست داشتن گنجینه های هستی نیست . ( وَ لا أَقُولُ لَکُمْ عِنْدی خَزائِنُ اللَّهِ)
3 - هدف انبیا ارشاد معنوی است ، نه تقسیم خزائن مادی . ( وَ لا أَقُولُ لَکُمْ عِنْدی خَزائِنُ اللَّهِ..)
4 - هر نعمتی که به ما می رسد ، سرچشمه و خزینه ای دارد . ( خزائن ) جمع است و اشاره به سرچشمه ی همه نعمت هاست .
5 - نسبت به اولیای خداوند غلوّ نکنیم . (وَ لا أَقُولُ لَکُمْ عِنْدی خَزائِنُ اللَّهِ...ولا...)
6 - اشراف قوم نوح ، ظاهربین بودند .(تَزْدَری أَعْیُنُکُمْ...)
7 - در قضاوت نسبت به دیگران ، به ظاهر آنها نگاه نکنیم . (تَزْدَری أَعْیُنُکُمْ..)
8 - ملاک لطف خداوند ، لیاقت باطنی و مهنوی انسان است . ( اللَّهُ أَعْلَمُ بِما فی‏ أَنْفُسِهِمْ)
9 - الطاف خداوند نصیب مومنان گمنام و ضعیف خواهد شد و کاری به خیال و وهم ما ندارد . (تَزْدَری أَعْیُنُکُمْ لَنْ یُؤْتِیَهُمُ اللَّهُ خَیْراً اللَّهُ أَعْلَمُ بِما فی‏ أَنْفُسِهِمْ)
10- طرد و نالایق پنداشتن محرومان به خاطر فقر ، ظلم است . (إِنِّی إِذاً لَمِنَ الظَّالِمینَ)
11- ادعاهای پوچ و توخالی و سو استفاده از عناوین و مناصب دروغین ، ظلم است . (إِنِّی إِذاً لَمِنَ الظَّالِمینَ)

یوم یکشف عن ساق
در مفردات و در برخی لغتنامه ها فعل (( یکشف )) را با این ترکیب به عنوان یک اصطلاح ترجمه نموده اند به این تعبیر که : زمانی که بچه ناقه در بطنش می میرد و فرد با دست آن بچه مرده را از رحم ناقه بیرون می ارود هنگامی که پایش نمایان شود گفته می شود یکشف عن ساق
شاید منظور خداوند سبحان در این آیه به تفسیر کشیدن احوال برخی از اهل دوزخ باشد که برای خداوند شریک قایل شده اند ، به این نحو که آنها از قبر برزخی خود که مانند رحم مادر است مرده بیرون خواهند آمد ، و در سیر برزخی برای آنها ناکامی در بر خواهد داشت ، و کلمه آخر همین آیه می تواند دلالتی بر این محتوی باشد ، زمانی که آنها به سجده کردن برای خداوند سبحان دعوت می شوند ، نمی توانند سجده کننده .
البته فعل یستطیعون که از ماده استفعال است می تواند دارای بار معنایی طلب که معنای قالبی این باب است باشد که در این صورت یعنی آنها حتی اراده و طلب این امر را هم نمی توانند داشته باشند ، و این معنی موید مطلب بالا است .

کلمه ( نصح ) به کار یا کلامی گفته می شود که به قصد اصلاح و از روی اخلاص باشد و کلمه ی ( غیّ ) به جهلی گفته می شود که ناشی از اعتقاد فاسد باشد . فرق میان ( اضلال ) و ( اغواء ) آن است که ضالّ هدف را می داند ، ولی راه را گم کرده ، اما در اغواء مقصد و هدف هر دو را گم کرده است .
نسبت اضلال و اغواء به خداوند ، از باب کیفر لجاجت و فساد اخلاق گمراهان است ، نه آنکه خداوند از ابتدا و بدون مقدمه کسی را گمراه کند . ( ما یُضِلُّ بِهِ إِلاَّ الْفاسِقینَ )

مجادله اگر بر حق باشد ، ارزش است ، (جادِلْهُمْ بِالَّتی‏ هِیَ أَحْسَنُ) و اگر بر باطل باشد ، ضد ارزش . ( و جادلوا بالباطل لیدحضوا به الحق )

با توجه به اصل عدم تقدیر و معنی لغت الْمُؤْتَفِکاتُ که اسم فاعل می باشد و باید به معنی روبرگردانندگان از حق معنی شود ، چرا در این آیه کلمه اهل در تقدیر گرفته شده و اسم فاعل ترجمه نشده ؟
در ضمن چرا جار و مجرور (( بِالْخاطِئَةِ )) می تواند حال از فعل ( جاءَ ) باشد در صورتیکه در غالب ترجمه ها به صورت حال از فاعل های جاءَ ترجمه نشده است .

با توجه به مطالب بیان شده در آیه خداوند از فرد مذکور می پسرند چقدر درنگ کردی یا چقدر خوابیدی و سپس در آیه از احوال مواد غذایی و چهار پای وی سخن می گوید ولی سخنی در خصوص 100 سالی که روح وی در نزد خدا بوده نیامده و آن شخص نیز هیچ سخنی در این خصوص بیان نکرده در آیات دیگر نیز در خصوص همین موضوع که در قیامت از مردم سوال می شود چقدر درنگ کرده اید و هر یک پاسخی میدهند و در نهایت بیش از چند روز کسی بیشتر زمان اعلام نخواهد کرد و همگی احساس خواب را بیان می کنند یعنی اینکه در خواب بوده اند حال توضیح عالم برزخ و احادیثی که از آن نقل شده چگونه خواهد بود ؟

در این آیه خداوند فرموده که زن در طول یک سال خرجی داده شود و در منزل شوهر باقی بماند و اگر خارج شد بر او حرجی نیست ، ماندن درون خانه شوهر و یا خارج شدن آن ارتباطی به ازدواج نکردن ویا ازدواج کردن زن ندارد و اشاره ای به موضوع ازدواج نشده آیا می توان گفت که این آیه در خصوص لزوم نگهداری همسر متوفی به نیکی در منزل خویش است حتی اگر بعد از عده هم ازدواج نکند که اگر ازدواج کرد این وظیفه بر طرف می شود ؟

و اگر خداوند بخواهد شما را ( به خاطر عدم لیاقت ) گمراه سازد ، (دیگر ) نصیحت من به حال شما سودی نخواهد داشت ، هر چند بخواهم برای شما خیز خواهی کنم . او پروردگار شماست و ( شما ) بسوی او باز خواهید گشت .

(نوج گفت :) همانا اگر خداوند اراده کند ، آن را بر سر شما خواهد آورد و شما قدرت خنثی کردن ( و مقاوت در برابر ) آن را نخواهید داشت .

( مخالفان ) گفتند : ای نوح ! تو واقعا با ما جدال . جر و بحث زیادی نمودی ، (اکنون دیگر بس است ) اگر راست می گویی ، آنچه را ( از عذاب الهی ) که به ما وعده می دهی بر سر ما بیاور !؟

وَ إِنَّهُ لَتَذْکِرَةٌ لِلْمُتَّقینَ
( و ) حرف عطف
( انَّهُ ) حرف مشبه و اسمش
(لَ) مزحلقه
(تَذْکِرَةٌ ) خبر انّ
( لِلْمُتَّقینَ) جار و مجرور متعلق به ( تذکرة)
این جمله عطف بر جواب قسم می باشد و می توان واو را استیناف دانست و در این صورت جمله نیز استینافیه خواهد بود .

أَنْ یُدْخَلَ جَنَّةَ نَعیمٍ
أَنْ یُدْخَلَ : ان حرف مصدری و ( یُدْخَلَ ) را تاویل به مصدر می برد و منصوب به نزع خافض و متعلق به یطمع می باشد
یُدْخَلَ : فعل مجهول و نایب فاعل ضمیر مستتر و جَنَّةَ مفعول به مضاف نَعیمٍ مضاف الیه